ارز و بازارهای جهانی
اقتصاد نیوز: امرووز بیت کوین در بحبوحه معاملات نقطه ای کم حجم آخرین روز سال در محدود ۴۸هزار دلار معامله شد.
تاثیر سویه جدید کرونا بر بازار جهانی
هراس بازارهای جهانی از سویه جدید کرونا
کشف سویه جدید ویروس کرونا نوعی نگرانی را در بازارهای جهانی به وجود آورده است. این نگرانی موجب شد که امروز طلا مجددا در مسیر صعودی قرار بگیرد.
سقوط ارزهای دیجیتال در بازار جهانی
ايسنا: مجموع ارزش بازار جهانی ارزهای دیجیتالی در حال حاضر ۲۴۶۰ میلیارد دلار برآورد میشود که این رقم نسبت به روز قبل ۷.۵۱ درصد کمتر شده است.
بیت کوین دوباره پذیرش می شود
اقتصاد نیوز: رئیس AMC هولدینگ شرکت سرگرمی، اعلام کرد: که رمزارزها از جمله بیت‌کوین را در بخش‌های مختلف فعالیت‌های خود از جمله فروش بلیت تئاتر و. می پذیرد
بیت کوین به روزرسانی می شود!
اقتصادنیوز: بیت کوین اولین تغییر شکل طی چهار سال گذشته را انجام می‌دهد و این مسئله توسط ماینرهای سراسر جهان تایید شده است.
قیمت جهانی طلا امروز تکان نخورد
طلا گران شد
فارس: با سقوط دوباره ارزش سهام بازارهای بورس آسیا و درگیر شدن سرمایه‌گذاران با اثرات ادامه جنگ تجاری میان آمریکا و چین و همچنین افزایش نرخ بهره، قیمت طلا در معاملات امروز ۱۴.۳۸ دلار افزایش یافت.
یورو بالا رفت، دلار پایین آمد
ايسنا: افزایش نگرانی‌ها از پیامدهای جنگ تجاری آمریکا و چین باعث شد ین سرانجام پس از مدت‌ها در برابر دلار عقب نشینی کند.
قیمت جهانی نفت افزایش یافت
تسنیم: قیمت نفت پس از کاهش قابل توجه در جلسه قبل، امروز اندکی افزایش داشت، اما همچنان نگرانی ها از بروز بحران در بازارهای نوظهور و اختلافات تجاری میان آمریکا و چین و تاثیر آن بر میزان رشد تقاضا به قوت خود باقی است.
کاهش ۴ درصدی قیمت نفت در بازار جهانی
فارس: در آستانه نشست اوپک و افزایش تولید عربستان، روسیه و آمریکا و همچنین به علت جنگ تعرفه‌ای واشنگتن و پکن، قیمت نفت طی هفته گذشته ۴ درصد افت کرد و به ۷۳.۴۴ دلار در هر بشکه در پایان معاملات روز جمعه رسید.
قیمت طلا کمی بالا رفت
ايسنا: قیمت طلا در معاملات روز چهارشنبه بازار آسیا تحت تاثیر ضعف ارزش دلار و کاهش بازده اوراق خزانه، افزایش یافت اما انتظارات برای افزایش نرخ‌های بهره آمریکا، مانع از پیشروی بیشتر این فلز ارزشمند شد.
ارز و بازارهای جهانی قیمت سکه ثابت ماند+جدول
فارس: در بازار تهران سکه طرح جدید سکه بدون تغییر نسبت به روز قبل ۲ میلیون و ۱۵۴ هزار تومان به فروش رسید.
قیمت نفت بازهم در بازار جهانی افزایش یافت
ايسنا: قیمت نفت در معاملات روز پنج شنبه بازار جهانی، تحت تاثیر محدودیت عرضه و تقاضای قوی، روند افزایشی خود را حفظ کرد.
افزایش ۳ دلاری قیمت طلا در بازار جهانی
فارس: در معاملات امروز بازار جهانی فلزات گرانبها هر انس طلا ۳ دلار بالا رفت و ۱۳۲۴.۲ دلار در هر انس به فروش رسید.
افزایش قیمت جهانی طلا
ایلنا: در حالی که پس از انتشار آمارهای ضعیف‌تر از حد انتظار از نرخ تورم آمریکا و ارزش دلار اندکی کاهش یافته و تنش ها بین ایران و آمریکا موجب تقویت بازار طلا شده است، قیمت طلا امروز با افزایش مواجه بود.
قیمت جهانی نفت بازهم بالا رفت
۳ عامل افزایش قیمت جهانی نفت
افزایش قیمت نفت و طلا در بازارهای جهانی
تسنیم: قیمت هر بشکه نفت برنت در پایان معاملات دیروز با ۵۶ سنت افزایش به ۷۲ دلار و ۵۸ سنت رسید و رشد هفتگی ۵ دلار و ۴۸ سنتی یعنی ۸ درصدی را به ثبت رساند.
نفت، به مرز ۷۰ دلار رسید
میزان: هر بشکه نفت برنت در روز جاری با نیم درصد افزایش معادل ۳۷ سنت با رقم ۶۹ دلار و ۲ سنت معامله شد.
افزایش ۱۰۰ دلاری قیمت طلا در بازارهای جهانی
میزان: بازار طلا و سکه همواره به عنوان یکی از بازارهای با اهمیت در اقتصاد به حساب می‌آید که حساسیت تمام اقشار جامعه به آن بالا است به همین خاطر به گفت و گو با رئیس کمیسیون تخصصی طلا و جواهر ایران در خصوص روند یک ساله این بازار پرداختیم.
رویترز: قیمت نفت کاهش یافت
فارس: امروز در بازارهای جهانی قیمت نفت کاهش جزئی داشت و کارشناسان معتقدند عرضه نفت در سال ۲۰۱۸ از تقاضا پیشی خواهد گرفت و تولید بیشتر از غیراوپکی‌ها تهدیدی بر اعضای اوپک خواهد شد.
قیمت طلا در بازار جهانی کاهش یافت
فارس: امروز در بازارهای جهانی با نگرانی از اعمال بیشتر تعرفه از سوی آمریکا بر محصولات وارداتی قیمت طلا یک دلار کاهش یافت.
قیمت جهانی نفت بالا رفت
میزان: به دنبال اظهارات وزیر انرژی عربستان مبنی بر اینکه این کشور همزمان با پایبندی به توافق کاهش تولید صادرات خود را نیز همچنان محدود خواهد کرد، قیمت نفت امروز افزایش داشت.
قیمت جهانی طلا ۱۸ دلار پایین آمد
تسنیم: این هفته دو عامل اصلی باعث کاهش قیمت طلا در کشور شد در هفته ای که گذشت قیمت جهانی طلا ۱۸ دلار کاهش داشت و به جز این در یکی دو هفته اخیر قیمت ارز به شدت کاهش پیدا کرده و یکی از عوامل تاثیر گذار در قیمت طلا همین کاهش قیمت ارز بوده است.
کاهش ۳.۳ دلاری قیمت طلا در بازار جهانی
فارس: در معاملات امروز بازار جهانی فلزات گرانبها هر اونس طلا با ۳.۳ دلار کاهش نسبت به دیروز ۱۳۲۸ دلار به فروش رسید.
قیمت نفت کاهش یافت
مهر: روز چهارشنبه تحت تاثیر بازگشت دلار از پایین‌ترین مقادیر ۳ ساله خود که در هفته گذشته ثبت کرده بود و با پیش‌بینی افزایش ذخایر انبارهای نفت آمریکا، قیمت نفت افت کرد.
قیمت طلا بالا رفت
با توجه به تضعیف ارزش دلار و چشم‌انداز تورم که سرمایه‌گذاران را به پوشش ریسک در بازار و روی آوردن به دارایی‌های امن سوق داد، قیمت طلا در بازارهای جهانی افزایش یافت.
قیمت نفت پایین آمد
فارس: همزمان با انتشار چشم‌اندازی تیره‌تر در مورد توازن بازارهای نفت، قیمت نفت کاهش یافت و به بشکه‌ای ۶۲.۳۴ دلار رسید.
جهش رمز ارزها در بازارهای جهانی
اقتصادنیوز : بیت کوین با یک جهش بیش از 5 درصدی به بالای قیمت 31000 دلار رفته و اتریوم هم با 6 درصد رشد وارد کانال 1900 دلار شده است.
به گزارش اقتصادنیوز ؛ ارزهای دیجیتال امروز وضعیت بسیار خوبی دارند و با رشدهای قابل توجه، بخشی از افت اخیر خود را جبران کرده اند. بیت کوین با رشد 5.8 درصدی به قیمت حدود 31400 دلار رسیده و بازدهی هفتگی آن هم 2.5 درصد شده است.
ارزش معاملات بیت کوین در شبانه روز گذشته بیش ارز و بازارهای جهانی از 27 میلیارد دلار بوده و ارزش بازار آن هم 598 میلیارد دلار است.
رشد اخیر قیمت بیت کوین در شرایطی است که اطلاعات شرکت گلسنود به عنوان یکی از مراجع آماری بازار ارزهای دیجیتال نشان می دهد تعداد هولدرهای بیت کوین به بیشترین تعداد در کل تاریخ رسیده است. در حال حاضر تعداد آدرس هایی که حداقل یک بیت کوین نگهداری می کنند به 848939 عدد رسیده و تعداد آدرس هایی که حداقل یک صدم بیت کوین دارند به بیش از 10 میلیون عدد رسیده است.
رشد 7 درصدی اتریوم
اتریوم هم امروز مثبت است و وضعیت بهتری نسبت به بیت کوین دارد. بزرگ ترین آلت کوین بازار در حال حاضر حدودا 7 درصد رشد کرده و در حدود قیمت 1900 دلار معامله می شود. بازدهی هفتگی اتریوم هم بالاخره وارد محدوده مثبت شد و عدد 7 دهم درصد را نمایش می دهد.
ارزش معاملات اتریوم نسبت به دیروز رشد ارز و بازارهای جهانی کرده و 13 میلیارد دلار شده است. ارزش بازار آن هم 230 میلیارد دلار را نشان می دهد.
الروند تنها آلت کوین منفی امروز
در میان آلت کوین ها، امروز تعدادی از نمادها رشدهای خوبی داشته اند. مثبت ترین آلت کوین در فهرست 50 ارز برتر بازار هلیوم است که رشد 16 درصدی داشته. تتا نتورک و کاردانو هم حدود 14 درصد رشد کرده اند.
تزوس، سولانا، اکسی اینفینیتی و پالیگان هم حدود 11 درصد رشد داشته اند. تنها نماد منفی در فهرست 50 ارز برتر بازار هم الروند با کاهش قیمت 4 درصدی است.
در مقیاس هفتگی هم وضعیت رو به ارز و بازارهای جهانی بهبود است و با اینکه تا چند روز قبل اکثر نمادها در مقیاس هفتگی افت کرده بودند، اما افت بسیاری از آن ها جبران شده یا اینکه بسیار کم شده است. الروند بیشترین افت هفتگی را با ثبت کاهش 12 درصدی به نام خود زده و ایپ کوین با افت 7 درصدی در رده دوم است.
اما هلیوم با رشد 27 درصدی بهترین عملکرد را در مقیاس هفتگی داشته و کاردانو با رشد 22 درصدی رتبه دوم این جدول را دارد. چین لینک و اکسی اینفینیتی هم با رشد حدود 12 درصدی، عملکرد خوبی داشته اند.
جهش 45 درصدی ارزش معاملات
با رشد امروز بیت کوین و آلت کوین ها، ارزش بازار ارزهای دیجیتال حدود 5 درصد افزایش یافته و به عدد 1.29 تریلیون دلار رسیده است. ارزش معاملات هم با جهش 45 درصدی، به عدد 62 میلیارد دلار رسیده که البته هنوز هم این عدد چندان قابلت توجه نیست و شبانه روز گذشته را نمی توان جزو روزهای پرمعامله در بازار ارزهای دیجیتال دانست.
ارزش معاملات دیفای در 24 ساعت گذشته حدود 5 میلیارد دلار بوده و 53 میلیارد دلار هم در استیبل کوین ها معامله شده است.
شوک بازارهای جهانی و تاثیر آن در قیمت طلا
قیمت طلا امروز پنجشنبه کاهش یافت زیرا بازدهی خزانه‌داری و دلار افزایش یافت و چشم انداز طلا به دلیل ترس از افزایش شدیدتر نرخ بهره فدرال رزرو در ماه جاری، پس از آن که داده ها نشان داد که تورم ایالات متحده در ماه ژوئن افزایش یافته است، آسیب دید.
به گزارش ایسنا، بهای هر اونس طلا تا ساعت ۸ و ۱۵ دقیقه صبح به وقت شرقی با ۳.۲۰ درصد کاهش به ۱۷۳۲ دلار و ۴۰ سنت رسید و قیمت طلای آمریکا نیز با ۰.۱۸ درصد کاهش به ۱۷۳۳ دلار و ۴۰ سنت رسید.
دلار به بالاترین حد در ۲۰ سال گذشته رسید و به تقاضای طلای با قیمت دلار در میان خریداران دارای ارزهای دیگر لطمه زد. همچنین، شاخص بازده خزانه‌داری ۱۰ ساله ایالات‌متحده افزایش یافت و جذابیت طلای بدون بازده را کاهش داد.
شاخص قیمت‌های مصرفکننده سالانه ایالات متحده در ماه ژوئن ۹.۱ درصد جهش کرد که شدیدترین جهش در بیش از چهار دهه گذشته بود و آمریکایی‌ها را مجبور کرد تا برای پرداخت بنزین، غذا، مراقبت‌های بهداشتی و اجاره‌بها بیشتر تلاش کنند. ایلیا اسپیواک، استراتژیست ارزی در DailyFX گفت: انتشار شاخص قیمت مصرفکننده نوسانات را ایجاد کرد اما جهت‌دهی نکرد و طلا همچنان چشم انداز نزولی دارد.
بازارها در روز چهارشنبه به شدت نوسان داشتند زیرا یورو برای اولین بار در ۲۰ سال گذشته برابری را در برابر دلار لمس کرد، در حالی که سرمایه گذاران نگران بودند که افزایش بیشتر نرخ بهره فدرال رزرو در راه باشد.
احتمالا فدرال رزرو در نشست سیاست گذاری آتی خود در ۲۶ تا ۲۷ جولای در حال تشدید مبارزه با تورم بسیار بالا با افزایش ۱۰۰ واحدی نرخ بهره است.
بر اساس گزارش رویترز، اگر چه طلا به عنوان یک محافظ تورم در نظر گرفته می شود اما نرخ های بالاتر به جذابیت شمش لطمه می زند که هیچ سودی ندارد. افزایش ارزش دلار در روز چهارشنبه پس از انتشار گزارش تورم، قیمت طلا را به پایین‌ترین حد در یک سال اخیر رساند اما عقب‌نشینی دلار به طلا کمک کرد تا رشد داشته باشد. بازارهای جهانی نیز در جلسه قبل نوسان شدیدی داشتند.
اس پی دی آر گلد تراست، بزرگ‌ترین صندوق سرمایه گذاری تحت پشتوانه طلا در جهان، اعلام کرد که دارایی‌های آن از ۱۰۲۱.۵۳ تن در روز چهارشنبه ۰.۱۷ درصد کاهش یافت و به ۱۰۱۹.۷۹ تن رسید.
در بازار سایر فلزات ارزشمند، بهای هر اونس نقره با ۰.۴ درصد کاهش به ۱۹.۱۱ دلار، پلاتین ۰.۸ درصد کاهش یافت و به ۸۴۷.۷۵ دلار رسید و پالادیوم با ۰.۵ درصد کاهش به ۱۹۶۴ دلار و ۷۴ سنت رسید.
اوج‌گیری کم‌سابقه دلار آمریکا در بازار جهانی ارز
نگاه فریدون خاوند: زیر تأثیر رویدادهای مهم اقتصادی و ژئوپولیتیک، ارزش دلار آمریکا تقریباً در برابر همه ارزهای مهم دنیا به‌گونه‌ای کم‌سابقه اوج گرفته و اقتصاد جهانی را، که در حال حاضر گرفتار یک دوره توفانی است، با چالش‌هایی تازه روبه‌رو کرده است.
دوشنبه پنجم سپتامبر ارزش یورو به دلار آمریکا برای نخستین بار در بیست سال گذشته به ۹۸ سنت سقوط کرد. یادآوری می‌کنیم که یورو از زمان پیدایش خود در سال ۱۹۹۹ تا به امروز بارها از مواضع قدرتمندی در برابر دلار برخوردار بوده است.
مثلاً در سال ۲۰۰۸ میلادی، نرخ برابری پول واحد اروپا در برابر اسکناس سبز تا مرز یک دلار و شصت سنت افزایش یافت، و در پنج‌ساله میان ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ نیز قیمت یورو به دلار در بیشتر موارد بین ۱.۱۰ تا ۱.۲۰ نوسان می‌کرد.
از آغاز سال میلادی جاری تا به امروز، نرخ برابری دلار امریکا در مقابل یورو ۱۴.۳ درصد، در مقابل پوند بریتانیا ۱۷.۶ درصد و در مقابل ین ژاپن ۲۱.۸ درصد افزایش یافته است. اگر نرخ برابری دلار را در رابطه با سبدی مرکب از ارزهای متعلق به مهم‌ترین شرکای بازرگانی آمریکا محاسبه کنیم، اسکناس سبز در همان بازه زمانی حدود ۱۴ درصد گرانتر شده است.
راز صدرنشینی دلار
گمانه‌زنی درباره زوال بازگشت‌ناپذیر اسکناس سبز آمریکا و پیدایش جانشین یا جانشین‌های تازه‌ای به جای آن، یکی از بحث‌های دایمی در ادبیات روابط اقتصادی بین‌المللی بوده و هست. به تازگی نیز در رابطه با جنگ اوکراین و به اجرا گذاشته شدن محدودیت‌های دلاری آمریکا علیه بانک‌های روسیه، همان بحث دائمی بار دیگر مطرح شد، با این استدلال که استفاده واشنگتن از پول ملی‌اش به عنوان یک عامل فشار در عرصه ژئوپولیتیک دیر یا زود کشورهای تحریم‌شده، و حتی کشورهای دیگری را که به اقتدار پولی آمریکا در سطح جهانی با بدبینی می‌نگرند، به چاره جویی وادار خواهد کرد و اینان تلاش خواهند کرد از راه پایان دادن به این اقتدار، از تهدیدها و فشارهای واشینگتن در امان بمانند.
بر این اساس این فرضیه مطرح شده که کشورهایی چون روسیه، چین و یا احتمالاً هند، در کنار قدرت‌های کوچکی چون ایران و ونزوئلا، حتماً تلاش خواهند کرد نظام پولی تازه ای را به جای نظام کنونی راه اندازی کنند.
ارزش یورو به پایین‌ترین حد خود در ۲۰ سال اخیر سقوط کرد
تحقق این فرضیه را نمی‌توان به گونه‌ای قاطعانه و برای همیشه منتفی دانست، ولی در شرایط کنونی، با توجه به آنچه در عرصه اقتصاد جهانی می‌گذرد، می‌توان گفت که دلار آمریکا هنوز از چنان اهرم‌هایی برخوردار است که تداوم اقتدار آن را در آینده قابل پیش‌بینی تأمین خواهد کرد.
حدود ۶۰ درصد ذخایر ارزی در بانک‌های مرکزی جهان به دلار است. بیش از یک سوم وام‌های دریافت‌شده از سوی سرمایه‌گذاران غیرآمریکایی به دلار است (تقریباً هفت هزار میلیارد دلار). نیمی از کل اسکناس‌های سبز جاری در سطح جهانی، در اختیار غیر آمریکایی‌هاست، و بخش بسیار بزرگی از بازرگانی جهانی، حتی در آسیا، با دلار انجام می‌گیرد.
برای ابزاری چنین نیرومند در خدمت مبادلات بین‌المللی و ذخایر ارزی کشور ها، پیدا کردن جانشین در شرایط کنونی غیر ممکن است. و تا زمانی که بدیلی (آلترناتیو) برای اسکناس سبز پیدا نشود، این پول با نوسان‌هایش طبعاً بر شمار زیادی از فعل و انفعالات اقتصادی در سطح بین‌المللی تأثیر می‌گذارد.
وقتی شماری از دیپلمات‌های اروپایی در واشینگتن در آغاز دهه ۱۹۷۰ میلادی از این نوسان‌ها شکوه می‌کردند، جان کانالی وزیر خزانه‌داری آمریکا در دوران ریاست جمهوری ریچارد نیکسون بدون رو در بایستی به آنها جواب داد : «دلار پول ما، ولی مسئله شما است». این جمله معروف که در تاریخ روابط پولی بین‌المللی به ثبت رسیده، به آن معناست که ایالات متحده اسکناس سبز را بر پایه منافع ملی خود مدیریت می‌کند، و بر عهده دیگران است که خود را با این وضعیت تظبیق دهند.
در حال حاضر می‌بینیم که نوسان‌های اسکناس سبز آمریکا شدت گرفته، اما در راستای اوج‌گیری نرخ برابری دلار نسبت به سایر ارزهای مهم جهانی. صدرنشین شدن دلار در وضعیت کنونی از سه عامل سرچشمه می‌گیرد که سومی، از دیدگاه ما، مهم‌ترین آنهاست:
یک) عامل نخست دگرگون شدن وضعیت ژئوپولیتیک جهان در پی تهاجم ارتش روسیه به اوکراین است. معمولاً در شرایط بحرانی بین‌المللی، دلار به عنوان پول متعلق به مهم‌ترین قدرت نظامی جهان جاذبه بیشتری پیدا می‌کند و در نقش «ارز پناهگاهی»، دارایی‌های ارزی بیشتری را به سوی آمریکا می‌کشاند. وقتی دارندگان یورو و پول‌های نیرومند آسیایی به منظور مصون ماندن از خطر دلار می‌خرند، تقاضا برای اسکناس سبز بیشتر میشود و ارزش آن طبعاً بالا می‌رود.
اقتصاد جهانی زیر فشار ابهام‌های سال ۲۰۲۲
دو) بحران انرژی در جهان، و به ویژه اوج‌گیری بهای نفت و گاز و خطر کمیاب شدن این کالاها، اروپایی‌ها و آسیایی‌ها را در مقایسه با آمریکا در شرایط دشوارتری قرار می‌دهد. در واقع آمریکا با تکیه بر نفت و گاز غیر متعارف (شیل) به صادرکننده این دو محصول بدل شده و با توجه به فشارهایی که روسیه در عرصه انرژی بر اتحادیه اروپا اعمال می‌کند، قرار است بخش روزافزونی از نیازهای این اتحادیه به گاز را تأمین کند.
می‌توان گفت که ولادیمیر پوتین با جنگی که علیه اوکراین به راه انداخته، عملاً جای آمریکا را در بازار نفت و گاز اروپا باز کرده و، به علاوه، آمریکا را به تأمین‌کننده نیازهای تسلیحاتی رو به افزایش اروپا بدل کرده است. تأثیر این تحولات را بر اوج‌گیری ارزش دلار آمریکا نمی‌توان نادیده گرفت.
سه) ولی مهم‌ترین عامل قدرت گرفتن باز هم بیشتر دلار در برابر دیگر ارزهای مهم بین‌المللی، سیاست بانک فدرال آمریکا در مورد چگونگی مبارزه با تورم است. می‌دانیم که در پی «پول‌پاشی» دولت‌ها در سخت‌ترین دوران کرونا، که با تزریق سیل نقدینگی در اقتصاد به منظور مقابله با پیامدهای اقتصادی و اجتماعی این اپیدمی همراه بود، تنش‌های تورمی بعد از حدود ۳۵ سال در کشورهای پیشرفته از سر گرفته شد و هم‌اکنون هم آمریکای شمالی و هم اروپا با نرخ‌های نسبتاً بالای تورم، بین هشت تا بالای ۲۰ درصد (مثلاً در کشورهای ساحل بالتیک) دست و پنجه نرم می‌کنند.
مهم‌ترین و مؤثرترین راه مقابله با تورم، افزایش نرخ بهره بانکی است به منظور گرانتر کردن تسهیلاتی که بانک‌ها در اختیار مصرف‌کنندگان و سرمایه‌گذاران قرار می‌دهند. بانک فدرال آمریکا زودتر از سایر بانک به افزایش نرخ بهره‌های پایه خود اقدام کرد و جروم پاول، رئیس آن، در پایان ماه اوت آشکارا گفت که هدف اصلی او بازگرداندن نرخ تورم به محدوده دو درصد است، ولو این کار به بهای رکود اقتصادی تمام شود.
در این شرایط سپرده‌های بانکی نیز طبع نرخ بهره بالاتری دریافت می‌کنند، و به همین سبب، پول‌های زیادی از سراسر جهان برای دریافت بهره بیشتر روانه آمریکا میشود. بر این نکته نیز باید تأکید کرد که اوج‌گیری دلار بهای واردات آمریکا را پایین می‌آورد و این نیز به مهار نرخ تورم کمک می‌کند.
برندگان و بازندگان
اوج‌گیری نرخ برابری دلار آمریکا در بازار جهانی ارز به سود چه کشورها و بخش‌هایی تمام میشود و، در عوض، چه کشورها و بخش‌هایی از این رویداد ضرر می‌بینند؟
در خود آمریکا، گزینش سیاست دلار پرقدرت، همانگونه که گفتیم، به مهار هرچه زودتر تورم کمک می‌کند، زیرا واردات ارزان تمام می‌شوند و ارزان‌تر شدن آنها طبعاً بر روند تورم در راستای فرسایش تأثیر مثبت می‌گذارد. در عوض صادرات آمریکا با دلار نیرومند گرانتر می‌شوند و توان رقابتی‌شان در بازارهای جهانی کاهش می‌یابد. در این شرایط می‌توان انتظار داشت که کسری موازنه بازرگانی آمریکا از آنچه هست بیشتر شود.
بیست سالگی یورو: از رویا تا واقعیت
به رغم این جنبه‌های منفی، بانک فدرال آمریکا که نهادی است مستقل، تشخیص داده که نخست باید در راستای مأموریت اصلی خود نرخ ارز و بازارهای جهانی تورم را، به عنوان مهم‌ترین خطر تهدیدکننده اقتصاد، پایین بیاورد ولو آنکه این تصمیم در کوتاه‌مدت رکود اقتصادی را به همراه داشته باشد و یا تعادل‌های بازرگانی خارجی کشور را به خطر بیندازد.
در خارج از آمریکا، کشورهایی هستند که از اوج‌گیری دلار آمریکا به شدت زیان می‌بینند. در واقع با توجه به نیرومند شدن دلار و قدرت مقاومتش در برابر بحران‌های ژئوپولیتیک، پول‌های زیادی از کشورهای گوناگون از جمله دنیای در حال توسعه و قدرت‌های نو ظهور راه آمریکا را در پیش می‌گیرند. به بیان دیگر، بعضی از کشورها با فرار انبوه سرمایه روبه‌رو می‌شوند.
از سوی دیگر شمار زیادی از بنگاه‌های تولیدی در کشورهای گوناگون از جمله کشورهای در حال توسعه وام‌های دلاری گرفته‌اند و حالا باید اصل و فرع بدهی‌های خود را با دلاری بپردازند که گرانتر شده است.
کشورهای دیگر در جهان از گران شدن دلار سود می‌برند. به عنوان نمونه در اتحادیه اروپا آن دسته از واحدهای تولیدی صادرکننده کالاها و خدمات به بازار آمریکا از ضعیف‌تر شدن یورو در برابر دلار سود می‌برند، زیرا صادرات‌شان به بازار آمریکا ارزان‌تر تمام میشود و در نتیجه از توان رقابتی بیشتری در این بازار برخوردارند. به علاوه شمار توریست‌های آمریکایی در منطقه پولی اروپا، به دلیل قدرت گرفتن دلار، بیشتر میشود.
در عوض اروپایی‌ها با یوروی ضعیف در عرصه واردات دچار مشکل می‌شوند، به ویژه برای خرید نفت و گاز از خارج که می‌دانیم مبادلات آنها در صحنه بین‌المللی با دلار انجام می‌گیرد.
می‌بینیم که در برابر رویدادی چون اوج‌گیری دلار در بازار جهانی ارز، همه کشورها در موقعیتی یکسان قرار ندارند و تازه، در درون هر کشور، بخش‌هایی هستند که از این رویداد سود می‌برند و بخش‌های دیگری که ضرر می‌کنند.
فریدون خاوند
فریدون خاوند، اقتصاددان، تحلیلگر اقتصادی و استاد اقتصاد پاریس فرانسه است.
اوج‌گیری کم‌سابقه دلار آمریکا در بازار جهانی ارز
نگاه فریدون خاوند: زیر تأثیر رویدادهای مهم اقتصادی و ژئوپولیتیک، ارزش دلار آمریکا تقریباً در برابر همه ارزهای مهم دنیا به‌گونه‌ای کم‌سابقه اوج گرفته و اقتصاد جهانی را، که در حال حاضر گرفتار یک دوره توفانی است، با چالش‌هایی تازه روبه‌رو کرده است.
دوشنبه پنجم سپتامبر ارزش یورو به دلار آمریکا برای نخستین بار در بیست سال گذشته به ۹۸ سنت سقوط کرد. یادآوری می‌کنیم که یورو از زمان پیدایش خود در سال ۱۹۹۹ تا به امروز بارها از مواضع قدرتمندی در برابر دلار برخوردار بوده است.
مثلاً در سال ۲۰۰۸ میلادی، نرخ برابری پول واحد اروپا در برابر اسکناس سبز تا مرز یک دلار ارز و بازارهای جهانی و شصت سنت افزایش یافت، و در پنج‌ساله میان ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ نیز قیمت یورو به دلار در بیشتر موارد بین ۱.۱۰ تا ۱.۲۰ نوسان می‌کرد.
از آغاز سال میلادی جاری تا به امروز، نرخ برابری دلار امریکا در مقابل یورو ۱۴.۳ درصد، در مقابل پوند بریتانیا ۱۷.۶ درصد و در مقابل ین ژاپن ۲۱.۸ درصد افزایش یافته است. اگر نرخ برابری دلار را در رابطه با سبدی مرکب از ارزهای متعلق به مهم‌ترین شرکای بازرگانی آمریکا محاسبه کنیم، اسکناس سبز در همان بازه زمانی حدود ۱۴ درصد گرانتر شده است.
راز صدرنشینی دلار
گمانه‌زنی درباره زوال بازگشت‌ناپذیر اسکناس سبز آمریکا و پیدایش جانشین یا جانشین‌های تازه‌ای به جای آن، یکی از بحث‌های دایمی در ادبیات روابط اقتصادی بین‌المللی بوده و هست. به تازگی نیز در رابطه با جنگ اوکراین و به اجرا گذاشته شدن محدودیت‌های دلاری آمریکا علیه بانک‌های روسیه، همان بحث دائمی بار دیگر مطرح شد، با این استدلال که استفاده واشنگتن از پول ملی‌اش به عنوان یک عامل فشار در عرصه ژئوپولیتیک دیر یا زود کشورهای تحریم‌شده، و حتی کشورهای دیگری را که به اقتدار پولی آمریکا در سطح جهانی با بدبینی می‌نگرند، به چاره جویی وادار خواهد کرد و اینان تلاش خواهند کرد از راه پایان دادن به این اقتدار، از تهدیدها و فشارهای واشینگتن در امان بمانند.
بر این اساس این فرضیه مطرح شده که کشورهایی چون روسیه، چین و یا احتمالاً هند، در کنار قدرت‌های کوچکی چون ایران و ونزوئلا، حتماً تلاش خواهند کرد نظام پولی تازه ای را به جای ارز و بازارهای جهانی نظام کنونی راه اندازی کنند.
ارزش یورو به پایین‌ترین حد خود در ۲۰ سال اخیر سقوط کرد
تحقق این فرضیه را نمی‌توان به گونه‌ای قاطعانه و برای همیشه منتفی دانست، ولی در شرایط کنونی، با توجه به آنچه در عرصه اقتصاد جهانی می‌گذرد، می‌توان گفت که دلار آمریکا هنوز از چنان اهرم‌هایی برخوردار است که تداوم اقتدار آن را در آینده قابل پیش‌بینی تأمین خواهد کرد.
حدود ۶۰ درصد ذخایر ارزی در بانک‌های مرکزی جهان به دلار است. بیش از یک سوم وام‌های دریافت‌شده از سوی سرمایه‌گذاران غیرآمریکایی به دلار است (تقریباً هفت هزار میلیارد دلار). نیمی از کل اسکناس‌های سبز جاری در سطح جهانی، در اختیار غیر آمریکایی‌هاست، و بخش بسیار بزرگی از بازرگانی جهانی، حتی در آسیا، با دلار انجام می‌گیرد.
برای ابزاری چنین نیرومند در خدمت مبادلات بین‌المللی و ذخایر ارزی کشور ها، پیدا کردن جانشین در شرایط کنونی غیر ممکن است. و تا زمانی که بدیلی (آلترناتیو) برای اسکناس سبز پیدا نشود، این پول با نوسان‌هایش طبعاً بر شمار زیادی از فعل و انفعالات اقتصادی در سطح بین‌المللی تأثیر می‌گذارد.
وقتی شماری از دیپلمات‌های اروپایی در واشینگتن در آغاز دهه ۱۹۷۰ میلادی از این نوسان‌ها شکوه می‌کردند، جان کانالی وزیر خزانه‌داری آمریکا در دوران ریاست جمهوری ریچارد نیکسون بدون رو در بایستی به آنها جواب داد : «دلار پول ما، ولی مسئله شما است». این جمله معروف که در تاریخ روابط پولی بین‌المللی به ثبت رسیده، به آن معناست که ایالات متحده اسکناس سبز را بر پایه منافع ملی خود مدیریت می‌کند، و بر عهده دیگران است که خود ارز و بازارهای جهانی را با این وضعیت تظبیق دهند.
در حال حاضر می‌بینیم که نوسان‌های اسکناس سبز آمریکا شدت گرفته، اما در راستای اوج‌گیری نرخ برابری دلار نسبت به سایر ارزهای مهم جهانی. صدرنشین شدن دلار در وضعیت کنونی از سه عامل سرچشمه می‌گیرد که سومی، از دیدگاه ما، مهم‌ترین آنهاست:
یک) عامل نخست دگرگون شدن وضعیت ژئوپولیتیک جهان در پی تهاجم ارتش روسیه به اوکراین است. معمولاً در شرایط بحرانی بین‌المللی، دلار به عنوان پول متعلق به مهم‌ترین قدرت نظامی جهان جاذبه بیشتری پیدا می‌کند و در نقش «ارز پناهگاهی»، دارایی‌های ارزی بیشتری را به سوی آمریکا می‌کشاند. وقتی دارندگان یورو و پول‌های نیرومند آسیایی به منظور مصون ماندن از خطر دلار می‌خرند، تقاضا برای اسکناس سبز بیشتر میشود و ارزش آن طبعاً بالا می‌رود.
اقتصاد جهانی زیر فشار ابهام‌های سال ۲۰۲۲
دو) بحران انرژی در جهان، و به ویژه اوج‌گیری بهای نفت و گاز و خطر کمیاب شدن این کالاها، اروپایی‌ها و آسیایی‌ها را در مقایسه با آمریکا در شرایط دشوارتری قرار می‌دهد. در واقع آمریکا با تکیه بر نفت و گاز غیر متعارف (شیل) به صادرکننده این دو محصول بدل شده و با توجه به فشارهایی که روسیه در عرصه انرژی بر اتحادیه اروپا اعمال می‌کند، قرار است بخش روزافزونی از نیازهای این اتحادیه به گاز را تأمین کند.
می‌توان گفت که ولادیمیر پوتین با جنگی که علیه اوکراین به راه انداخته، عملاً جای آمریکا را در بازار نفت و گاز اروپا باز کرده و، به علاوه، آمریکا را به تأمین‌کننده نیازهای تسلیحاتی رو به افزایش اروپا بدل کرده است. تأثیر ارز و بازارهای جهانی این تحولات را بر اوج‌گیری ارزش دلار آمریکا نمی‌توان نادیده گرفت.
سه) ولی مهم‌ترین عامل قدرت گرفتن باز هم بیشتر دلار در برابر دیگر ارزهای مهم بین‌المللی، سیاست بانک فدرال آمریکا در مورد چگونگی مبارزه با تورم است. می‌دانیم که در پی «پول‌پاشی» دولت‌ها در سخت‌ترین دوران کرونا، که با تزریق سیل نقدینگی در اقتصاد به منظور مقابله با پیامدهای اقتصادی و اجتماعی این اپیدمی همراه بود، تنش‌های تورمی بعد از حدود ۳۵ سال در کشورهای پیشرفته از سر گرفته شد و هم‌اکنون هم آمریکای شمالی و هم اروپا با نرخ‌های نسبتاً بالای تورم، بین هشت تا بالای ۲۰ درصد (مثلاً در کشورهای ساحل بالتیک) دست و پنجه نرم می‌کنند.
مهم‌ترین و مؤثرترین راه مقابله با تورم، افزایش نرخ بهره بانکی است به منظور گرانتر کردن تسهیلاتی که بانک‌ها در اختیار مصرف‌کنندگان و سرمایه‌گذاران قرار می‌دهند. بانک فدرال آمریکا زودتر از سایر بانک به افزایش نرخ بهره‌های پایه خود اقدام کرد و جروم پاول، رئیس آن، در پایان ماه اوت آشکارا گفت که هدف اصلی او بازگرداندن نرخ تورم به محدوده دو درصد است، ولو این کار به بهای رکود اقتصادی تمام شود.
در این شرایط سپرده‌های بانکی نیز طبع نرخ بهره بالاتری دریافت می‌کنند، و به همین سبب، پول‌های زیادی از سراسر جهان برای دریافت بهره بیشتر روانه آمریکا میشود. بر این نکته نیز باید تأکید کرد که اوج‌گیری دلار بهای واردات آمریکا را پایین می‌آورد و این نیز به مهار نرخ تورم کمک می‌کند.
برندگان و بازندگان
اوج‌گیری نرخ برابری دلار آمریکا در بازار جهانی ارز به سود چه کشورها و بخش‌هایی تمام میشود و، در عوض، چه کشورها و بخش‌هایی از این رویداد ضرر می‌بینند؟
در خود آمریکا، گزینش سیاست دلار پرقدرت، همانگونه که گفتیم، به مهار هرچه زودتر تورم کمک می‌کند، زیرا واردات ارزان تمام می‌شوند و ارزان‌تر شدن آنها طبعاً بر روند تورم در راستای فرسایش تأثیر ارز و بازارهای جهانی مثبت می‌گذارد. در عوض صادرات آمریکا با دلار نیرومند گرانتر می‌شوند و توان رقابتی‌شان در بازارهای جهانی کاهش می‌یابد. در این شرایط می‌توان انتظار داشت که کسری موازنه بازرگانی آمریکا از آنچه هست بیشتر شود.
بیست سالگی یورو: از رویا تا واقعیت
به رغم این جنبه‌های منفی، بانک فدرال آمریکا که نهادی ارز و بازارهای جهانی است مستقل، تشخیص داده که نخست باید در راستای مأموریت اصلی خود نرخ تورم را، به عنوان مهم‌ترین خطر تهدیدکننده اقتصاد، پایین بیاورد ولو آنکه این تصمیم در کوتاه‌مدت رکود اقتصادی را به همراه داشته باشد و یا تعادل‌های بازرگانی خارجی کشور را به خطر بیندازد.
در خارج از آمریکا، کشورهایی هستند که از اوج‌گیری دلار آمریکا به شدت زیان می‌بینند. در واقع با توجه به نیرومند شدن دلار و قدرت مقاومتش در برابر بحران‌های ژئوپولیتیک، پول‌های زیادی از کشورهای گوناگون از جمله دنیای در حال توسعه و قدرت‌های نو ظهور راه آمریکا را در پیش می‌گیرند. به بیان دیگر، بعضی از کشورها با فرار انبوه سرمایه روبه‌رو می‌شوند.
از سوی دیگر شمار زیادی از بنگاه‌های تولیدی در کشورهای گوناگون از جمله کشورهای در حال توسعه وام‌های دلاری گرفته‌اند و حالا باید اصل و فرع بدهی‌های خود را با دلاری بپردازند که گرانتر شده است.
کشورهای دیگر در جهان از گران شدن دلار سود می‌برند. به عنوان نمونه در اتحادیه اروپا آن دسته از واحدهای تولیدی صادرکننده کالاها و خدمات به بازار آمریکا از ضعیف‌تر شدن یورو در برابر دلار سود می‌برند، زیرا صادرات‌شان به بازار آمریکا ارزان‌تر تمام میشود و در نتیجه از توان رقابتی بیشتری در این بازار برخوردارند. به علاوه شمار توریست‌های آمریکایی در منطقه پولی اروپا، به دلیل قدرت گرفتن دلار، بیشتر میشود.
در عوض اروپایی‌ها با یوروی ضعیف در عرصه واردات دچار مشکل می‌شوند، به ویژه برای خرید نفت و گاز از خارج که می‌دانیم مبادلات آنها در صحنه بین‌المللی با دلار انجام می‌گیرد.
می‌بینیم که در برابر رویدادی چون اوج‌گیری دلار در بازار جهانی ارز، همه کشورها در موقعیتی یکسان قرار ندارند و تازه، در درون هر کشور، بخش‌هایی هستند که از این رویداد سود می‌برند و بخش‌های دیگری که ضرر می‌کنند.
فریدون خاوند
فریدون خاوند، اقتصاددان، تحلیلگر اقتصادی و استاد اقتصاد پاریس فرانسه است.
دیدگاه شما