- خرید توسط هر فرد و تخصیص پورسانت مشخص به فرد معرفی کننده
- اعلام وضعیت بازاریابان (فعال،معلق،حذف شده)
- گزارش سفارشات زیرمجموعه ها
- گزارش پورسانت زیرمجموعه ها
- گزارشات خریدهای شخصی
- مشاهده ساختار درختی زیرمجموعه ها
- مشاهده صورت وضعیت مالی ماهیانه
- تعیین میزان سقف خرید ماهیانه
شرکتهای بازاریابی هرمی به سراغ افغانستانیها رفتهاند
فرهیختگان نوشت: جای تعجب ندارد که در وانفسای بازار اقتصادی که هیچکدام از اصناف و تولیدیها وضعیت مساعدی ندارند، رویای یکشبه پولدارشدن برای خیلی از جوانهای امروزی که با مدرک ارشد و دکتری به جایی نرسیدهاند و حتی از پس تامین مایحتاج روزانه خود نیز برنمیآیند، به ملجأ آمال و رویاهای شیرین آنان تبدیل شود تا بتوانند در آن به اندکی از آرزوهای خود جامه عمل بپوشانند؛ اما دریغ که این رویا سرابی بیش نیست.
شرکتهایی که دیر آمدهاند و میخواهند زود بروند!
مدتزمان زیادی از عمر شرکتهای بازاریابی در ایران نمیگذرد، اگرچه این زمان در کشورهای توسعهیافته به 10 تا 15 سال میرسد اما تازگی این کار در ایران و استقبال جوانان از این حرفه موجب شده عمر مفید این شغل در ایران برای رسیدن به جایگاهی موفق به دو تا پنج سال تقلیل پیدا کند؛ مسالهای که به این راحتیها ممکن نیست و برخلاف تبلیغات گستردهای که در این زمینه صورت میگیرد؛ چندان آش دهنسوزی هم نیست.
روند ضابطهمند شدن بازاریابی شبکهای در ایران
از سالها پیش خردهفروشی با حضور واسطهها برای فروش اجناس و کالاهای مختلف در ایران وجود داشت، اما بازاریابی فعلی به شیوه جدید در ایران سعی کرده است که این کار را همراه با شبکهسازی، آموزش و ایجاد گروه فروش انجام دهد و تفاوت آن با بازاریابی به شیوه سنتی این است که در اینجا نقش واسطهها را حذف کرده و کالاها را با قیمت بیشتری به مخاطبان عرضه میکند.
بازاریابی شبکهای از سال 90 و حدودا از هشت سال گذشته توانست به شکل رسمی و قانونمند طی دستورالعمل مشخصی از سوی وزارت صمت فعالیت خودش را در ایران آغاز کند؛ دستورالعملی که فروردین 96 به آییننامه «اجرایی چگونگی صدور مجوز و نحوه نظارت بر فعالیت افراد صنفی در فضای مجازی و بازاریابی شبکهای» تغییرنام یافت و به شرکتهای متقاضی در این مساله ابلاغ شد تا آنان در چارچوب تعیینشده در این آییننامه به فعالیت بپردازند. فعالیتی که در ابتدا با مجوزهای سالیانه و دوسالانه برای آنان آغاز شد اما اکنون این روند به مجوزهای پنجسال افزایش یافته و آنان باید مجوز خود را از اتحادیه کشوری کسبوکارهای مجازی دریافت کنند.
براساس آخرین آمار موجود، 58.25 درصد از بازاریابان را آقایان و 41.75 درصد را خانمها تشکیل میدهند که این آمار نسبت به گذشته تغییرات اندکی داشته و تحقیقات ثابت کرده است برای رده سنی بازاریابان در شرکتهای بازاریابی شبکهای در ایران تا آذر سال 97، بیشترین تعداد بازاریابان در رنج سنی 26 تا 35 سال هستند که حدود 38 درصد از کل بازاریابان در این رده سنی قرار دارند.
همچنین 25.19 درصد از آنها در رده سنی 18 تا 25 سال و 21.05 درصد در رده سنی 36 تا 45 سال قرار دارند. ضمنا 10.24 درصد از کل بازاریابان در رده سنی 46 تا 55 سال قرار داشته و 5.52 درصد در رده سنی بالاتر از 56 سال قرار دارند.
تحقیقات نشان میدهد در سال 96 لوازم آرایشی و بهداشتی با 59.7 درصد پرفروشترین رسته کالایی در این حرفه بوده است و پس از آن مواد غذایی با 33.42 درصد فروش قرار دارد اما براساس بررسیها این آمار در 6 ماهه اول سال 97 کاملا تغییر کرده است، بهطوری که موادغذایی و لوازم آرایشی و بهداشتی هردو با 47درصد فروش، پرفروشترین رسته کالایی بودهاند.
گستردگی این شرکتها درحالی افزایش پیدا کرده است که توزیع اجناس نامرغوب از جانب شرکتها موجب زیرسوال رفتن کار بازاریابی در این شرکتها شده و از سویی فعالیت شرکتهای فاقد پروانه کسب بازاریابی شبکهای در کنار بزرگنمایی این شرکتها در کسب درآمدهای بالا بدون توجه به توانایی اشخاص در نحوه فعالیت تجاری ازجمله مشکلاتی است که در عموم آنان به وفور دیده میشود.
یکشبه میلیاردر شدن واقعیت ندارد
از او میخواهم من را به یکی از لیدرهایش معرفی کند که درخواستم را قبول میکند؛ لیدری که در گفتوگو اعلام میکند این روزها بسیاری از بازاریابهای یک شرکت خاص به امید بهترشدن وضعیت کاریشان به شرکت آنان رجوع کردهاند.
از او درباره ماهیت چنین شرکتهایی و اینکه آیا میتوان یکشبه میلیاردر شویم، میپرسم که او در پاسخ میگوید: «آنچه موجب میشود افرادی به فکر یکشبه میلیاردر شدن بیفتند، این است که من نوعی در جایی میشنوم که فردی در یک مدت کوتاه چندساله درآمد میلیاردی کسب کرده است که شاید 10 درصد جامعه قدرت رسیدن به چنین موقعیتی را ندارند. نتورک مارکتینگ هم مانند بسیاری از کارها افراد موفق و شکستخورده دارد.»
او با بیان اینکه متاسفانه برخی بازاریابهای شبکهای برای جلب افراد به هر شیوه ممکن از چنین روشهایی استفاده کرده و به شما میگویند شما با این روش خیلی زود میتوانید پولدار شوید و در 6 ماه به رقمهای نجومی دست بیابید، در صورتی که چنین مسالهای اصلا امکانپذیر نیست و عملا این کار در کشورهای بزرگ جهان با روش علمی انجام میشود.
از او درباره تفاوت شرکتهای بازاریابی میپرسم و او به مولفههایی همچون تنوع محصولات، میزان پورسانت و شیوه درآمدزایی تیم بهعنوان تفاوت این شرکتها اشاره میکند.
او صداقت و اعتماد را در ادامه سخنانش از مهمترین مسائل مطرحشده در این کار معرفی و تاکید میکند که سالم بودن تیم نتورک ازجمله مسائلی است که در این کار از اهمیت بالایی برخوردار است. با خود گفتم حالا که به سراغ شرکتهای بازاریاب و افرادی که در این حوزه کار کردهاند، رفتم، بهتر است سری هم به افرادی بزنم که اگرچه این کار به آنان پیشنهاد شده، اما هیچگاه نتوانستهاند به آنان اعتماد کنند و با نوعی بیاعتماد به آنان نگاه میکنند.
صداقتی که برخی بازاریابها ندارند!
در این رابطه از یکی از دوستانم کمک خواستم و او مرا به فردی معرفی کرد که در کار بازاریابی یک محصول خوراکی با اسانسهای مختلف بود و مشکلش با این مساله شاید وعدههای پرطمطراقی بود که به او داده بودند؛ نگاهی که سعی در بازاریابی هرمی فریب خریدار و راضی کردن او به هر قیمتی برای خرید آن محصول اختصاص داشت. به او گفتم مشکل این مساله چیست که او پاسخ داد اگر بخواهم این محصول را خریداری کنم، نیازی به این همه مقدمهچینی وجود ندارد، قضیه اینجا وقتی درام میشود که گفته میشود با فروش محصولاتی همچون چای یا دیگر اقلام خوراکی به درآمدهای میلیاردی میرسید؛ مسالهای که در عالم واقعیت امکان تحقق آن وجود ندارد.
عدمصداقت ازجمله اصلیترین عواملی بود که موجب شده این دانشجوی ارشد رشته برق کار ثابت خود را در یک اداره با حقوقی مشخص به رویای یکشبه میلیاردر شدن ترجیح دهد و بر این مساله نیز تاکید داشت که نمیتواند زندگی خود را فقط به این مساله اختصاص دهد.
با شنیدن صحبتهای ایرانیان فعال در این شرکتها به این نتیجه رسیدم که کار بازاریابی شبکهای به این راحتیها ممکن نیست و شاید سادهبودن روش کاری آنان این فرصت سوءاستفاده را به برخی شرکتهای بازاریابی داده است تا آنان با ناامیدشدن ایرانیان به سراغ اتباع افغانستانی بروند که دستشان به هیچجا بند نیست.
ضرورت راستیآزمایی ادعای شرکتهای بازاریابی
این مساله را با استادی به نام موسوی از فعالان فرهنگی شورای مهاجران افغانستان در میان گذاشتیم که او در پاسخ گفت: «من هنوز خبری در این مورد به دستم نرسیده است اما قطعا از این کلاهبرداریها و سوءاستفادهها زیاد است و متاسفانه اتباع افغانستانی با مشکلات بسیاری در زمینه کاری مواجه هستند.» به او تازگی این مساله و اینکه یک ماه است این آگهی را منتشر کردهاند را متذکر شدیم که او در جواب ما گفت: «باید این شرکت با رزومه و مشخصات دقیق به چنین اقدامی بپردازد، در کنار این متولیان این مساله همچون پلیس امنیت و پلیس مهاجرت باید بر این مساله نظارت لازم را داشته باشند اما از این موارد بسیار است و در بسیاری موارد ادعاهای اینچنینی این شرکتها به جایی نمیرسد.»
موسوی با بیان اینکه آمار دقیقی از میزان اتباع افغانستانی که بهطور غیرقانونی در کشور حضور دارند، موجود نیست، گفت: «بسیاری از این افراد که مدارک قانونی را به همراه ندارند، از هیچ مرجعی حمایت نمیشوند. این مرجعی که اعلام میکند چه برای اتباع قانونی و غیرقانونی میتواند نامه دهد، باید بررسی شود از چه سازوکاری برخوردار است، هرچند من بعید میدانم این مساله صحت داشته باشد و بهتر است شما این مساله را با اداره کل اشتغال اتباع خارجی نهادهای مربوطه در وزارت کشور و استانداری مطرح کنید.»
این فعال فرهنگی در ادامه سخنانش گفت: «اگر کسی مدارکش مشکل نداشته باشد، برای کار کردن در ایران با مسالهای مواجه نخواهد بود، اما اگر فاقد مدارک لازم برای حضور قانونی در ایران باشد، قاعدتا با مشکلات بسیاری در این زمینه روبهرو خواهد شد و اینها ممکن است بهعنوان نیروی یدی بتوانند کار کنند اما در بسیاری از موارد شاهد هستیم قراردادی با آنان بسته نشده یا در برخی موارد پولی به آنان داده نمیشود و حتی در خوابگاههای غیراستاندارد نگهداری میشوند، درنتیجه افرادی که بهطور غیرقانونی در ایران حضور دارند از هیچگونه بحث حمایتی برخوردار نیستند و کسانی که میگویند ما میتوانیم به این افراد اقامت دائم و ویزا ارائه کنیم، باید ادعایشان مورد راستیآزمایی قرار بگیرد و قانون باید در این مساله به درستی انجام شود.»
در پایان صحبتهایمان با این فعال فرهنگی افغانستانی به طرح مباحثی همچون مهاجرت افغانستانیها به ترکیه و کشور افغانستان پرداختیم و او درباره این مساله گفت: «افغانستانیها برای مهاجرت به ترکیه سفر میکنند اما کار ترکیه هم خیلی با کار ایران تفاوتی ندارد اما با توجه به پایین آمدن ارزش ریال در ایران شاهد هستیم خیلی از کارگران اتباع افغانستانی به کشور خودشان بازگشتهاند، چراکه عملا در ایران هزینهای که به یک کارگر بدهند شاید یکمیلیون و نیم باشد اما شاید چندبرابر آن را باید صرف هزینههای جاری و خواب و خوراک خود کند، درنتیجه مهاجرت اتباع افغانستانی در ایران شدت گرفته است که تاثیرات آن را باید در بازار شاهد باشیم.»
در پایان باید به این مساله اشاره کرد که شاید در وهله اول چنین مقولهای برایمان از اهمیت چندانی برخوردار نباشد اما بد نیست به این فکر کنیم که در آینده نهچندان دور اتباع افغانستانی که به هزار امید و آرزو در این شرکتها مشغول به کار میشوند، چه فکری را درباره ایران و ایرانی خواهند کرد و چه تاثیراتی را بر وجهه بینالمللی کشورمان خواهند گذاشت. بهتر است نهادهای مسئول در این زمینه تذکرات خود را به چنین شرکتهایی جدیتر و قاطعانهتر اعلام کنند تا این عدمبرخورد موجب سوءاستفاده از اتباع مهاجر به کشورمان نشود.
بازاریابی هرمی
برای سفارش طراحی سایت بازاریابی شبکه ای با ما تماس بگیرید : 02188528554
بازاریابی شبکه ای چیست؟ 
بازاریابی شبکهای (به انگلیسی: network marketing) یا بازاریابی چندسطحی (به انگلیسی: multi-level marketing)، نوعی شیوهٔ فروش است که در آن کمپانیها محصولات خود را بدون تبلیغات و بدون واسطه به فروش میرسانند و مشتریان پس از خرید در صورت تمایل میتوانند محصولات کمپانی را بازاریابی کنند و سود بگیرند. درآمد در بازاریابی شبکهای هم در ازای فروش مستقیم کالا و هم در ازای فروش از طریق زیرمجموعه کسب میشود.
طراحی سایت بازاریابی شبکه ای چیست؟
تیم طراحی سایت وب وان ، پروژه طراحی سایت بازاریابی شبکه ای را طراحی و پیاده سازی کرده است . کارفرما می تواند با رعایت قوانین مشخص شده در مورد بازاریابی شبکه ای اقدام به طراحی سایت بازاریابی شبکه ای نماید.
تفاوت بازاریابی شبکه ای با شرکت های هرمی :
به گفتهٔ کمیسیون تجارت فدرال آمریکا (ftc)، شرکت هرمی شرکتیست که به اعضایش حق کمیسیون میدهد تا افراد جدید را وارد کنند. شرکتهای هرمی محصولی را نمیفروشند و پولهای مشتریان را در یکجا جمع میکنند و با آن کاری انجام نمیدهند. این شرکتها در اکثر کشورهای دنیا از جمله ایران غیرقانونی هستند؛ چون در ازای جذب افراد پول میدهند بطور اجتنابناپذیر فرو خواهند پاشید و وقتی هرم فروپاشی کند، بجز عدهای که در بالای هرم هستند همه دست خالی میمانند یا به عبارتی پول خود را میبازند.
ftc میگوید داشتن محصول، قانونی بودن شرکت را تعیین نمیکند. بعضی از شرکتهای هرمی برای رد گم کردن، خود را شرکت امالام معرفی کرده و محصولی را در پلان خود قرار میدهند ولی چون هدفشان فروش محصول نیست، قیمت آن بسیار بالاتر از بازار آزاد خواهد بود، یا اینکه دریافت محصول در آن شرکتها مشروط به فعالیت در پلان تجاریشان است که بازاریابی هرمی برای کسانیکه نمیخواهند یا نمیتوانند مشتری پیدا کنند، پول از دست میرود. دو مشخصه بارز کمپانیهای هرمی:
انبار کردن کالا:
کمپانی مشتریان را وادار میکند که تعداد هر چه بیشتری کالا (عموماً با قیمت بسیار بالایی) بخرند تا درآمد بیشتری داشته باشند، حتی اگر نتوانند آن کالاها را به مصرف برسانند. در این صورت افراد رأس هرم سود هنگفتی میکنند در حالیکه محصول چندانی را به بازار ارائه نکردهاند و محصولات در زیرزمینها انبار شدهاند.
عدم خرده فروشی (فروش جزء به مردم):
به دلیل کیفیت پایین محصولات و هزینهٔ بالای آنها، در اغلب شرکتهای هرمی محصولات فقط بین اعضای داخل هرم توزیع میشود، نه بین مردم عادی بیرون از هرم.
امکانات سایت بازاریابی شبکه ای :
امکانات سایت بازاریابی شبکه ای طراحی شده توسط تیم طراحی سایت وب وان به شرح زیر می باشد:
- خرید توسط هر فرد و تخصیص پورسانت مشخص به فرد معرفی کننده
- اعلام وضعیت بازاریابان (فعال،معلق،حذف شده)
- گزارش سفارشات زیرمجموعه ها
- گزارش پورسانت زیرمجموعه ها
- گزارشات خریدهای شخصی
- مشاهده ساختار درختی زیرمجموعه ها
- مشاهده صورت وضعیت مالی ماهیانه
- تعیین میزان سقف خرید ماهیانه
وب وان مجموعه کاملی از خدمات و محصولات شامل بازاریابی دیجیتال, سئو, سوشال مدیا,طراحی سایت, مارکت پلیس و پیامک انبوه است تا نیازهای شما را در تمام مراحل مرتفع کند.
طرح هرمی چیست و چه تفاوتی با طرح پانزی دارد؟
طرح هرمی یا ترفند هرمی Pyramid scheme به گونه ای از مشاغل گفته می شود که پایداری ندارد. در طرح هرمی اعضا به خاطر رشد شبکه یا عضو گیری شبکه کسب درآمد دارند. طراحان این ترفند شرکتی صوری ایجاد می کنند و افراد بی اطلاع را تشویق می کنند که با پرداخت مبلغی به عضویت این مجموعه درآیند. سپس از آنها می خواهند با تشویق دیگر افراد، اشخاصی را به عنوان زیرمجموعه خود به عضویت این شرکت درآورند. افراد قدیمی می توانند از حق عضویت افراد جدید درآمد داشته باشند و هرچه تعداد مشتریان بیشتر شود، سود آنها تا چند برابر رشد خواهد کرد. بعضی از انواع طرح هرمی به خاطر عضو شدن افرادی با واسطه به مجموعه نیز به اعضای خود دستمزد می دهند ولی در بیشتر این طرح ها، شخص باید حداقل دو نفر را به صورت مستقیم برای عضویت در این شرکت معرفی نماید.
در طرح هرمی، گردانندگان و طراحان این ترفندها از رشد تصاعدی شبکه بازاریابی سوءاستفاده کرده و با درآوردن پول از دست گروهی و ریختن بخشی از آن در جیب گروهی دیگر، خودشان درآمدهای زیاد تا نجومی به دست می آورند که در ادامه این مطلب کلاهبرداری های ارز دیجیتال راه های پیشگیری از آن توضیح داده می شود.
چرا این ترفند به نام طرح هرمی نام گذاری شده است؟
ساختار شبکه ای طرح هرمی به این صورت بازاریابی هرمی است که اعضای آن در سطوح پایین افزایش می یابد و به همین دلیل شبکه اعضا به شکل یک هرم متصور می شود. نوع ساده این شبکه نوع باینری یا دودویی آن است که اگر شکل گیری آن با یک عضو آغاز شود و هر نفر دو نفر دیگر را معرفی کند، پس از طی ده لایه، اعضای آن به بیش از هزار نفر می رسد.
تعداد اعضای این مجموعه تا جایی رشد می کند که محدودیت افراد علاقمند عضو نشده، باعث گردد الحاق عضو جدید ناممکن گردد. در چنین شرایطی تعداد بسیار زیادی از اعضا، که ممکن است تا نود درصد کل جمعیت هم باشد، در سطوح پایینی قرار می گیرند و اینها همانهایی هستند که سرمایه شان را از دست می دهند و فقط طراح شرکت و درصد کمی از اعضای سطوح بالا، به پول مطلوب خود می رسند.
قسمت گیج کننده آن است که طراح طرح هرمی طبق قوانین شرکت عمل کرده و ممکن است حتی از لحاظ قانونی با مشکلی مواجه نگردند.
ساختار هرمی چیست و چه تفاوتی با طرح هرمی دارد؟
بیشتر سازمان ها و شرکت های معتبر از ساختار هرمی برخوردار هستند که با طرح هرمی فرق دارد. رئیس یک شرکت در راس سازمان هرمی است که با مدیران ارشد خود دارای ارتباط مستقیم می باشد. مدیران ارشد با مدیران میانی در ارتباط هستند و مدیران میانی با سرپرستان دپارتمان ها و آنها نیز با اعضای دپارتمان خود در ارتباط می باشند. به همین منوال هرچه به سمت سطح پایین هرم نزدیک شویم، تعداد پرسنل شرکت افزایش پیدا می کند تا جایی که در کف هرم عادی ترین پرسنل شرکت جای می گیرند.
ملاحظه کردید که بزرگترین و معتبر ترین شرکت های تجاری و ارگان های اجتماعی هم فرم هرمی دارند که در این هرم شخص رئیس در قله هرم قرار دارد و دیگر اعضاء سازمان، در لایه های بعدی هرم قرار می گیرند. پس پایین ترین سطح هرم دارای بیشترین تعداد اعضاء می شود.
حتی می توان مدعی شد که اساس پایداری هر کشور به توان طرح هرمی آن کشور بستگی دارد و هرچه طرح هرمی نیرومندتری در ارگان های اساسی کشور مثل موسسات دولتی، ارگان های تجاری و مراکز تحصیلی وجود داشته باشد، دولت پایدار تر و کشور موفق تر خواهد شد.
طبق بازنگری فوق به این نکته می رسیم که نباید ظاهر یک ساختار را مبنای قضاوت قرار داد. دیدید که بیشتر سازمان های تجاری و اجتماعی بایستی از طرح هرمی برخوردار باشند.
در تفاوت بین ساختار هرمی در سازمانها و ترفندهای هرمی شباهت هایی می بینیم ولی شاخص ترین تفاوت بین آنها در حوزه کاربردی و عملیاتی آنها می باشد. یعنی روش کسب درآمد است که بین این دو ساختار با هم فرق دارد. برای آنکه مشخص شود عملکرد یک شرکت واقعی است و اینکه ترفند هرمی هست یا نه، بهتر است سؤالات زیر را مطرح کنیم:
- راه کسب درآمد افراد سازمان چگونه است؟ آیا فقط از راه عضوگیری درآمد به دست می آورد؟
- آیا نتیجه فعالیت شرکت، فروش محصول یا خدمت واقعی به سطح پایینی هرم و مصرف کنندگان نهایی می باشد؟
- جهت مشارکت در این بیزینس، شرکت بازاریابی هرمی کنندگان بایستی حق عضویت بالایی را پرداخت کنند؟
- اگر شخصی بخواهد از این کسب و کار خارج شود آیا بند توافقنامه ای وجود دارد که شخص بتواند مبتنی بر آن بند، هزینه هایی که پرداخت کرده را باز پس گیرد؟
نحوه کار طرح هرمی چگونه است؟
با یک مثال ساده مفهوم یک طرح هرمی از نوع ترفند هرمی توضیح داده می شود. در نظر بگیرید شرکتی از یک نفر صد هزار تومان دریافت می کند. حال اگر این شخص، دو عضو جدید را ترغیب کند که به شرکت بپیوندند به شخص اول صد و پنجاه هزار تومان دستمزد پرداخت می کند. تصور کنید که این شرکت از دو نفر جدید، دویست هزار تومان دریافت می کند و به نفر اول صد و پنجاه هزار تومان در حکم دستمزد می دهد. در نهایت بدون آنکه کار به درد بخوری کرده باشد پنجاه هزار تومان درآمد داشته است.
در یک طرح هرمی همواره بیش از پنجاه درصد اعضاء تنها صد هزار تومان به عنوان حق عضویت پرداخت کرده اند. با توسعه شبکه، تعداد افراد افزایش می یابد تا هنگامی که رشد هرمی شبکه به انتها برسد.
پس روش کار طرح هرمی آن است که شبکه با افزوده شدن اعضا جدید رشد می کنند و به خاطر اضافه شدن اعضا جدید به طرح، به افراد قبلی که زودتر در طرح وارد شده اند، پول داده می شود بدون اینکه به اعضا تازه وارد، محصول یا خدمت خاصی بفروشند.
طرح پانزی چیست و چگونه کار می کند؟
همراه با شبکه هایی با ترفند هرمی، سخن از نوع دیگری طرح های شبکه ای به نام طرح پانزی یا Ponzi scheme پیش می آید. طراحان طرح پانزی، جهت پیشبرد اهداف خود نیاز به پول افراد جدید و ناآگاهی دارند که وارد طرح می گردند، ولی سرمایه گذارها نمی دانند که درآمد آنها از طریق حق عضویت افراد جدید حاصل می شود.
به افراد شبکه پانزی گفته می شود که سرمایه گذاری آنها قانونی است. برخی طراحان شبکه های پانزی، سالها طرح خود را اداره می کنند. آنها اعضای طرح را متقاعد می کنند که سود حاصل از سرمایه گذاری آنها، از راه تجارت به دست می آید ولی در حقیقت این پولِ اعضای تازه وارد است که به اعضای قدیمی تر جهت فعالیت آنها داده می شود.
طرح های هرمی و پانزی چه تفاوتی دارند؟
طرح پانزی و طرح هرمی از نظر کلاهبرداری از مشترکین شباهت های زیادی دارند که در برخی موارد، افراد عادی این دو ترفند را یکسان می دانند. این روزها پای طرح هرمی و پانزی به حوزه ارزهای رمزنگاری و بلاکچین نیز باز شده است. به طور معمول هر سرمایه گذاری، ممکن است با ریسک همراه باشد ولی آنچه اغلب در مورد آن صحبت می شود، کم یا زیاد بودن مقدار ریسک می باشد. پس سرمایه گذاری بدون ریسک معنا ندارد ولی اگر شخصی ناخواسته وارد یک طرح هرمی یا طرح پانزی گردد، سرمایه او با ریسک زیادی همراه خواهد بود. این طرح ها در اغلب کشورهای دنیا غیر قانونی حساب می شوند. به هر حال این دو طرح کاملا یکسان نیستند و بعضی از ویژگی هایشان، بین این دو روش کلاهبرداری تمایز ایجاد می کند. برای شناخت تمایزها با ویژگی های طرح هرمی آشنا می شویم.
مشخصات طرح هرمی چیست؟
در طرح هرمی از اشخاص درخواست می شود که اعضای جدیدی را به سیستم معرفی کنند، و در صورت معرفی هر عضو جدید مبلغ کلانی به آنها پرداخت خواهند کرد. در طرح هرمی مجموعه ای از کالا یا خدمات به فروش می رسانند که بایستی به وسیله عضو جدید خریداری گردد تا بتوانند سود آن را به نفرات اولیه برسانند. برای فهم بهتر روند کار یک طرح هرمی در ادامه مثالی آورده می شود.
یک کلاهبردار مبتکر ترفند هرمی تعدادی لوازم آرایشی معمولی دارد. او با تبلیغات زیاد و به دروغ مدعی می شود که این لوازم آرایشی دارای خواص درمانی است و در صورت استفاده جوش های صورت را از بین می برد. به همین دلیل قیمت بالاتری روی لوازم آرایشی خود می گذارد. او فرد نامطلعی مانند ایکس را پیدا کرده و به او توصیه می کند که با پرداخت صد هزار تومان از این لوازم خریداری کند. اما این تازه، شروع ماجرا می باشد.
کلاهبردار هرمی به ایکس قول می دهد که میتواند با شرکت در این طرح ثروتمند شود. فقط لازم است پیشنهاد خرید لوازم آرایشی را به نزدیکانش بدهد. در صورت خرید از طرف دوستانش، به او سود داده می شود. اگر دوستان ایکس هم به نزدیکان خود خریداری از این طرح را پیشنهاد کنند، و ایشان هم خرید انجام دهند، بنابراین به صورت هرمی و تا چند لایه می تواند سود دریافت کند.
در این مثال کلاهبردار توانسته به راحتی محصولات معمولی خود را تا چندین برابر قیمت بازار بفروشد. اگر هم کسی خرید نکرد، نمی خواهد سودی هم پرداخت نماید. کلاهبردار هرمی از ایکس به عنوان یک ابزار تبلیغاتی برای فروش محصول معمولی و حتی بی ارزش خود استفاده کرده و از این تبلیغات سود تضمینی دریافت نموده است.
بازاریابی هرمی در باغ و ویلا
رئیس پلیس آگاهی استان مرکزی درباره سرمایهگذاری در شرکتهای هرمی و اعتماد شهروندان به اینگونه شرکتها به دلیل عدم مجوز لازم از سوی مراکز قانونی و اخلال در نظام اقتصادی کشور هشدار داد.
به گزارش خبرگزاری فارس از اراک کامیار چهری صبح امروز در جمع خبرنگاران ضمن هشدار در خصوص فعالیت شرکتهای هرمی اظهار داشت: شرکتهای هرمی همیشه فعالیت خود را یک نوع تجارت قانونی و مشروع معرفی کرده و در اغلب موارد به دلیل وجود مخالفتهای فراوان، فلسفه وجودی خود را تنها عدم پرداخت مالیات اعلام میکنند؛ در صورتی که اینگونه شرکتها فاقد هرگونه شناسه ثبتی در اداره ثبت شرکتها بوده و همواره سعی در ظاهرسازی و پنهان کردن شیوه عملکرد خود دارند.
وی یادآور شد: برخی اوقات، گردانندگان شرکتهای هرمی برای رسیدن به اهداف شیادانه خود، افراد فریب خورده را در محلهایی مانند باغها و ویلاهای خارج از استان دعوت کرده و تا زمانی که فرد مورد نظر، خواستههای مالی آنان را برآورده نکند؛ اجازه خروج به او را نمیدهند.
رئیس پلیس آگاهی استان مرکزی با بیان اینکه شرکتهای یاد شده برای پنهان کردن فعالیت خود، از نصب تابلوهای رسمی هم امتناع میکنند، خاطرنشان کرد: سرمایهگذاری در شرکتهای هرمی نهتنها فایدهای ندارد، بلکه ممکن است ضررهای جبرانناپذیری به افراد و خانوادهها نیز وارد کند.
چهری گفت: شرکت هرمی بر اساس قانون مجازات اخلال در نظام اقتصادی کشور، شرکتی است که تأسیس و فعالیت آن از طریق افزایش اعضا صورت میگیرد و هر عضو جدید برای کسب منفعت باید افراد دیگر را به عنوان زیرگروه خود جذب و معرفی کند، بدینصورت، فعالیت شرکت از طریق توسعه زنجیرهای شبکه انسانی تداوم مییابد.
وی با بیان اینکه با اشراف اطلاعاتی و همکاری مناسب مردمی سرنخهای خوبی از فعالیت مخفی و زیرزمینی مجرمان دریافت شده است، بیان داشت: کارآگاهان پلیس آگاهی در حال بررسی گزارشهای مردمی بوده و بیتردید نسبت به شناسایی و دستگیری بهنگام اعضا و سرشاخههای شرکتهای هرمی اقدام خواهند کرد.
رئیس پلیس آگاهی استان مرکزی از شهروندان خواست تا از فعالیت اقتصادی در هرگونه شرکت ناشناس که متولیان آن بازاریابی هرمی ادعای درآمدی غیرعادی، بهویژه در مدتزمانی کوتاه دارند؛ دوری کرده و موارد مشکوک را در اسرع وقت با مرکز فوریتهای پلیسی ۱۱۰ در میان بگذارند.
ثروت بالا با بازاریابی شبکه ای؛ سراب یا واقعیت؟
معرف های بازاریابی شبکه ای برای جذب افراد جدید به عنوان فروشنده علاوه بر استفاده از تکنیک های کلامی و انگیزشی با وعده درآمدهای بالا به جذب فروشنده اقدام می کنند. آنها با مثال زدن درآمد های چشمگیر سرشاخه ها و بازاریاب های موفق سعی در جذب شما خواهند داشت اما آیا همه بازاریاب های شبکه ای به درآمدهای میلیونی دست می یابند؟ بیایید باهم به آمارهای جهانی نگاهی بیاندازیم:
تنها ۱۰ درصد فروشندگان شرکت Amway’s (از قدیمی ترین و بزرگترین شرکت های مبتنی بر بازاریابی شبکه ای در آمریکا و جهان) در انگلستان موفق شده اند درآمدی کسب کنند.
از ۳۳۰۰۰ فروشنده مورد بررسی از شرکت Amway’s تنها ۹۰ نفر موفق به کسب درآمد در حد متوسط جامعه شده بودند؛ که نشان دهنده ۹۹٫۷ درصد عدم موفقیت است.
در سال ۲۰۰۷ تنها ۱ درصد از فروشندگان شرکت Mona Vie’s موفق به دربافت سود شده بودند.
در سال ۹۸ درآمد سالانه ۹۰ درصد از بازاریاب ها در امریکا از ۵۰۰۰ دلاردر سال کمتر بود که با درآمد حداقلی برای زندگی تفاوت فاحشی دارد.
در سال ۲۰۱۰ درآمد ۸۴ درصد از فروشندگان شبکه Fortune در آمریکا از ۶۰۰۰ دلار در سال کمتر بود و ۳۰ درصد کل فروشندگان هیچ درآمدی نداشتند.
تنها ۰٫۱۴ درصد از میان ۲٫۷ میلیون فروشنده شرکت Herbalife (از شرکت های بزرگ مبتنی بر بازاریابی شبکه ای آمریکایی) توانسته اند درآمد بالای ۲۰ هزار دلار در سال داشته باشند (این درآمد در آمریکا به مراتب از خط فقر کمتر است!) و ۹۳ درصد از فروشندگان هیچ سودی از محل فروش دریافت نکرده اند.
بازاریابی شبکهای یا نتورک مارکتینگ چیست؟!
ریشه بازاریابی شبکه ای به زمان فیثاغورث برمیگردد زمانی که ایشون خواص "اعداد تصاعدی" رو کشف کرد و اساس شرکتهای شبکهای، استفاده از همین مطلب است و به صورت تصاعدی پیش میروند.
توصیه میکنیم داستان پادشاه و مخترع شطرنج رو در اینترنت جستجو کنید و بخونید تا خواص اعداد تصادفی رو بهتر متوجه بشید.
اولین شرکت های هرمی در آمریکا شکل گرفتند اولین کمپانی که بهطور رسمی فعالیت بازاریابی چند سطحی را در سال ۱۹۳۰ آغاز کرد، کمپانی ویتامین کالیفرنیا بود که نام خود را در سال ۱۹۳۹ به نوترالایت تغییر داد و به مرور وارد اروپا نیز شدند و بعد از آن نیز در ایران گسترش داده شد.
ابتدا این شرکت ها به اسم شرکت های هرمی در ایران مشغول به کار شدند اما وقتی که مشکلات و مفاسد و ضررهای هرمی آشکار شد، نام آن را به بازاریابی شبکهای تغییر داده و مدعی شدند که اشکالات هرمی در شبکهای وجود ندارد. حالا به شباهتها و تفاوتهای این دو نوع شرکت میپردازیم.
شباهت کار در شرکتهای هرمی و شبکهای:
یک نفر به عنوان بازاریاب عضو شرکت شده که ممکن هست کالایی هم از شرکت بخرد یا نخرد.
سپس تلاش و فعالیت میکند که مثلا چهار مشتری برای شرکت جذب و به آنها معرفی کند، تا کالایی از شرکت بخرند. این چهار نفر نیز هر کدام باید چهار مشتری دیگر پیدا کنند که کالایی از شرکت خریداری نمایند. خریداران جدید نیز به همین شکل به جذب مشتری میپردازند و کار به همین صورت به پیش میرود و روز به روز بر تعداد بازاریابهای شرکت اضافه میشود. البته به هر بازاریابی تا پنج سطح پورسانت داده میشود واز سطح ششم به بعد پورسانتی به وی تعلق نمیگیرد.
کار بازاریاب ها، پیدا کردن مشتری است تا کالاهای شرکت را بخرند. همه کسانی که کالاهای مذکور را میخرند هدفشان به دست آوردن پورسانتی است که از معرفی مشتریان جدید به دست میآید. مقدار پورسانتها در شرکتهای مختلف متفاوت است ولی بطور متوسط و میانگین به صورت زیر است:
پورسانتی که از سطح اول و مشتریهای بلاواسطه داده میشود 10 درصد، و از سطح دوم 5 درصد، و از سطح سوم 3 درصد، و از سطح چهارم 2 درصد، و از سطح پنجم 1 درصد است. و سپس آن شخص از گردونه خارج میشود و از سطح ششم به بعد پورسانتی به وی تعلق نمیگیرد.
تفاوت کار در شرکتهای هرمی و شبکهای:
مدیران بازاریابی شبکهای این باور را دارند که بازاریابی شبکه ای متفاوت از بازاریابی هرمی است و مشکلات و مفاسد آن را ندارد، و فرقهای مختلف آن را ذکر کردند، که به پنج نمونه را باهم اشاره میکنیم:
1. شرکتهای هرمی تحت نظارت دولت نیستند؛ اما بازاریابیهای شبکهای تحت نظارت هستند و مجوز وزارت صنعت، معدن و تجارت را دارند.
2. هرمیها مالیات نمیدهند؛ اما شبکهایها مالیات میپردازند.
3. منبع کالا در شرکتهای هرمی معلوم نیست؛ اما در شبکهای معلوم و مشخص است.
4. پرداخت حق عضویت در هرمی اجباری است؛ ولی در شبکهای چنین نیست.
5. کالاهای عرضه شده در شرکتهای هرمی گرانتر از نرخ بازار است؛ اما در شبکهای چنین نیست.
حالا که با بازاریابی شبکهای آشنا شدیم به بررسی علمی تر این فعالیت میپردازیم:
آمارها نشان داده است که حدود 90 درصد توزیع کنندگان بازاریابی شبکهای نه در ایران بلکه در همهی جهان ضرر میکنند!
جمله فوق رو باهم دقیق تر بررسی میکنیم:
جامعه 85 میلیونی کشورمان را درنظر بگیرید و فرض کنیم من اولین نفری هستم که زنجیره بازاریابی را تشکیل داده و سپس 4 نفر از دوستانم را از این جامعه دعوت میکنم و زیرمجموعهی من میشوند، دوستانم نیز هرکدام 4 زیرمجموعه عضو کرده و در کل تیم ما طبق شکل زیر 21 عضو پیدا میکند.
اکنون فرض کنید این تیم بدون هیچ مشکلی و به بهترین شکل فعالیت خود را ادامه دهد به صورتی که تمام 85 میلیون نفر در کشور عضو تیم شوند و کسی باقی نمانده باشد که عضو نشده. حال ما جامعهای داریم که 85 میلیون فروشنده دارد و خریداری ندارد. اما مشکل اصلی این نیست.
مشکل اصلی این است که ما در سطح اول یک فروشنده در سطح دوم 4 نفر، در سطح سوم 16 و به همین ترتیب در سطح آخر 4 به توان 13 یا حدود 67 میلیون فروشنده داریم که جمعش با سطوح دیگر به طور تقریبی همان 85 میلیون خواهد شد. سطح آخر از این هرم هیچ فردی را عضو تیم نکرده و 67 میلیون توزیع کننده از 85 میلیون نفر ضرر کرده اند و در سطح بالاتر که 16 میلیون نفر هستند سود آنچنانی نکرده اند.
هنگامی که بازار اشباع شد و سطح آخر موفق به جذب اعضای جدید نشد و هرم از هم پاشید عده کمی به سود های کلان رسیده و تعداد فراوانی محروم از سود خواهند بود.
طبق محاسبات سادهای که انجام دادیم آمار های زیر برایمان بدیهیتر خواهند بود:
تنها ۱۰درصد فروشندگان شرکت Amway’s (از قدیمی ترین و بزرگترین شرکت های مبتنی بر بازاریابی شبکه ای در آمریکا و جهان) در انگلستان موفق شده اند درآمدی کسب کنند.
از ۳۳۰۰۰فروشنده مورد بررسی از شرکت Amway’s تنها ۹۰نفر موفق به کسب درآمد در حد متوسط جامعه شده بودند؛ که نشان دهنده ۹۹٫۷ درصد عدم موفقیت است!
در سال ۹۸درآمد سالانه ۹۰درصد از بازاریاب ها در امریکا از ۵۰۰۰ دلاردر سال کمتر بود که با درآمد حداقلی برای زندگی تفاوت زیادی دارد.
در سال ۲۰۱۰درآمد ۸۴درصد از فروشندگان شبکه Fortune در آمریکا از ۶۰۰۰دلار در سال کمتر بود و ۳۰درصد کل فروشندگان هیچ درآمدی نداشتند.
تنها ۰٫۱۴ درصد از میان ۲٫۷ میلیون فروشنده شرکت Herbalife (از شرکت های بزرگ مبتنی بر بازاریابی شبکه ای آمریکایی) توانسته اند درآمد بالای ۲۰ هزار دلار در سال داشته باشند (این درآمد در آمریکا به مراتب از خط فقر کمتر است!) و ۹۳ درصد از فروشندگان هیچ سودی از محل فروش دریافت نکرده اند.
تمامی آمارهای فوق را میتوانید در سایتهای معتبری مانند Wikipedia و Economist جستجو کنید.
این آمار ها با اینکه عدم موفقیت همه بازاریاب ها را تایید نمیکند و مربوط به خارج ایران هست اما نشان میدهد که ماهیت این فعالیت نمیتواند برای همه اعضا درآمد بالا داشته باشد.
مسائل قانونی و شرعی بازاریابی شبکهای:
از سال ۱۳۹۰در ایران شرکتهای بازاریابی شبکه ای با مجوز رسمی وزارت صنعت شروع به کار کرده اند، هم اکنون نیز ۱۱ شرکت با مجوز در این زمینه کار می کنند همچنین از نظر شرعی نیز شورای نگهبان آن را تایید نموده اند.
فعالیت های هرمی در اکثر کشورهای جهان غیر قانونی تلقی می شود ولی به واسطه تفاوت شرکت های بازاریابی شبکه ای با هرمی این فعالیت در برخی کشورها قانونی است.
نمونه فتوای مراجع تقلید نیز به ترتیب زیر است:
· مقام معظم رهبری: چنانچه فعالیت اقتصادی مذکور بر طبق آیین نامهای باشد که به تأیید شورای محترم نگهبان رسیده است، فی نفسه اشکال ندارد.
· حضرت آیت الله نوری همدانی: بازاریابی شبکه ای جایز نیست.
· حضرت آیت الله وحید خراسانی: بازاریابی شبکهای بنابر احتیاط واجب صحیح نیست و در این احتیاط واجب نمیتوانید به کسی دیگر رجوع نمائید.
· حضرت آیت الله صافی گلپایگانی: به طور کلّی دادن پول در مقابل دلالی فردی که مشتری را به صورت مستقیم معرفی میکند تحت عنوان جعاله اشکال ندارد اّما چنانچه اینگونه پرداخت حّق دلالی به صورت هرمی باشد به این صورت که در هنگام معّرفی مشتری توسط نفرات بعدی به نفرات اول هم مبلغی بدهند٬ محّل اشکال و اکل مال به باطل است.
حال به دلایل حرام اعلام شدن بازاریابی شبکهای میپردازیم:
دلیل اول: خوردن مال باطل
مثلاً عضوی که اقدام به جذب 4 مشتری میکند برای جذب 4 مشتری سطح اول تلاش نمونده و متحمل زحمت میشود و پورسانتی که از سطح اول میگیرد صحیح است. اما پورسانت گرفته شده از بازاریابهای سطح دوم به بعد "اکل مال به باطل" است طبق آیه 188 سوره بقره (وَلَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ) حرام است زیرا کاری که مستحق دریافت اجرت باشد انجام نداده است.
برخی برای توجیه این موضوع ذکر کردهاند:
پورسانت مذکور در برابر آموزشی است که آن شخص به سطوح دوم تا پنجم میدهد و چون کاری انجام گرفته «اکل مال به باطل» محسوب نمیشود.
1. پورسانتی که از بازاریابهای زیرمجموعه به او پرداخت میشود مشروط به آموزش نیست و در هر صورت پورسانتهای مذکور به حساب او ریخته میشود، حتی اگر آموزشی به آنها ندهد.
2. آموزش به بازاریابهای زیرمجموعه، که در سطوح دوم تا پنجم هستند، عملا امکان ندارد، چرا که طبق محاسباتی که قبل تر ذکر کردیم مشخص میشود که آنها بیش از هزاروسیصد نفرند! و گاه آنها هرگز یکدیگر را نمیبینند و نمیشناسند.
3. مگر رده دوم تا پنجم چند استاد و معلم نیاز دارند؟ اگر هر کس که پورسانت میگیرد به همه ردههای پنج گانه آموزش بدهد، هر بازاریاب پنج استاد خواهد داشت! مگر کار بازاریابی چه اصول پیچیدهای دارد که نیاز به این همه استاد باشد؟
بنابراین، آنچه که در توجیه مزبور گفتهاند تنها بهانهای برای فرار از اکل مال به باطل است.
دلیل دوم : قاعده لاضرر
طبق قاعده لاضرر هرگونه ضرر زدن به خود و دیگران مجاز نیست. این قاعده دلیل دیگری بر حرام بودن فعالیت های شرکت های هرمی و بازیابی شبکهای است زیرا هنگامی که 90 درصد و گاه بیشتر گرفتار خسارت و ضرر میشوند. برحاکم شرع لازم است مانع این چنین فعالیت ها شود.
به این 8 نکته نیز توجه کنید:
1. دروغ اولین چیزی هست که در این سیستم افراد به طور ناخوداگاه یاد میگیرند و هرکس دروغهای بزرگتر یا به اصطلاح خودشان فالوهای بهتری انجام داد شانس موفق شدنش بیشتر است!
2. مشتریهای این شرکتها کالا را برای نیاز نمیخرند؛ میتونید با یک جستجوی ساده در برنامهای مثل دیوار، کالاهای انحصاری شرکت ها رو با قیمت خیلی پایین تر پیدا کنید. البته فکر نکنید این کالاها رو شرکت دیگهای میفروشد، نه! وقتی شما یک کالا رو میخرید و تصمیم به فروشش رو دارید میبینید که امکان ندارد با این قیمت فروخت و تصمیم میگیرید مبلغ پورسانت خودتون رو از قیمت تمام شده کسر و بدون سود به فروش برسونید که به اصطلاح یر به یر شده و سودی نصیب شما نمیشود.
3. این بازاریابیها هزاران هزار نیروی جوان را از کارهای تولیدی و گاه از تحصیل علم منحرف و به بیراهه میکشاند و تبدیل به یک دلال حقیر و مصرف گرا میکند.
4. قانون نانوشته نتوورک مارکتینگ:
سود شما در ضرر پایین دستی هست!
سود لیدر و بالا دستی در ضرر شما که تازه وارد هستی نهفته است.
برای همین لیدر ها تعصبی و غیرتی هستند تا بتونند سود بیشتری بکنند.
5. بهترین روش تشخیص اینکه کدام ایده سرمایه گذاری کلاهبرداری است یا خیر استفاده از «عقل» است. اگر هرکس آمد به شما گفت بیا در این نتورک و اون ایده سرمایه گذاری کن و اینقدر سود بگیر و هرگز امکان نداره اصل سرمایهات به خطر بیفته، شک نکنید یا احمق هست یا شیاد، بیتردید!
6. با قاطعیت میتوان گفت همه کسانی که وارد این کار میشوند جوانانی هستند که یا طاقت زحمت کشیدن را ندارند و یا خواهان پولدار شدن در کوتاهترین زمان ممکن هستند. دبیرستانیها، دانشجویان و کسانی که به تازگی فارغالتحصیل شدهاند طعمههای این شرکتهای هرمی و شبکهای هستند.
7. از نکات جالب این که به تصدیق کارشناسان و محققان، اداره کنندگان شرکتهای بازاریابی شبکهای، غالبا همان هرمیها و گلدکوئستهای سابق هستند!
8. متأسفانه بخاطر اطلاعات غلطی که به شورای نگهبان داده شده، آنها حکم به جواز فعالیت این شرکتها دادهاند و وزارت صنعت و معدن هم بنا به عللی که مخفی نیست به آنها مجوز میدهد.
پ.ن: باتوجه به بازاریابی هرمی دوگانگی نظرات در بحث نتورک مارکتینگ و نبود یک مقاله با بررسی دقیق علمی نتورک، تصمیم به نوشتن این مقاله برای رفع شبهات کردهایم. امیدواریم بعد از خواندن این مطلب، درک بهتری از ماهیت نتورک مارکتینگ پیدا کرده باشید. اگر به نظرتان مفید بود، با دوستانتان که درگیر این کار هستند یا به فکر عضویت در یکی از این شرکتها هستند، به اشتراک بگذارید.
دیدگاه شما