تحلیل نمودار Candlestick

کاربرد الگوهای شمعی ژاپنی در تحلیل تکنیکال

ژاپنی‌ها یکی از کشورهای پیشرو در بحث تحلیل تکنیکال بازارهای مالی هستند؛ به‌طوری‌ که می‌توان گفت بسیاری از مفاهیم و اندیکاتورهای مطرح در جهان را ژاپنی‌ها ایجاد کرده یا توسعه داده‌اند. باوجوداین، شاید بتوان مهم‌ترین ابداع ژاپنی‌ها را نمودار‌های شمعی عنوان کرد.

نحوه‌ی رسم نمودارهای شمعی در بازار ایران و بازارهای جهانی قدری باهم تفاوت دارد؛ اما شکل ظاهری آن‌ها تحلیل نمودار Candlestick با یکدیگر یکسان است. هر شمع از چهار نقطه تشکیل شده است که نشان‌دهنده‌ی قیمت اولیه، قیمت پایانی، کمترین قیمت و بیشترین تحلیل نمودار Candlestick قیمت است. در بازار‌های جهانی آخرین قیمتی که سهم در آن قرار دارد، به‌عنوان قیمت پایانی در نظر می‌گیرند؛ ولی در بازار ایران قیمت پایانی عبارت است از میانگین تمام قیمت‌های معامله‌شده در آن روز است. نمودار شمعی روشی از ارائه اطلاعات درباره حرکت قیمت یک دارایی است. نمودارهای شمعی یکی از محبوبترین ابزار تحلیل تکنیکال است که معامله گر را قادر می سازد تا اطلاعات قیمت را تنها با استفاده از چند شمع، به سرعت تفسیر کند.

رنگ شمع‌ها نیز برای شناسایی شمع‌ها اهمیت زیادی دارد. عموما برای شناسایی شمع‌ها از دو رنگ سبز و قرمز یا سیاه و سفید استفاده می‌کنند؛ ولی ترکیب رنگ‌های متنوع‌تری نیز وجود دارد. این تغییر رنگ تحلیل نمودار Candlestick به ما نشان می‌دهد که قیمت پایانی کمتر از قیمت اولیه بوده‌ است یا بیشتر. به‌عنوان مثال، در ترکیب رنگ سبز و قرمز، اگر قیمت اولیه بیشتر از قیمت پایانی باشد، رنگ شمع قرمز خواهد بود و اگر قیمت اولیه کمتر از قیمت پایانی باشد، رنگ شمع سبز خواهد بود.

الگوهای شمع ژاپنی تصویری روان‌شناختی از ذهنیت معامله‌گران در آن زمان به ما ‌می‌دهد. این تصویر به‌وضوح نشان می‌دهد که عملکرد معامله‌گران در زمان مشخص بازار چگونه است. ازآنجاکه تحلیل الگوهای شمعی یکی از انواع تحلیل تکنیکال است، اساس الگوهای شمعی روان‌شناسی معامله‌گران است. یکی از ایده‌ها برای الگوهای شمعی این است که معامله‌گران در زمان‌های یکسان رفتار یکسانی از خود بروز می‌دهند و این رفتار یکسان در نهایت خود را در ظاهر شمع‌ها نمایان می‌کند.

این قبیل الگوهای شمعی ژاپنی در هر تایم فریم قابل استفاده هستند. شمع برای توضیح عملکرد قیمت در یک بازه زمانی مشخص استفاده می شود. شمع های ژاپنی با استفاده از قیمت آغازین، بالاترین قیمت، پایین ترین قیمت و قیمت پایینی دوره زمانی انتخاب شکل می گردد.

1. اگر قیمت پایانی بالای قیمت آغازین باشد، آنگاه شمع توخالی کشیده می شود.
2. اگر قیمت پایانی زیر قیمت آغازین باشد، آنگاه شمع توپر کشیده می شود.
3. بخش توخالی یا توپر شمع بدنه شمع نامیده می شود.
4. خطوط باریکی که از بالا و پایین کشیده شده، گستره بالاترین قیمت/پایین ترین قیمت را نشان می دهد، سایه نام دارد.

بدنه کندل استیک ها:

اندازه بدنه بزرگ در کندل استیک‌ها نشانگر قدرت زیاد خرید یا فروش است؛ یعنی هر چقدر بدنه کندل بزرگ‌تر باشد، نشانگر افزایش قدرت خریداران یا فروشندگان است. حال برای تعیین فروشندگان یا خریداران می‌توان به رنگ بدنه کندل رجوع کرد. اگر رنگ بدنه سفید باشد، بیانگر قوی بودن خریداران هست.

سایه‌های کندل استیک:

سایه‌های بالایی و پایینی نیز دارای معانی خاصی هستند. سایه بلند یک کندل نشانگر این است که معاملات انجام‌گرفته بر روی سهم، در خارج از محدوده قیمت باز و بسته شدن شکل‌گرفته است. اگر سایه بالایی یک کندل بلند باشد نشانگر خریدار قوی سهم بوده که تحلیل نمودار Candlestick منجر به افزایش قیمت سهم شده است، اما با فروشندگان قوی نیز همراه شده است و قیمت سهم در محدوده قیمت پایانی بسته‌شده است.

معروفترین الگوهای شمعی ژاپنی

1. الگوی دوجی
2. الگوی چکش یا مرد به دار آویخته
3. الگوی اینگالفینگ یا پوشش دهنده
4. الگوی ستاره صبحگاهی

الگوی دوجی:

الگوی کندل استیک دوجی نشان‌دهنده قیمت شروع و پایان یکسان سهم در تحلیل تکنیکال بورس می‌باشد. الگوی کندل استیک دوجی دارای بدنه نازک است و به صورت یک خط نازک و باریک است.الگوی دوجی زمانی رخ می‌دهد که قدرت خریدار و فروشنده با یکدیگر برابر است و شمع با کمی نوسان تقریبا در همان نقطه‌ی بازشده بسته می‌شود. این الگو نشان می‌دهد که بازار مردد است چه مسیری را برای ادامه طی کند. الگوی دوجی به‌خودی‌خود نشان‌دهنده‌ی تغییر روند یا ادامه‌ی آن نیست؛ بلکه تنها نشان‌دهنده بلاتکلیفی خریداران و فروشندگان است؛ به‌همین‌‌دلیل، معامله‌گران باید منتظر تشکیل شمعی بعد از الگوی دوجی بمانند که به آن شمع تأیید گفته می‌شود.

دوجی پایه بلند:در این کندل که قیمت باز و بسته شدن سهم یکسان و یا بسیار نزدیک به یکدیگر است، سایه‌های بالایی و پایینی بسیار بلندی شکل می‌گیرد.

دوجی سنجاقک: در دوجی سنجاقک قیمت باز و بسته شدن سهم و بالاترین قیمت سهم یکسان و یا بسیار نزدیک به یکدیگر است و سایه پایینی بلندی در کندل شکل می‌گیرد.

دوجی سنگ قبر: در دوجی سنگ قبر قیمت باز و بسته شدن و پایین ترین قیمت معامله یکسان و یا بسیار نزدیک به یکدیگر است. به این معنا که سهم در قیمت پایین آغاز به معامله کرده است اما فشار تقاضا و خرید خریداران قیمت را بالا برده است اما دوباره فشار عرضه فروشندگان باعث کاهش قیمت سهم شده و در همان پایین ترین قیمت بسته شده است.

الگوی چکش:

یکی از الگوهای کندلی کاربردی کندل چکش یا Hammer است. این الگو یک الگوی تک کندلی است و در روند نزولی بیانگر وجود ضعف در فروشندگان تحلیل نمودار Candlestick و ایجاد قدرت در خریداران می باشد. در واقع تشکیل کندل Hammer نشانه ای از بازگشت روند می دهد. یک بدنه مربعی شکل دارد و یک شاخ یا دم که حدودا سه برابر بدنه است.

این الگو روند نزولی را تبدیل به روند صعودی می‌کند. اگر چکش سبز رنگ باشد اعتبار الگو بیشتر است؛ همچنین به حجم معامله در این نقطه باید توجه شود. در صورتی که کندل بعدی در بالای کندل چکش قرار گیرد، الگوی ما معتبر است در غیر این صورت الگوی چکش fail خواهد شد.

الگوی پوشش دهنده:

الگوی کندل انگالفینگ یا کندل پوششی در واقع شامل دو کندل یا میله در کنار هم و در جهت خلاف یکدیگر می باشد که معمولاً در قله یا قعر تشکیل می شود. بدنه کندل دوم یا انگالفینگ کل بدنه کندل قبلی را پوشش می دهد. واضح است که مشاهده انگالفینگ به تنهایی سیگنالی برای خروج یا ورود به معامله نمی باشد. انگالفینگ می تواند بخشی از یک استراتژی معامله گری مانند امواج الیوت ، پرایس اکشن و … باشد و نیاز به تاییدات عوامل دیگر برای ورود به معامله یا اردر گذاری دارد.

الگوی ستاره صبحگاهی

این الگو دارای سه شمع است. مهم‌ترین نتیجه‌ای که از الگوی ستاره صبحگاهی استنباط می‌شود، شروع روند صعودی در انتهای روند نزولی است. معمولأ این الگو در انتهای روند نزولی شکل می‌گیرد که هر شمع شامل پیامی است.تحلیل نمودار Candlestick شمع اول، نزولی و پرقدرت است.شمع دوم که معمولأ فاقد بدنه بزرگ و سایه است، می‌تواند به شکل صعودی یا نزولی شکل بگیرد.شمع سوم نسبت به شمع دوم حالت صعودی دارد.

نتیجه گیری:

الگوهای شمع ژاپنی کاربرد بسیار زیادی دارند و مرتبا در نمودارهای مختلف مشاهده شده‌اند؛ ولی به‌تنهایی نمی‌توانند مؤثر باشند. هنگام مشاهده‌ی الگو نه‌تنها باید به تمام شرایط آن الگو دقت کنید؛ بلکه باید به‌دنبال تأییدیه‌های دیگر از سایر اندیکاتورها نیز باشید. عموما معامله‌گران تکنیکال از چهار یا پنج اندیکاتور و ابزار تکنیکال برای تأیید جهت معامله‌شان استفاده می‌کنند که الگوهای شمع ژاپنی، تنها یکی از این ابزار است.

الگوهای شمع ژاپنی همیشه مشاهده‌شدنی نیستند و تنها در شرایط خاصی ایجاد می‌شوند. نکته‌ی دیگر اینکه بازار برای ایجاد الگوی شمع مطمئن باید زمان کافی دراختیار داشته باشد. بهتر است برای تشخیص بهتر الگوی شمع ژاپنی از چهارچوب‌های زمانی بالاتر از یک ساعت استفاده کنید.

3 نمودار پر کاربرد برای انجام تحلیل تکنیکال

آشنایی با نمودارهای تحلیل تکنیکال کمک می‌کند تا از این ابزار به بهترین شکل ممکن استفاده کنید.

نمودارهای مختلف در تحلیل تکنیکال کمک می‌کنند تا نتیجه گیری در مورد تحلیل بازار با دقت بیشتری انجام شود. هر کدام از انواع نمودارهای تحلیل تکنیکال کاربرد و ویژگی‌های خاص خود را دارد.

در این مقاله از بورسینس قصد داریم تا شما را با نمودارهایی که در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می‌گیرند و نحوه عملکرد آنها آشنا کنیم.

همان طور که می‌دانید از تحلیل تکنیکال برای پیش‌بینی وضعیت آینده بازار و نحوه تغییر قیمت‌ها استفاده می‌شود. تحلیل تکنیکال با بررسی و ثبت وضعیت بازار در قالب نمودار پیشبینی وضعیت بازار را انجام می‌دهد.

اما باید دانست که این نمودارها شامل چه مواردی هستند و نحوه استفاده از آنها چگونه است. آشنایی یا انواع نمودارهای تحلیل تکنیکال کمک بزرگی برای افرادی است که می خواهند در این زمینه فعالیت داشته باشند.

نمودارهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال

با توجه به اینکه نمودار یک ابزار بصری برای ارائه گزارش است، استفاده از آن تاثیر بالایی در افزایش آگاهی دارد. اگر فرد دانش مطالعه نمودار را داشته باشد به راحتی می‌تواند وضیعت قیمت‌ها را شناسایی کند.

به نوعی می‌توان گفت بدون استفاده از نمودار، تحلیل تکنیکال کارایی خاصی نخواهد داشت.

استفاده از نموار برای بررسی متغیر در طول زمان ضروری است. افرادی که مهارت لازم از تحلیل تکنیکال دارند برای تصمیم‌گیری در سرمایه‌گذاری راحت‌تر عمل می‌کنند.

در ادامه سعی می کنیم با انواع این نمودارها به صورت خلاصه آشنا شویم. مشخص است که تحلیل و بررسی این نمودارها به دانشی فراتر از آشنایی سطحی با آن ها نیاز دارد.

نمودار خطی

نمودارهای مختلفی توسط تحلیلگران برای تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از این نمودارها نمودار خطی است که برای مشخص شدن تغییرات قیمت مورد استفاده قرار می‌گیرد. تمرکز در تحلیل نمودار Candlestick این نمودار روی حرکت قیمت‌های پایانی است.

نمونه: نمودار خطی سهام ایران خودرو

در حقیقت بدست آمدن این نمودار با استفاده از اتصال قیمت‌های پایانی مربوط به دوره‌های زمانی مختلف انجام می‌شود.

نمودار خطی از جمله نمودارهای پرطرفدار در تحلیل تکنیکال است و توسط تحلیل‌گران زیادی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

درک آسان و ساده تغییرات و نوسانات قیمت‌ها در طول زمان از ویژگی‌های منحصربفرد این نمودار است.

زمانی که تغییرات قیمت پایانی مدنظر است و ارزیابی تحلیل‌گران روی قیمت‌هایی است که به توافق عمومی رسیده است، نمودارهای خطی کاربرد دارند.

جالب است بدانید که تایید حرکت‌های آینده و همچنین تغییر انتظارات از جمله اطلاعات مهمی است که قیمت پایانی در اختیار تحلیل‌گران قرار می‌دهد.

این که هر نمودارهای خطی چگونه می‌توانند چنین اطلاعاتی را در اختیار تحلیل‌گران قرار دهند باید به صورت مجزا مورد بررسی قرار تحلیل نمودار Candlestick گیرد. دانش استفاده از نمودار به مراتب مهم‌تر و اساسی‌تر از آشنایی با آن است.

نمودار میله‌ای

نمودار دیگری که در تحلیل تکنیکال مورد استفاده معامله‌گران قرار می‌گیرد، نمودار میله‌ای است. این نمودار علاوه بر اینکه می‌تواند قیمت پایانی را نمایش دهد در هر دوره زمانی می‌تواند قیمت پایین و بالا و قیمت باز را هم نمایش دهد.

نمونه: نمودار میله‌ای ایران خودرو

برای معامله گران اهمیت زیادی دارد که وضعیتی که قیمت پایانی نسبت به قیمت باز دارد چه مفهومی را در بر می گیرد. در صورت بیشتر بودن قیمت پایانی از قیمت باز، میله افزایشی به وجود می‌آید. شکل گرفتن میله افزایشی به این مفهوم است که افزایش قیمت در جریان معاملات بازار رخ داده است.

زمان قرار گرفتن قیمت پایانی در نقطه‌ای پایین‌تر از قیمت باز نشان‌دهنده کاهش قیمت در جریان معاملات بازار است. نحوه تغییر قیمت بالا و پایین و باز و بسته در طول هر کدام از دوره‌های زمانی توسط هر میله نشان داده می‌شود.

نمودار شمعی

نمودار شمعی از دیگر مواردی است که در تحلیل تکنیکال برای تحلیل و بررسی قیمت‌ها به کمک تحلیل‌گران می‌آید.

این نوع نمودار، پرکاربردترین نمودار برای تحلیل تکنیکال در ایرانی است.

نمونه نمودار شمعی (سهام ایران خودرو):

قدمت نمودارهای شمعی در میان ژاپنی‌ها به بیش تحلیل نمودار Candlestick از 200 سال می‌رسد. البته همزمان با توسعه یافتن بازارهای مالی در دیگر نقاط جهان هم این نمودار مورد استفاده قرار گرفت.

در نمودار شمعی هم مانند نمودار میله‌ای سرشمع نشان‌دهنده بالاترین قیمت و ته شمع هم نشان‌دهنده پایین‌ترین قیمت است.

نمودارهای شمعی با نام کندل استیک نیز شناخته می‌شوند.

در این نمودار رنگ بدنه نشان‌دهنده قیمت‌های باز و پایانی است. در حقیقت می‌توان گفت هر شمع متشکل از دو بخش سایه و بدنه است. سایه‌ها مشخص کننده دامنه تغییرات قیمت در طول دوره زمانی مشخصی است.

فاصله بین تحلیل نمودار Candlestick قیمت باز و پایانی هم توسط بدنه شمع شناسایی می‌شود. در صورت کمتر بودن قیمت پایانی از قیمت باز، حالت شمع کاهشی در نمودار شمعی بوجود می‌آید. در این حالت نمایش بدنه شمع به صورت سیاه یا توپر است.

حالت شمع افزایشی هم زمانی پیش خواهد آمد که قیمت پایانی بالاتر از قیمت باز باشد. در این حالت نمایش شمع به صورت توخالی یا سفید رنگ است.

به نوعی می‌توان گفت که برداشتی که معامله‌گران از وضعیت بازار دارند وابسته به بدنه شمع است. در صورت بلندتر بودن بدنه شمع نسبت به سایه‌ها، نمودار شمعی نشاندهنده فشار فروش یا خرید است.

به طور کلی می‌توان این‌طور نتیجه گیری کرد که تعیین ضعف یا تحلیل نمودار Candlestick قدرت بازار و همچنین تعیین انتظارات وابسته به اندازه سایه و بدنه است.

زمانی می‌توان از روی نمودار شمعی شدت تقاضای بازار را نتیجه‌گیری کرد که بدنه شمع بلند و توخالی بوده و نسبت به سایه‌ها کوتاه‌تر باشد.

سخن پایانی

در این مقاله سعی کردیم تا تحلیل نمودار Candlestick شما را با سه نوع از نمودارهایی که در تحلیل تکنیکال مورد استفاده معامله گران قرار می‌گیرد آشنا کنیم.

باید در نظر داشته باشید که اینها تنها مواردی از نمودارهایی هستند که در این تحلیل مورد استفاده قرار می‌گیرند. افزایش دانش شما در زمینه مطالعه نمودارها و کسب آگاهی از آنها می‌تواند شما را قادر سازد تا به خوبی با بکارگیری اصول تحلیل تکنیکال پیش‌بینی مناسبی نسبت به آینده قیمت‌ها و اتخاذ تصمیمات مهم مالی داشته باشید.

به طور کلی بهتر است برای بهره‌گیری بهتر از تحلیل تکنیکال، تحلیل‌های انجام شده توسط حرفه‌ای‌های بازار را نیز ببینید. تحلیل‌های تحلیلگران ماهر را بخوانید تا آگاهی لازم در مورد استفاده از ابزارهای لازم را بدست آورید.

نظرات افراد مختلف در مورد هر نمودار می تواند به شما کمک کند تا دقیق‌تر و حرفه‌ای‌تر نمودارها را تحلیل کنید.