تاسیس اولین کارگزاری بورس

شیوه قدیم معاملات کارگزاران بورسی در بازارهای جهانی

مجوز یک شرکت کارگزاری جدید از سوی هیات مدیره سازمان بورس صادر شد

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: با اجرا و پیاده سازی سیاست رفع انحصار در حوزه نهاد‌های مالی بازار سرمایه، مجوز یک شرکت کارگزاری جدید از سوی هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار صادر شد.

به گزارش خبرگزاری موج، محمدعلی دهقان دهنوی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص مجوز کارگزاری اظهار کرد: طی ۱۲ سال اخیر به دلایل مختلف با هیچ یک از درخواست‌های تاسیس شرکت کارگزاری موافقت نشده بود، اما با اجرا و پیاده سازی سیاست رفع انحصار در حوزه نهاد‌های مالی بازار سرمایه ، مجوز یک شرکت کارگزاری جدید از سوی هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار صادر و بدین ترتیب زنجیره انحصار در حوزه شرکت‌های کارگزاری پس از ۱۲ سال با صدور این مجوز شکسته شد.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به اینکه چهار درخواست در هیئت مدیره سازمان بورس مورد بررسی قرار گرفته است، گفت: تاکنون درخواست‌های زیادی برای تاسیس شرکت کارگزاری دریافت شده که طبق آمار بالغ بر ۳۰ درخواست است، اما در مرحله اول چهار درخواست، مورد بررسی شد.

او افزود: در این راستا تمام مدارک و مستندات این چهار درخواست دریافت و مصاحبه‌های تخصصی آن‌ها نیز انجام شد و پس از طی این مراحل در هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار طرح شد. از این چهار درخواست یک مورد به تصویب رسید که پس از آماده سازی و فراهم شدن امکانات و مقدمات لازم توسط موسسان آن، در آینده نزدیک شاهد شروع فعالیت این کارگزاری خواهیم بود.

دهقان دهنوی اظهار کرد: از بین این چهار درخواست، یک مورد به دلیل نداشتن شرایط لازم رد و دو مورد دیگر نیز با هدف رفع اشکالات، برگشت داده شد تا متقاضیان نسبت به این موضوع و نقایص پرونده شان، آگاه شوند و در صورت امکان، ایرادات را رفع کنند تا بتوانند بار دیگر در فرایند امتیازدهی، امتیازات لازم را به دست آورند.

او بیان کرد: این اولین جلسه‌ای بود که با هدف بررسی درخواست‌های تاسیس شرکت کارگزاری برگزار شد و به طور قطع این شروع کار است و ما حتما درخواست‌های دیگر را نیز بررسی کرده و پس از دریافت مدارک و انجام مصاحبه‌های اختصاصی، در هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مطرح خواهیم کرد. در این میان اگر درخواست‌های دریافتی امتیاز لازم را داشته باشند و تشخیص داده شود که وجود این شرکت‌ها در بازار سرمایه کمک کننده است و اثری مثبت بر فرایند توسعه ظرفیت‌های بازار سرمایه خواهند داشت، مجوز آن‌ها نیز صادر خواهد شد.

رفع انحصار، مهمترین ماموریت سازمان بورس در دوره جدید

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر اینکه رفع انحصار از مهم‌ترین سیاست‌های سازمان بورس و اوراق بهادار در دوره مدیریت او بوده است، گفت: یکی از برنامه‌هایی که از ابتدای ورود من به سازمان بورس و اوراق بهادار و در دوره جدید مدیریت سازمان پیگیری و به عنوان یکی از اولویت‌ها معرفی شد، بحث رفع انحصار از مجوز‌های بازار سرمایه بود.

او بیان کرد: هدف از رفع انحصار در نهاد‌های مالی و تسهیل در صدور مجوزها، توسعه بازار سرمایه است، زیرا نهاد‌های مالی، ابزار‌های بازار سرمایه برای توسعه هستند. وقتی یک نهاد مالی تاسیس می‌شود، به معنی این است که سرمایه، سهامداران و افراد متخصص، کارشناس و خبرگان مالی متعددی در یک نقطه جمع شده اند تا خدمات مختلفی به مردم ارائه کنند. این تجمیع سرمایه‌ها، ایده‌ها و تخصص‌های مختلف، منجر به بهبود فرایند خدمات رسانی در بازار سرمایه و در نهایت توسعه این بازار می‌شود.

دهقان دهنوی با اشاره به اینکه یکی از این نهاد‌های خدمات دهنده در بازار سرمایه، شرکت‌های کارگزاری هستند، اظهار کرد: با وجود نقش مهم و پررنگ شرکت‌های کارگزاری در ارائه خدمات به فعالان بازار سرمایه، مدت زمان زیادی از صدور آخرین مجوز شرکت کارگزاری در بازار سرمایه ایران گذشته بود به طوری که از ۱۲ سال پیش تا کنون هیچ مجوز جدیدی در حوزه کارگزاری صادر نشده بود.

رئیس سازمان بورس در پاسخ به این پرسش که چرا تسهیل در صدور مجوز شرکت‌های کارگزاری دیرتر از سایر نهاد‌های بازار سرمایه صورت گرفت؟، گفت: در سایر مجوز‌های مربوط به نهاد‌های مالی، جریان صدور مجوز وجود داشت، اما در حوزه شرکت‌های کارگزاری سال‌ها بود که در عمل فرایند صدور مجوز متوقف شده بود، از این رو دستورالعمل را بازنگری کردیم که این بازنگری زمان بر بود.

این مقام مسئول بیان کرد: پس از بازنگری در دستورالعمل، از فعالان بازار نظرخواهی کرده و نظرات مختلف را در خصوص دستورالعمل جدید دریافت و دوباره بر اساس نظرات دریافتی بخشی از آن را اصلاح کردیم و در نهایت طی یک فراخوان از افرادی که متقاضی صدور مجوز بودند دعوت به عمل آمد.

او افزود: در حال حاضر به طور رسمی اعلام می‌کنیم که با صدور مجوز این کارگزاری پس از ۱۲ سال، موضوع انحصار از تمامی مجوز‌هایی که از سوی بازار سرمایه اعطا می‌شد به طور کامل برداشته شده و دیگر استفاده از واژه انحصار در حوزه صدور مجوز‌ها در بازار سرمایه معنی نمی‌دهد. در حال حاضر هیچکدام از مجوز‌های سازمان بورس مشمول انحصار نیستند و خوشبختانه مسیر برای درخواست و دریافت مجوز جدید در همه حوزه‌ها و در همه نهاد‌های مالی باز است.

بهبود کیفیت و کمیت خدمات کارگزاری با افزایش سطح رقابت بین آن‌ها

دهقان دهنوی در مورد دلایل صادر نشدن مجوز برای شرکت‌های کارگزاری طی این مدت طولانی گفت: صادر نشدن مجوز تاسیس شرکت کارگزاری، دلایل متعددی داشته است، برای مثال از یک منظر تلقی می‌شد که بازار سرمایه ظرفیت پذیرش تعداد بیشتری از شرکت‌های کارگزاری را ندارد یا تلقی می‌شد که هرچه تعداد شرکت‌های کارگزاری کمتر باشد، نظارت بر عملکرد آن‌ها نیز آسان تر خواهد بود، ولی امروز با توجه به توسعه بازار سرمایه و با توجه به حضور تعداد زیادی از افراد جامعه در این بازار، لازم است علاوه بر کیفیت، کمیت خدمات کارگزاری نیز در بازار سرمایه ارتقا یابد که این ارتقا نیز جز در جریان رقابت بین شرکت‌های کارگزاری محقق نمی‌شود.

رئیس سازمان بورس بیان کرد: ارتقای کیفیت و کمیت شرکت‌های کارگزاری از طریق رقابت بیشتر در این صنعت محقق می‌شود و طبیعی است که اگر رقابت در این صنعت به اندازه کافی وجود نداشته باشد، انگیزه‌های نوآورانه، ارتقای کیفیت خدمات و ارائه خدمات بهتر به مشتریان نیز کمرنگ‌تر می‌شود.

دهقان دهنوی در پاسخ به این سوال که راهکار ارتقای کیفیت در شرکت‌های کارگزاری چیست گفت: ارتقای کیفیت در این است که ما با ورود کارگزاری‌های جدید، رقابت را تقویت کنیم.

مزایای افزایش تعداد شرکت‌های کارگزاری

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه سخنان خود به مزایای افزایش تعداد کارگزاری‌ها و انتظاراتی که سازمان از کارگزاران جدید دارد پرداخت.

دهقان دهنوی در خصوص مزایای تعداد کارگزاران ، گفت: یکی از مزایای مهم تاسیس کارگزاری‌های جدید این است که آن‌ها با خود ایده‌های جدید می‌آورند. از این رو سازمان بورس و اوراق بهادار نیز در اعطای مجوز به کارگزاران و تغییراتی که در دستورالعمل آورده است همین هدف را دنبال می‌کند، زیرا بازار سرمایه، امروز نیازمند ایده‌ها و خدمات جدید است.

او بیان کرد: بر این مبنا ما از افرادی که درخواست تاسیس کارگزاری جدید دارند، چندین سوال اساسی مطرح می‌کنیم. نخست اینکه چه ارزش افزوده جدیدی برای بازار سرمایه دارند. چه فعالیت جدیدی در بازار سرمایه انجام خواهند داد و برای آنکه در این بازار موفق شوند، چه ایده و کسب و کاری پیش بینی کرده اند و در نهایت بر مبنای پاسخ‌های دریافتی آن‌ها را امتیازدهی می‌کنیم.

او افزود: بر این مبنا درخواست‌هایی مجوز دریافت می‌کنند که با ایده‌های جدید وارد می‌شوند. ما انتظار داریم موضوعاتی مانند فرهنگ سازی و آموزش، افزایش کیفیت خدمات و ارائه ابزار‌های الکترونیکی که در معاملات استفاده می‌شود، تقویت شده و بیش از پیش توسعه یابد که در نهایت این توسعه و تقویت می‌تواند به رقابت بیشتر در آن صنعت کمک کند.

دهقان دهنوی در خصوص یکی دیگر از مزایای ورود شرکت‌های کارگزاری جدید به بازار سرمایه گفت: شرکت‌های کارگزاری جدید با خودشان سرمایه جدید و امکانات جدید می‌آورند و بدین ترتیب کمیت خدمت رسانی هم بیشتر می‌شود. راه اندازی کارگزاری‌های بیشتر، ایجاد نمایندگی‌های بیشتر را به دنبال داشته و پرسنل بیشتری در این صنعت به خدمت گرفته می‌شوند و در نهایت خدمت رسانی بیشتر و بهتری به عموم سهامداران صورت خواهد گرفت.

دلایل سهم نامتوازن کارگزاران از بازار

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در پاسخ به این سوال که چرا سهم کارگزاران بازار سرمایه از بازار بسیار متفاوت است به طوری که برخی از آن‌ها در عمل فعالیت زیادی ندارند؟ اظهار کرد: تعدادی از کارگزاران سهم بسیار اندکی از بازار سرمایه دارند و در عمل فعال محسوب نمی‌شوند، در مقابل تعدادی از کارگزاران به طور قابل توجهی فعال بوده، در حال توسعه هستند و خدمات خوبی نیز به فعالان بازار ارائه می‌کنند و زمینه توسعه بیشتر را نیز دارند. بر این اساس سهم بالای کارگزاران می‌تواند ناشی از کیفیت خوب خدمات آن‌ها باشد که این امر هیچ اشکالی ندارد ضمن اینکه مجوز‌های جدید نیز به نسبت قدرت مدیریت، قدرت نوآوری و توان سرمایه‌گذاری آن‌ها صادر خواهد شد.

او بیان کرد: اگر کارگزاری‌های جدید یا کارگزاری‌های موجود بتوانند استراتژی خوبی دنبال کنند، می‌توانند سهم بیشتری از بازار به دست آورند و این امر خودبه‌خود باعث می‌شود سهم کارگزاران دیگر کاهش پیدا کند. این هنر کسانی هست که وارد این صنعت می‌شوند و می‌توانند خدمات آن‌ها را گسترش دهند.

نظارت سازمان بر نهاد‌های مالی سختگیرانه‌ تر می‌ شود

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص نقش نظارتی سازمان بورس بر عملکرد نهاد‌های مالی گفت: در حوزه نظارت سازمان بر نهاد‌های مالی، موضوع مهمی وجود دارد که باید حتما به آن اشاره کنم.

او بیان کرد: استراتژی اتخاذ شده در سازمان بورس و اوراق بهادار در حوزه نهاد‌های مالی، تسهیل نظارت‌های پیشینی است به این معنی که تلاش می‌شود راه باز شود تا افراد بتوانند با ایده و سرمایه خوبی وارد شده و خدمات متعددی را با کیفیتی بالاتر ارائه کنند، اما این تسهیل ایجاد شده که منجر به صدور مجوز‌های بیشتر می‌شود یک مکمل نیز دارد و آن چیزی نیست جز «تقویت نظارت‌های پسینی» یعنی نظارت‌هایی که بعد از شروع فعالیت‌های نهاد مالی اتفاق می‌افتد.

دهقان دهنوی با اشاره به فرایند نظارت بر عملکرد نهاد‌های مالی در سال‌های قبل اظهار کرد: پیشتر به این مقوله توجه زیادی نمی‌شد و اصولا باطل کردن یا حذف کردن مجوز نهاد‌های مالی امر رایجی نبود و اقدامی مقبول در بازار سرمایه محسوب نمی‌شد، بر همین اساس سعی می‌شد به جای آن در جریان ورود نهاد‌های مالی جدید، سخت گیری زیادی صورت بگیرد.

او در خصوص استراتژی گذشته سازمان بورس گفت: البته این استراتژی از یک جهت می‌تواند استراتژی درستی ارزیابی شود، زیرا لازم است همواره در بازار سرمایه تعادل برقرار باشد و به همین جهت نه تعداد بالای نهاد‌های مالی یک مزیت است نه تعداد کم آنها، مهم این است که نهاد‌های مالی برند‌های ارزشمندی داشته باشند.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار بیان کرد: وقتی یک نهاد مالی ارزش برند داشته باشد، خود به خود ریسک‌ها را بهتر مدیریت می‌کند و خودش نیز ریسک زیادی پذیرش نمی‌کند. این امر باعث می‌شود نظارت نیز راحت‌تر انجام شود، اما اگر تعداد نهاد‌های مالی زیاد باشند و نظارت بر آن‌ها به اندازه کافی نباشد، این امر می‌تواند ریسک‌های بیشتری ایجاد کند.

او افزود: بنابراین حالا که این تصمیم در بازار سرمایه وجود دارد که بازار توسعه یافته و ایده‌های جدید، فرصت بروز، ظهور و اعمال پیدا کنند، لازم است نظارت، قوی‌تر شود تا از بروز ریسک‌های جدید جلوگیری شود و در این راستا سازمان بورس هیچ ابایی ندارد از اینکه برخورد با متخلفان به سخت‌ترین شکل ممکن انجام شود و اشد مجازات را در هر تخلف انتخاب کند.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار تاکید کرد: قاعدتا اگر نهاد‌های مالی، چه نهاد‌های مالی که الان حضور دارند و چه نهاد‌هایی که مجوز می‌گیرند اعم از کارگزاری، سبدگردان، مشاور و یا هر نهادمالی دیگر، تخلفاتشان به نحوی باشد که ادامه فعالیتشان به صلاح نباشد، به سرعت مجوزشان باطل خواهد شد.

مسئولیت سهامداران نهاد‌های مالی در مقابل تخلفات و اشد مجازات برای متخلفان

دهقان دهنوی بیان کرد: تمامی موارد نظارتی جدید و تخلفات به طور معین در دستورالعمل‌های جدید تعیین و تدوین شده و به زودی ابلاغ می‌شود، اما در عین حال نکته مهم دیگری را نیز یادآور شد. فرایند‌های جدید سازمان بورس در حوزه نظارت، سهامداران نهاد‌های مالی مسئولیت جدی و اساسی در قبال تخلفات نهاد مالی خود برعهده خواهند داشت.

او در این باره گفت: سهامداران نهاد‌های مالی نسبت به یکدیگر یک نوع مسئولیت تضامنی دارند برای مثال وقتی در برخی موارد سهامداران نهاد مالی حداقل سه نفر تعیین شده یا دستورالعمل جدید کارگزاری‌ها به نحوی تنظیم شده است که حضور حداقل ۴ الی ۵ نفر خبره مالی برای کسب امتیاز لازم است، هدفی پشت این قضیه هست.

او گفت: از نظر ما وقتی چند خبره و کارشناس یا شخص حقوقی در یک نهاد مالی حضور دارند، به نوعی ریسک‌های یکدیگر را هم کنترل می‌کنند و این امر موجب می‌شود که به نوعی نقش خودکنترلی و نظارت درونی در داخل نهاد مالی اجرا شود.

او بیان کرد سازمان بورس در نظر دارد از این طریق مسئولیت پذیری شرکای نهاد‌های مالی را رسمی کرده و آن‌ها را نسبت به رفتار‌های یکدیگر آگاه کند. از این رو از این به بعد این‌گونه نخواهد بود که سهامداران نهاد‌های مالی فقط از منافع آن نهاد کسب منفعت کنند، اما در مقابل تخلفات آن نهاد، مسئولیتی نداشته باشند.

او افزود: بازار سرمایه مسئولیت دارند و این مسئولیت در صورتی که به درستی انجام نشود، می‌تواند، عواقبی را برای هر کدام از سهامداران و اعضای هیئت مدیره نهاد‌های مالی به همراه داشته باشد.

او در پایان تاکید کرد: با دستورالعمل‌ها و مقررات تعیین شده، نظارت‌ها سختگیرانه‌تر شده و با نهاد‌های مالی متخلف برخورد‌های شدید و جدی خواهد شد.

ثبت شرکت کارگزاری

کارگزار به فردی اطلاق می شود که دارای شخصیت حقوقی می باشد. کارگزاران در زمینه ی خرید و فروش اوراق بهادار و یا اوراق در زمینه ی دادن خدمات به مشتریان در بازار سرمایه می باشد، فعالیت می کنند. موسسات حقوقی که خرید و فروش اوراق بهادار به واسطه آنها صورت می گیرد، شرکت های کارگزاری نام دارند. شرکت های کارگزاری با دریافت مبلغی تحت عنوان حق العمل یا به عبارت دیگر حق کارگزاری به نمایندگی از سوی خریداران یا فروشندگان سهام، معامله انجام می دهند. شرکت های کارگزاری به شکل مستقیم تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار می باشند، بنابراین انتخاب مدیر عامل و اعضای هیئت مدیره مستلزم تایید از سوی سازمان مربوطه خواهد بود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه ثبت شرکت کارگزاری تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

ثبت شرکت کارگزاری

شرکت های کارگزاری اولین و قدیمی ترین نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه هستند از این رو مقررات زیادی در خصوص آن ها به تصویب رسیده است. مقررات مربوط به اخذ مجوز فعالیت، تایید صلاحیت اعضای هیات مدیره و مدیر عامل، ضوابط حاکم بر تبلیغات آن ها، سبدگردانی، عضویت در کانون کارگزاران و شرایط فعالیت در بورس از جمله مقررات حاکم بر کارگزار هستند. همه شرکت های کارگزاری دارای اساسنامه مدون مشابه هستند که به تصویب سازمان بورس رسیده است.

طبق دستورالعمل صدور مجوز تاسیس و فعالیت کارگزاری در بورس، سازمان بورس و اوراق بهادار تعداد مجوزهای قابل صدور برای تاسیس شرکت کارگزاری را تعیین و طبق اعلان فراخوان از متقاضیان تاسیس شرکت کارگزاری یا دریافت مجوز فعالیت در بورس مورد نظر دعوت به عمل می آورد تا مدارک و اطلاعات خود را ارائه دهند. در فراخوان مذکور حدود خدمات قابل ارائه، بورس مورد نظر و سایر شرایط قید می گردد. با توجه به نیاز بازار سرمایه به خدمات کارگزاران جدید، سازمان بورس هر زمان که لازم تشخیص دهد، نسبت به فراخوان عمومی مزبور جهت پذیرش کارگزاران جدید در هر یک از بورس ها اقدام نموده و شرایط لازم از نظر حداقل سرمایه، صلاحیت های لازم جهت سهامداران و اعضای هیئت مدیره آنان، شرایط فضای کاری و نرم افزارهای مورد نیاز و پرسنل لازم را برآورد نموده و از متقاضیان ثبت نام می نماید. پس از پایان مهلت فراخوان مدارک متقاضیان بررسی و بر اساس امکانات رتبه بندی می شوند و برای متقاضیان دارای بیشترین امتیاز موافقت اصولی صادر می گردد و به آن ها طبق بند الف ماده سه حداکثر چهار ماه از تاریخ ابلاغ اولیه مهلت تاسیس و احراز شرایط شروع فعالیت و شروع عملی فعالیت بر اساس مجوز صادره اعطاء می گردد.

مقررات حاکم بر کارگزاری

• مطابق ماده ۳۴ قانون بازار فعالیت کارگزاران در هر بورس موکول به پذیرش در آن بورس، طبق دستورالعملی است که به پیشنهاد بورس به تایید سازمان می رسد، البته شروع به فعالیت کارگزاری، منوط به عضویت در کانون مربوط و رعایت مقررات است.
• به موجب ماده ۲۹ قانون بازار، صلاحیت حرفه ای اعضای هیئت مدیره و مدیران، حداقل سرمایه، موضوع فعالیت در اساسنامه، نحوه گزارش دهی و نوع گزارش های ویژه حسابرسی کارگزاران، باید به تایید سازمان برسد.
• بر اساس ماده ۳۸ قانون بازار در صورتی که کارگزار، درخواست کناره گیری موقت یا دائم از فعالیت خود را داشته باشد، باید مراتب را به سازمان، کانون و نیز بورس مربوطه اعلام نموده و مجوز فعالیت خود را نزد کانون تودیع نماید.
• مطابق ماده ۱۰ دستورالعمل اجرایی معاملات، سفارشاتی که توسط کارگزار به سامانه معاملات وارد می شوند، حداقل باید شامل این موارد باشند: نماد معاملاتی، تعیین خرید یا فروش، نوع سفارش، حجم سفارش، شرایط قیمتی، کد معاملاتی و اعتبار زمانی سفارش.

شرایط دریافت و اجرای سفارش مشتریان

دسترسی کارگزار به سیستم معاملات و امکان فروش سهام اشخاص موجب شده است تا وظیفه احراز هویت مشتری بر عهده کارگزار باشد. کارگزاران مطابق مقررات نسبت به احراز هویت و شناسایی مشتریان اقدام می نمایند و تصویب قانون پولشویی و آیین نامه آن، این مسئولیت را دو چندان نموده است. کارگزاران مکلف به ثبت و نگهداری مدارک مربوط به سوابق شناسایی مشتریان و اطلاعات، مستندات و سوابق مربوط به معاملات می باشند.

شرایط تاسیس شرکت کارگزاری بورس

• تابعیت ایران
• عدم سوء پیشینه کیفری
• داشتن حسن شهرت
• دارای حداقل سن 25 سال
• دارای حداقل 3 سال سابقه کارآموزی
• گذراندن امتحان حرفه ای و نظری
• دادن وثیقه نقدی یا ملکی به میزان تعیین شده توسط شورای بورس
• اجازه هیئت بورس

شرکت های کارگزاری را می توان در دو قالب سهامی خاص و با مسئولیت محدود به ثبت رساند که در ادامه به شرایط و مدارک لازم جهت ثبت این شرکت ها می پردازیم.

ثبت شرکت کارگزاری سهامی خاص

شرایط ثبت شرکت سهامی خاص به شرح ذیل است:

• حداقل 3 نفر عضو+ 2 نفر بازرس
• حداقل 35 درصد سرمایه نقداَ پرداخت شود.
• حداقل سرمایه 1000000ریال

مدارک لازم برای ثبت شرکت سهامی خاص به شرح ذیل است:

• کپی کارت ملی و شناسنامه ی کلیه اعضا
• امضای اقرارنامه
• اصل گواهی عدم سوء پیشینه
• اخذ مجوز در صورت مجوزی بودن موضوع
• تنظیم وکالتنامه بنام وکیل، چنانچه امور توسط وکیل انجام می شود.

ثبت شرکت کارگزاری با مسئولیت محدود

شرایط ثبت شرکت با مسئولیت محدود به شرح ذیل است:

• وجود حداقل 2 نفر عضو
• حداقل سرمایه 100000 ریال
• تعهد با پرداخت کل سرمایه

مدارک لازم برای ثبت شرکت با مسئولیت محدود به شرح زیر است:

• کپی شناسنامه و کارت ملی کلیه ی اعضا
• اصل گواهی عدم سوء پیشینه
• امضای اقرارنامه
• مجوز در صورت مجوزی بودن موضوع

ثبت نام در بورس اوراق بهادار

بورس اوراق بهادار، یکی از فعال‌ترین بازارهای مالی حال حاضر است که سرمایه گذاری در آن به همراه مهارتی کافی می‌تواند بازده بسیاری برایتان به همراه داشته باشد؛ اما در حال حاضر برای ثبت نام در بورس اوراق بهادار و انجام معامله در آن مانند گذشته دیگر نیازی به حضور فیزیکی در تالار بورس نیست و شما با در اختیار داشتن اینترنت و لپ تاپ یا گوشی همراه قادر خواهید بود به‌راحتی سهام مورد نظر خود را خرید و فروش کنید. مراحلی که باید به‌صورت کلی طی شوند عبارت‌اند از:

1. ثبت نام در سجام
2. دریافت کد بورسی
3. ثبت نام در کارگزاری و دریافت اطلاعات حساب
4. شروع معاملات

برای سرمایه گذاری در بورس، چه به‌صورت یک شخص حقیقی و چه به‌صورت حقوقی، در ابتدا نیاز به یک کارگزار رسمی و مورد تایید سازمان بورس اوراق بهادار دارید تا “کد بورسی یا همان کد معاملاتی” خود را از آن دریافت کنید. این کد برای هر شخص منحصر به فرد است و در واقع شناسه‌ی او در بازار بورس به‌حساب می‌آید که از تعدادی حرف و عدد تشکیل شده است. کد بورسی یکی از الزامات ورود به بورس اوراق بهادار و خرید و فروش در بازار سرمایه است. چه افراد حقیقی و چه افراد حقوقی در سامانه اطلاعاتی بورس از طریق این کد شناسایی می‌شوند. نحوه‌ی ثبت نام در بورس و دریافت کد بورسی در بیشتر کارگزاری‌ها در شهرهای مختلف، به‌صورت غیر حضوری و حضوری از طریق شعب کارگزاری انجام می‌شود.

پس از ۱۲ سال؛ انحصار صدور مجوز کارگزاری شکسته شد

انحصار تمامی مجوزهایی که برای تأسیس کارگزاری جدید از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار صادر می‌شد، پس از ۱۲ سال با تأسیس یک شرکت کارگزاری جدید شکسته شد تا برچسب انحصار از این بخش برداشته شود.

محمدعلی دهقان دهنوی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با اعلام این خبر به پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: «طی ۱۲ سال اخیر به دلایل مختلف با هیچ‌یک از درخواست‌های تأسیس شرکت کارگزاری موافقت نشده بود، اما با اجرا و پیاده‌سازی سیاست رفع انحصار در حوزه نهادهای مالی بازار سرمایه، مجوز یک شرکت کارگزاری جدید از سوی هیئت‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار صادر و بدین ترتیب زنجیره انحصار در حوزه شرکت‌های کارگزاری پس از ۱۲ سال با صدور این مجوز شکسته شد.»

این تازه شروع کار است

به گفته رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار چهار درخواست در هیئت‌مدیره سازمان بورس مورد بررسی قرار گرفته و تاکنون درخواست‌های زیادی برای تأسیس شرکت کارگزاری دریافت شده که طبق آمار بالغ‌ بر ۳۰ درخواست است، اما در مرحله اول، چهار درخواست، بررسی‌ شده است. از این چهار درخواست یک مورد به تصویب رسیده که پس از آماده‌سازی و فراهم‌شدن امکانات و مقدمات لازم توسط مؤسسان آن، در آینده نزدیک شاهد شروع فعالیت این کارگزاری خواهیم بود.

بر اساس آنچه رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار کرده، از بین این چهار درخواست، یک مورد به‌دلیل نداشتن شرایط لازم رد و دو مورد دیگر نیز با هدف رفع اشکالات، برگشت داده شده تا متقاضیان با رفع نقایص پرونده‌شان، بار دیگر بتوانند شانس خود را امتحان کرده و در فرایند امتیازدهی، امتیازات لازم را به دست آورند.

دهقان دهنوی برگزاری اولین جلسه بررسی درخواست‌های تأسیس شرکت کارگزاری را شروع کار می‌داند و اگر درخواست‌های دریافتی امتیاز لازم را کسب کنند و وجود این شرکت‌ها در بازار سرمایه اثر مثبتی بر فرایند توسعه ظرفیت‌های بازار سرمایه بگذارند، مجوز آنها نیز صادر خواهد شد.

رفع انحصار؛ مهم‌ترین مأموریت سازمان بورس

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با تأکید بر اینکه رفع انحصار از مهم‌ترین سیاست‌های سازمان بورس و اوراق بهادار در دوره مدیریتش بوده، گفت: «یکی از برنامه‌هایی که از ابتدای ورود من به سازمان بورس و اوراق بهادار و در دوره جدید مدیریت سازمان پیگیری و به‌عنوان یکی از اولویت‌ها معرفی شد، بحث رفع انحصار از مجوزهای بازار سرمایه بود.»

به گفته دهقان دهنوی هدف از رفع انحصار در نهادهای مالی و تسهیل در صدور مجوزها، توسعه بازار سرمایه است؛ زیرا نهادهای مالی، ابزارهای بازار سرمایه برای توسعه هستند. او تصریح کرد: «وقتی یک‌نهاد مالی تأسیس می‌شود، به تاسیس اولین کارگزاری بورس معنی این است که سرمایه، سهام‌داران و افراد متخصص، کارشناس و خبرگان مالی متعددی در یک نقطه جمع شده‌اند تا خدمات مختلفی به مردم ارائه دهند. این تجمیع سرمایه‌ها، ایده‌ها و تخصص‌های مختلف، به بهبود فرایند خدمات‌رسانی در بازار سرمایه و در نهایت توسعه این بازار منجر می‌شود.»

دهقان دهنوی با اشاره به اینکه یکی از نهادهای ارائه‌دهنده خدمات‌ در بازار سرمایه، شرکت‌های کارگزاری هستند، عنوان کرد: «با وجود نقش مهم و پررنگ شرکت‌های کارگزاری در ارائه خدمات به فعالان بازار سرمایه، مدت‌زمان زیادی از صدور آخرین مجوز شرکت کارگزاری در بازار سرمایه ایران گذشته بود، به‌طوری‌ که از ۱۲ سال پیش تاکنون هیچ مجوز جدیدی در حوزه کارگزاری صادر نشده بود.»

رئیس سازمان بورس در پاسخ به این سؤال که چرا تسهیل در صدور مجوز شرکت‌های کارگزاری دیرتر از سایر نهادهای بازار سرمایه صورت گرفت، اظهار کرد: «در سایر مجوزهای مربوط به نهادهای مالی، جریان صدور مجوز وجود داشت، اما در حوزه شرکت‌های کارگزاری سال‌ها بود که در عمل فرایند صدور مجوز متوقف‌ شده بود، از این‌ رو دستورالعمل را بازنگری کردیم که این بازنگری زمان‌بر بود.»

انحصار در صدور مجوز بازار سرمایه معنی ندارد

بر اساس گفته دهقان دهنوی با صدور مجوز این کارگزاری جدید پس از ۱۲ سال، موضوع انحصار از تمامی مجوزهایی که از سوی بازار سرمایه اعطا می‌شد، به‌طور کامل برداشته‌ شده و دیگر استفاده از واژه انحصار در حوزه صدور مجوزها در بازار سرمایه معنی نمی‌دهد. او گفت: «در حال حاضر هیچ‌کدام از مجوزهای سازمان بورس مشمول انحصار نیستند و خوشبختانه مسیر برای درخواست و دریافت مجوز جدید در همه حوزه‌ها و در همه نهادهای مالی باز است.»

دهقان دهنوی دلایل عدم صدور مجوز برای شرکت‌های کارگزاری طی این مدت طولانی را نداشتن ظرفیت بازار سرمایه برای پذیرش کارگزاری‌های بیشتر عنوان کرد. به گفته او از شرایط این‌طور تلقی می‌شد که هرچه تعداد شرکت‌های کارگزاری کمتر باشد، نظارت بر عملکرد آنها نیز آسان‌تر خواهد بود، ولی امروز با توجه به توسعه بازار سرمایه و با توجه به حضور تعداد زیادی از افراد جامعه در این بازار، لازم است علاوه بر کیفیت، کمیت خدمات کارگزاری نیز در بازار سرمایه ارتقا یابد که این ارتقا نیز جز در جریان رقابت بین شرکت‌های کارگزاری محقق نمی‌شود.

ارتقای کیفیت با ورود کارگزاری‌های جدید

دهقان تاسیس اولین کارگزاری بورس دهنوی راهکار ارتقای کیفیت کارگزاری‌ها را منوط به ورود کارگزاری‌های جدید دانست. به عقیده او یکی از مزایای مهم تأسیس کارگزاری‌های جدید این است که آنها با خود ایده‌های جدید می‌آورند. از این‌ رو سازمان بورس و اوراق بهادار نیز در اعطای مجوز به کارگزاران و تغییراتی که در دستورالعمل آورده است، همین هدف را دنبال می‌کند؛ زیرا بازار سرمایه، امروز نیازمند ایده‌ها و خدمات جدید است.

افراد برای تأسیس کارگزاری جدید باید اثبات کنند که چه ارزش‌افزوده جدیدی برای بازار سرمایه دارند، چه فعالیت جدیدی در بازار سرمایه انجام خواهند داد و برای آنکه در این بازار موفق شوند، چه ایده و کسب‌وکاری پیش‌بینی کرده‌اند و در نهایت بر مبنای پاسخ‌های دریافتی آنها سازمان بورس امتیازدهی می‌کند.

دکتر دهقان دهنوی یکی دیگر از مزایای ورود شرکت‌های کارگزاری جدید به بازار سرمایه را ورود سرمایه‌ها و امکانات جدید برشمرد.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص نقش نظارتی سازمان بورس بر عملکرد نهادهای مالی، این نقش را تسهیل نظارت‌های پیشینی عنوان کرد. به گفته او این تسهیل ایجادشده که به صدور مجوزهای بیشتر منجر می‌شود، یک مکمل نیز دارد و آن چیزی نیست جز «تقویت نظارت‌های پسینی»؛ یعنی نظارت‌هایی که بعد از شروع فعالیت‌های نهاد مالی اتفاق می‌افتد.

مسئولیت جدی سازمان بورس در قبال تخلفات نهاد مالی

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه سخنان خود، اشاره کرد که تمامی موارد نظارتی جدید و تخلفات به‌طور معین در دستورالعمل‌های جدید تعیین و تدوین‌ شده و به‌زودی ابلاغ می‌شود و در فرایندهای جدید سازمان بورس در حوزه نظارت؛ سهام‌داران نهادهای مالی مسئولیت جدی و اساسی در قبال تخلفات نهاد مالی خود بر عهده خواهند داشت.

دهقان دهنوی یادآوری کرد که سهام‌داران نهادهای مالی باید بدانند متناسب با منافعی که از نهاد مالی کسب می‌کنند، نسبت به رفتار سایر شرکا تاسیس اولین کارگزاری بورس و اتفاقاتی که در نهاد مالی رخ می‌دهد، همچنین نسبت به رفتار هیئت‌مدیره، قوانین حاکمیت شرکتی و رعایت اصول و هنجارهای رفتاری در بازار سرمایه مسئولیت دارند و این مسئولیت در صورتی‌ که به‌درستی انجام نشود، می‌تواند عواقبی را برای هر کدام از سهام‌داران و اعضای هیئت‌مدیره نهادهای مالی به همراه داشته باشد.

او در پایان تأکید کرد: «با دستورالعمل‌ها و مقررات تعیین‌شده، نظارت‌ها سخت‌گیرانه‌تر شده و با نهادهای مالی متخلف برخوردهای شدید و جدی خواهد شد.»

ثبت شرکت کارگزاری

کارگزار به فردی اطلاق می شود که دارای شخصیت حقوقی می باشد. کارگزاران در زمینه ی خرید و فروش اوراق بهادار و یا اوراق در زمینه ی دادن خدمات به مشتریان در بازار سرمایه می باشد، فعالیت می کنند. موسسات حقوقی که خرید و فروش اوراق بهادار به واسطه آنها صورت می گیرد، شرکت های کارگزاری نام دارند. شرکت های کارگزاری با دریافت مبلغی تحت عنوان حق العمل یا به عبارت دیگر حق کارگزاری به نمایندگی از سوی خریداران یا فروشندگان سهام، معامله انجام می دهند. شرکت های کارگزاری به شکل مستقیم تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار می باشند، بنابراین انتخاب مدیر عامل و اعضای هیئت مدیره مستلزم تایید از سوی سازمان مربوطه خواهد بود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه ثبت شرکت کارگزاری تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

ثبت شرکت کارگزاری

شرکت های کارگزاری اولین و قدیمی ترین نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه هستند از این رو مقررات زیادی در خصوص آن ها به تصویب رسیده است. مقررات مربوط به اخذ مجوز فعالیت، تایید صلاحیت اعضای هیات مدیره و مدیر عامل، ضوابط حاکم بر تبلیغات آن ها، سبدگردانی، عضویت در کانون کارگزاران و شرایط فعالیت در بورس از جمله مقررات حاکم بر کارگزار هستند. همه شرکت های کارگزاری دارای اساسنامه مدون مشابه هستند که به تصویب سازمان بورس رسیده است.

طبق دستورالعمل صدور مجوز تاسیس و فعالیت کارگزاری در بورس، سازمان بورس و اوراق بهادار تعداد مجوزهای قابل صدور برای تاسیس شرکت کارگزاری را تعیین و طبق اعلان فراخوان از متقاضیان تاسیس شرکت کارگزاری یا دریافت مجوز فعالیت در بورس مورد نظر دعوت به عمل می آورد تا مدارک و اطلاعات خود را ارائه دهند. در فراخوان مذکور حدود خدمات قابل ارائه، بورس مورد نظر و سایر شرایط قید می گردد. با توجه به نیاز بازار سرمایه به خدمات کارگزاران جدید، سازمان بورس هر زمان که لازم تشخیص دهد، نسبت به فراخوان عمومی مزبور جهت پذیرش کارگزاران جدید در هر یک از بورس ها اقدام نموده و شرایط لازم از نظر حداقل سرمایه، صلاحیت های لازم جهت سهامداران و اعضای هیئت مدیره آنان، شرایط فضای کاری و نرم افزارهای مورد نیاز و پرسنل لازم را برآورد نموده و از متقاضیان ثبت نام می نماید. پس از پایان مهلت فراخوان مدارک متقاضیان بررسی و بر اساس امکانات رتبه بندی می شوند و برای متقاضیان دارای بیشترین امتیاز موافقت اصولی صادر می گردد و به آن ها طبق بند الف ماده سه حداکثر چهار ماه از تاریخ ابلاغ اولیه مهلت تاسیس و احراز شرایط شروع فعالیت و شروع عملی فعالیت بر اساس مجوز صادره اعطاء می گردد.

مقررات حاکم بر کارگزاری

• مطابق ماده ۳۴ قانون بازار فعالیت کارگزاران در هر بورس موکول به پذیرش در آن بورس، طبق دستورالعملی است که به پیشنهاد بورس به تایید سازمان می رسد، البته شروع به فعالیت کارگزاری، منوط به عضویت در کانون مربوط و رعایت مقررات است.
• به موجب ماده ۲۹ قانون بازار، صلاحیت حرفه ای اعضای هیئت مدیره و مدیران، حداقل سرمایه، موضوع فعالیت در اساسنامه، نحوه گزارش دهی و نوع گزارش های ویژه حسابرسی کارگزاران، باید به تایید سازمان برسد.
• بر اساس ماده ۳۸ قانون بازار در صورتی که کارگزار، درخواست کناره گیری موقت یا دائم از فعالیت خود را داشته باشد، باید مراتب را به سازمان، کانون و نیز بورس مربوطه اعلام نموده و مجوز فعالیت خود را نزد کانون تودیع نماید.
• مطابق ماده ۱۰ دستورالعمل اجرایی معاملات، سفارشاتی که توسط کارگزار به سامانه معاملات وارد می شوند، حداقل باید شامل این موارد باشند: نماد معاملاتی، تعیین خرید یا فروش، نوع سفارش، حجم سفارش، شرایط قیمتی، کد معاملاتی و اعتبار زمانی سفارش.

شرایط دریافت و اجرای سفارش مشتریان

دسترسی کارگزار به سیستم معاملات و امکان فروش سهام اشخاص موجب شده است تا وظیفه احراز هویت مشتری بر عهده کارگزار باشد. کارگزاران مطابق مقررات نسبت به احراز هویت و شناسایی مشتریان اقدام می نمایند و تصویب قانون پولشویی و آیین نامه آن، این مسئولیت را دو چندان نموده است. کارگزاران مکلف به ثبت و تاسیس اولین کارگزاری بورس نگهداری مدارک مربوط به سوابق شناسایی مشتریان و اطلاعات، مستندات و سوابق مربوط به معاملات می باشند.

شرایط تاسیس شرکت کارگزاری بورس

• تابعیت ایران
• عدم سوء پیشینه کیفری
• داشتن حسن شهرت
• دارای حداقل سن 25 سال
• دارای حداقل 3 سال سابقه کارآموزی
• گذراندن امتحان حرفه ای و نظری
• دادن وثیقه نقدی یا ملکی به میزان تعیین شده توسط شورای بورس
• اجازه هیئت بورس

شرکت های کارگزاری را می توان در دو قالب سهامی خاص و با مسئولیت محدود به ثبت رساند که در ادامه به شرایط و مدارک لازم جهت ثبت این شرکت ها می پردازیم.

ثبت شرکت کارگزاری سهامی خاص

شرایط ثبت شرکت سهامی خاص به شرح ذیل است:

• حداقل 3 نفر عضو+ 2 نفر بازرس
• حداقل 35 درصد سرمایه نقداَ پرداخت شود.
• حداقل سرمایه 1000000ریال

مدارک لازم برای ثبت شرکت سهامی خاص به شرح ذیل است:

• کپی کارت ملی و شناسنامه ی کلیه اعضا
• امضای اقرارنامه
• اصل گواهی عدم سوء پیشینه
• اخذ مجوز در صورت مجوزی بودن موضوع
• تنظیم وکالتنامه بنام وکیل، چنانچه امور توسط وکیل انجام می شود.

ثبت شرکت کارگزاری با مسئولیت محدود

شرایط ثبت شرکت با مسئولیت محدود به شرح ذیل است:

• وجود حداقل 2 نفر عضو
• حداقل سرمایه 100000 ریال
• تعهد با پرداخت کل سرمایه

مدارک لازم برای ثبت شرکت با مسئولیت محدود به شرح زیر است:

• کپی شناسنامه و کارت ملی کلیه ی اعضا
• اصل گواهی عدم سوء پیشینه
• امضای اقرارنامه
• مجوز در صورت مجوزی بودن موضوع

ثبت نام در بورس اوراق بهادار

بورس اوراق بهادار، یکی از فعال‌ترین بازارهای مالی حال حاضر است که سرمایه گذاری در آن به همراه مهارتی کافی می‌تواند بازده بسیاری برایتان به همراه داشته باشد؛ اما در حال حاضر برای ثبت نام در بورس اوراق بهادار و انجام معامله در آن مانند گذشته دیگر نیازی به حضور فیزیکی در تالار بورس نیست و شما با در اختیار داشتن اینترنت و لپ تاپ یا گوشی همراه قادر خواهید بود به‌راحتی سهام مورد نظر خود را خرید و فروش کنید. مراحلی که باید به‌صورت کلی طی شوند عبارت‌اند از:

1. ثبت نام در سجام
2. دریافت کد بورسی
3. ثبت نام در کارگزاری و دریافت اطلاعات حساب
4. شروع معاملات

برای سرمایه گذاری در بورس، چه به‌صورت یک شخص حقیقی و چه به‌صورت حقوقی، در ابتدا نیاز به یک کارگزار رسمی و مورد تایید سازمان بورس اوراق بهادار دارید تا “کد بورسی یا همان کد معاملاتی” خود را از آن دریافت کنید. این کد برای هر شخص منحصر به فرد است و در واقع شناسه‌ی او در بازار بورس به‌حساب می‌آید که از تعدادی حرف و عدد تشکیل شده است. کد بورسی یکی از الزامات ورود به بورس اوراق بهادار و خرید و فروش در بازار سرمایه است. چه افراد حقیقی و چه افراد حقوقی در سامانه اطلاعاتی بورس از طریق این کد شناسایی می‌شوند. نحوه‌ی ثبت نام در بورس و دریافت کد بورسی در بیشتر کارگزاری‌ها در شهرهای مختلف، به‌صورت غیر حضوری و حضوری از طریق شعب کارگزاری انجام می‌شود.

کارگزاری چیست؟ کارگزاران بورسی چه وظایفی دارند؟

برای ورود به بازار سهام حتما باید از طریق کارگزاران بورس اقدام کنیم. نوشتار پیش‌رو هر آنچه را که لازم است شما درباره کارگزاران بورس بدانید، مورد بحث قرار گرفته است.

آنچه در این مطلب می‌خوانید:

• کارگزاری چیست؟
• چرا حضور کارگزاران لازم است؟
• نگاهی بر تاریخچه کارگزاری‌ها
• کارگزاری‌ها چه خدماتی ارائه می‌دهند؟
• کارگزاری‌ها چه خدمات مازادی برای جذب مشتری در فضای رقابتی ارائه می‌کنند؟
• کانون کارگزاران چیست و چه وظایفی دارد؟
• چند کارگزاری‌های فعال در بازار سرمایه وجود دارد؟
• کارگزاران بر چه اساسی رتبه‌بندی می‌شوند؟
• چگونه بهترین کارگزار را انتخاب کنیم؟

کارگزاری چیست؟

دنیای بورس | بسیاری از افراد که قصد سرمایه‌گذاری در بازار سهام را دارند، احتمالا با واژه کارگزاری آشنا هستند. در واقع شما برای ورود به بورس باید حتما از طریق کارگزاری‌ها اقدام کنید. کارگزاران بورس شرکت‌های واسطی هستند تا شما بتوانید به‌راحتی معاملات بازار را انجام دهید. در حقیقت کارگزاران خریدار و فروشنده را در بازار سهام به هم وصل کرده و در ازای این کار دستمزد یا همان کارمزد دریافت می‌کنند.

کارگزاری‌ها برای فعالیت در بازار سرمایه باید مجوز تاسیس و فعالیت خود را از سازمان بورس و اوراق بهادار اخذ کنند و به عضویت کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار و بورس مربوطه درآیند.

چرا حضور کارگزاران الزامی است؟

برای درک بهتر نقش کارگزاری فرض کنید که شرکت‌های کارگزاری‌ نبودند؛ در این صورت شما برای انجام معاملات در بازار سهام مجبور بودید در ساعات فعالیت بازار، دائماً در ساختمان مرکزی بورس واقع در خیابان حافظ حاضر می‌شدید و در بین جمعیت انبوه معامله گران به خرید و فروش می‌پرداختید.

درحالی‌که با وجود کارگزاری‌ها شما به راحتی در قیمت و تعداد مدنظر خود سفارش را ثبت کرده و پس از آن تمامی فعالیت‌ها به‌صورت خودکار و خرید یا فروش انجام می‌گیرد.

بنابراین نقش کارگزاری‌ها لازمه فعالیت، حیات و گسترش بازار سرمایه است و این موضوع برای تمامی اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی صادق است.

تاریخچه کارگزاری‌ها

شیوه قدیم معاملات کارگزاران بورسی در بازارهای جهانی

- فعالیت کارگزاران در ایران از کی و با چند کارگزاری آغاز شد؟

بورس تهران در سال 1346 تاسیس شد. همزمان با تاسیس آن کارگزاران بورسی هم فعالیت خود را آغاز کردند. اما در ابتدای امر 13 کارگزار فعال که عمدتا بانکی بودند در بازار سرمایه ایران مشغول به کار بودند.

این تعداد در سال‌های بعد به تدریج افزایش پیدا کرد. این کارگزاران تنها در 2 روز معاملاتی طی هفته و در ساعت‌های تاسیس اولین کارگزاری بورس 10 الی 12 در تابلوی مظنه، معاملات را ثبت می‌کردند.

در سال 1348 برای اولین بار 2 کارگزار از بخش خصوصی به این تعداد اضافه شد و بعدها یک کارگزار خصوصی دیگر هم فعال شد. به طوری که تا قبل از انقلاب یعنی سال 1357، 3کارگزار خصوصی و 26 کارگزار نهادی در بازار فعالیت داشتند.

تاثیر کارگزاری‌های خصوصی بر بازار سرمایه

ورود کارگزاران بخش خصوصی در آن سال‌ها به بازار سرمایه به عنوان نقطه تاسیس اولین کارگزاری بورس عطفی برای رونق معاملات و افزایش حجم دادوستد‌ها مطرح شد. در سال 1352، 50 درصد از کل معاملات در اختیار دو کارگزاری خصوصی (کارگزاری محمود رضویان و محمود کریشچی) قرار داشت. بعد از اضافه شدن کارگزار سوم از بخش خصوصی (احمد سلطانی) یک سوم از کل معاملات در اختیار این 3 کارگزار بود.

فعالیت کارگزاران از چه زمانی رونق گرفت؟

در سال‌های بعد از انقلاب در یک دوره معاملات کارگزاری‌ها از رونق افتاد، تاسیس اولین کارگزاری بورس به‌طوری‌که حجم معاملات تا سال 1367 در حد صفر بود.

از سال 1367 به بعد و به‌خصوص در دهه 70، بورس یک جان تازه‌ای گرفت. بر این اساس 7 کارگزار خصوصی به فهرست کارگزاران اضافه شدند. این تعداد کارگزار خصوصی‌ به‌همراه 8 کارگزاری نهادین، معاملات را مجدد آغاز کردند.

در دهه 70، با مجوزهای جدیدی که سازمان کارگزاران بورس به کارگزاران اعطا کرد، معاملات آن‌ها قوت گرفت اما اصل معاملات و ایجاد روند واقعی در دادودستد‌ها از دهه 80 آغاز شد. تصویب قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی در این دوره انجام شد.

به این ترتیب با تغییر ساختار بازار سرمایه و اعطای مجوز به چندین کارگزاری در بازار سرمایه شاهد تغییرات اساسی در کلیت بازار سرمایه، ارکان و ساختار آن بودیم. از آن زمان به بعد یک توسعه چشمگیری در بازار سرمایه ایجاد شد. هر چند صنعت فعالیت کارگزاری‌ها قدمت 50 ساله دارد، اما عمده پیشرفت و توسعه آن در 10 سال اخیر صورت گرفته است.

کارگزاری‌ها چه وظایفی دارند؟

از جمله خدماتی که کارگزاران بورسی به مشتریان خود می‌دهند:

- کلیه معاملات اوراق بهادار: خرید و فروش سهام، حق تقدم سهام، اوراق بدهی، اوراق مشتقه و معاملات آتی و. در بورس، فرابورس، بورس کالاو بورس انرژی به صورت مستقیم و آنلاین (معاملات بر خط)

- خدمات مشاوره‌ای: پذیرش و ثبت شرکت‌ها و انتشار و عرضه اوراق تاسیس اولین کارگزاری بورس بهادارشان در بورس‌های مربوطه، ارائه خدمات مشاوره‌ای به شرکت‌های پذیرش شده در بورس یا فرابورس جهت نحوه انتشار اوراق، انجام افزایش سرمایه و. ، ارایۀ خدمات و نظرات مشورتی به سرمایه‌گذاران (خرید و فروش سهام یا سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها، اوراق با درآمد ثابت و. )

- بازارگردانی اوراق بهادار: بازارگردانی یعنی فعالیتی که با اخذ مجوزهای لازم عرضه و تقاضا را در بازار سرمایه تنظیم کرده و مانع از نوسان شدید قیمت‌ها می‌شود. این‌کار افزایش نقدشوندگی بازار را به دنبال دارد.

- خدمات مالی: ارائه اطلاعات مربوط به ورقه بهادار، معامله، سفارشات خرید و فروش و ناشر ورقه بهادار به مشتریان

- تعهد پذیره نویسی: انجام تعهد خرید اوراق بهاداری که ظرف مهلت “پذیره‌نویسی” به ‌فروش نرسیده است.

کارگزاری‌ها چه خدمات مازادی برای جذب مشتری ارایه می‌کنند؟

- اعتبار معاملاتی: برخی از کارگزاری‌ها براساس گردش مالی مشتریان خود (میزان و حجم خرید و فروش) به آن‌ها اعتبار معاملاتی می‌دهد.

به این صورت که فرد بدون پرداخت مبلغ سهام خود را از طریق اعتباری که کارگزاری به آن‌ها می‌دهد، خرید یا فروش می‌کند. این شیوه به عبارتی نوعی وام از سوی کارگزار به مشتریان با سطح اعتباری بالا است.

- تخفیف معاملاتی: کارگزاران بورسی در ازای دریافت حق الزحمه خرید و فروش سهام را برای مشتریان خود میسر می‌کنند که سقف آن توسط سازمان بورس تصویب شده است. برخی از کارگزاران به منظور جذب مشتری تخفیفانی در کارمزد معاملات اعمال می‌کنند.

- دوره‌های آموزشی: برخی از کارگزاری‌ها دوره‌هایی تحت عنوان آموزش بورس به صورت حضوری یا غیرحضوری برگزار می‌کنند.

نهاد کانون کارگزاران در ایران

کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار در سال 1386 به عنوان یک مؤسسه غیردولتی فعالیت خود را آغاز کرد. اعضای آن کارگزاران فعال در بازار سرمایه هستند.

به عبارتی تمامی کارگزاری‌های بورسی برای فعالیت در بازار سرمایه باید به عضویت این کانون درآیند. کارگزاری‌ها تابع قوانین واحد و استانداردی هستند که توسط کانون کارگزاران وضع می‌شود.

وظایف کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار چیست؟ مهم‌ترین وظیفه این کانون نظارت و قانو‌ن‌گذاری برای شرکت‌های کارگزاری است.

نحوه و کیفیت خدمات‌رسانی اعضا، پیشنهاد تغییر سقف کارمزدها و نرخ‌های خدمات اعضای کانون به سازمان، ارتباط با سایر ارکان و فعالان بازار اوراق بهادار، ایجاد سازش و حل اختلافات و مشکلات بین کارگزاران، کارگزار معامله‌گران و بازارگردانان و سایر اشخاص ذیربط، تنظیم روابط بین اعضای کانون با یکدیگر و با اشخاص وابسته به اعضاء، کمک به تهیه و تدوین قوانین، مقررات و آئین‌نامه‌های مربوط به اعضای کانون و بازار اوراق بهادار، کمک به ایجاد یک بازار اوراق بهادار عادلانه، رقابتی و کارا در کشور به منظور جلب اعتماد سرمایه‌گذاران، ارتقاء اعتبار اعضای کانون و اشخاص وابسته به اعضاء نزد سرمایه‌گذاران و . از جمله وظایف کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار است.

کارگزاران بورس در ازای خدمات به مشتریان خود کارمزد دریافت میکنند

چند کارگزاری‌ فعال در بازار سرمایه وجود دارد؟

براساس آخرین گزارش که مربوط به اطلاعات کارگزاری‌ها تا پایان سال 97 است، 108 شرکت کارگزاري در بورس‌هاي کشور فعالند که 106 شرکت از کارگزاران فعال در بورس اوراق بهادار، 88 شرکت از کارگزاران فعال در بورس کالا، 105 شرکت از کارگزاران فعال در فرابورس، 62 شرکت از کارگزاران فعال در بورس انرژي، 20 شرکت از کارگزاران صرفاً فعال در بازار اوراق بهادار، 2 شرکت از کارگزاران صرفاً فعال در بازار کالایی و 86 شرکت از کارگزاران فعال در هر دو بازار هستند.

دفاتر و شعب کارگزارن در چه شهرهایی هستند؟

یکی از نکاتی که باید به هنگام انتخاب کارگزار بورسی به آن توجه کنیم، تعدد شعب و دفاتر مربوط به آن‌ها در نقاط مختلف کشور است.براساس آخرین آمار و اطلاعات تا پایان سال 97، تهران با 457 شعبه، اصفهان 80 شعبه، مشهد 54 شعبه، کرج 50 شعبه و تبریز با 39 شعبه به عنوان 5 شهر با بیشترین شعب کارگزاری‌ها هستند.

لیست کامل دفاتر کارگزاری را هم میتوانید اینجا دریافت کنید.

پراکندگی شعب کارگزاری‌ها در شهرهای مختلف ایران

چگونه کارگزاران رتبه‌بندی می‌شوند؟

شرکت‌های کارگزاری به صورت ماهانه در ۲۹ استان، بر اساس ارزش کل معاملات (حجم خرید و فروش)، ارزش معاملات خرد و بلوک کل، ارزش معاملات خرد و بلوک عادی و ارزش معاملات الکترونیکی رتبه‌بندی می‌شوند.

بر اساس آخرین آمار از 9 ماه ابتدایی سال 98، به ترتیب شرکت‌های کارگزاری مفید با ارزش معاملات کل 72.843میلیارد تومان، کارگزاری آگاه با 40.551 میلیارد تومان، کارگزاری فارابی با 17.821 میلیارد تومان، کارگزاری مبین سرمایه با 13.660 میلیارد تومان و کارگزاری بانک پاسارگاد با 21.045 میلیارد تومان به عنوان 5 رتبه برتر از لحاظ ارزش معاملات کل و الکترونیکی هستند.

همچنین از نظر ارزش معاملات خرد و بلوک کل به ترتیب کارگزاری‌های مفید، آگاه، فارابی، بانک پاسارگاد و مبین سرمایه و از نظر ارزش معاملات خرد و بلوک عادی کارگزاری‌های حافظ، بانک پاسارگاد، صبا تامین، بانک رفاه کارگران و مفید 5 رتبه برتر هستند.

چگونه بهترین کارگزار را انتخاب کنیم؟

شاید این پرسش برای شما ایجاد شود که چگونه کارگزار بورسی خود را انتخاب کنیم و یا بهترین کارگزار کدام است؟

مشتری مداری، کسب رتبه بالا در رتبه‌بندی سالانه، فعالیت در بازارهای مختلف بورس (بورس، فرابورس، کالا و انرژی)، عملکرد مطلوب سیستم معاملات آنلاین، تعدد شعب و نمایندگی در استان‌های مختلف، سیستم پاسخگویی مناسب به مشتریان، بهترین خدمات مشاوره‌ای، سلسله برنامه‌های آموزش حضوری یا مجازی، ارتباط خوب با صندوق‌های سرمایه‌گذاری، ارائه خدمات مالی از جمله وام قرض السحنه، اعتبار معاملاتی و . از جمله مواردی است که در انتخاب کارگزار خوب باید به آن توجه کرد.