طبق این تعریف، زمانیکه حجم معاملات یک نماد به صورت غیرعادی و به یکباره افزایش یابد، اصطلاحا به آن حجم مشکوک میگویند.
مثال هایی از اندیکاتورها
اندیکاتورها مجموعهای از فرمولها و ابزارهای ریاضی هستند که توسط تحلیلگران مختلف با سلایق گوناگون و با اهداف تحلیلی متفاوت، ابداع شدهاند تا هریک بسته به دلخواه تحلیلگر بتوانند پارامترهای خاصی را اندازهگیری نموده و به معاملهگر در تحلیل هرچه بهتر شرایط حاکم بر بازار کمک نمایند. در ابتدا تحلیلگران مجبور بودند کلیه محاسبات را بصورت دستی انجام دهند و بنابراین صرفا تعداد محدودی از اندیکاتورها با کاربردهای نسبتا ساده مورد استفاده قرار میگرفتند. اما به تدریج با رشد روزافزون تکنولوژی و اینترنت، این شاخه از تحلیل تکنیکال نیز به شدت توسعه یافت و بویژه در اوایل قرن اخیر شاهد پدید آمدن عرصههای جدید همچون اکسپرتنویسی، فیلترنویسی، معاملات الگوریتمیک و حتی هوش مصنوعی در بازار بورس بودیم. این روند هنوز هم با سرعت رو به پیشرفت است به گونهای که بسیاری معتقدند آینده بازارهای مالی خواه ناخواه، در دستان سیستمهای معاملاتی روباتیک و ماشینی قرار خواهد داشت و احتمالا در آینده نزدیک، تریدرها جای خود را به روباتهای معاملهگر خواهند داد (البته اگر تا همین الان نیز نداده باشند!)
شاید برایتان جالب باشد اگر بگویم تا همین 20سال پیش، من و بسیاری از تحلیلگران هم سن و سال من، مجبور بودیم کلیه محاسبات مربوط به اندیکاتورهای موردعلاقه خودمان را بصورت دستی انجام بدهیم و سپس آنها را با قلم و خودکار بر روی کاغذهای شطرنجی رسم کنیم! اندکی بعدتر، یکی از روزنامههای اقتصادی در آن زمان، زحمت این کار را متقبل شد و هر روز جدولی را شامل مقادیر محاسبه شده برای اندیکاتورهای اصلی و پرطرفدار، بصورت روزانه چاپ و منتشر میکرد! خوشبختانه امروز، انواع اندیکاتور پول هوشمند نرمافزارهای تحلیلی به سهولت در اختیار عموم علاقمندان قرار دارند و صرفا کافی است نام و تنظیمات اندیکاتور مورد دلخواه خود را به نرمافزار اعلام کنید تا مابقی کار به سرعت و بادقت کامل توسط نرمافزار انجام گردد.
معمولا اندیکاتورها سه وظیفه اصلی دارند:
اول- جهت روند را تشخیص دهند. به این قبیل اندیکاتورها اصطلاحا اندیکاتورهای روندنما [90] میگویند.
دوم- نقاط مناسب را برای ورود و خروج به بازار را پیدا کنند. این اندیکاتورها را اصطلاحا اسیلاتور [91] یا نوساننما مینامند.
سوم- میزان تزریق پول هوشمند [92] به درون بازار و یا خروج نقدینگی را تشخیص دهند. این اندیکاتورها را تحت عنوان اندیکاتورهای حجمی [93] نامگذاری میکنند.
حجم مشکوک چیست؟
زمانی که صحبت از معاملات سهام به میان میآید، اصطلاحات مختلفی به گوش میخورد که یکی از آنها، حجم مشکوک در بورس است. به عبارت ساده، تعداد معاملات سهام هر نماد در یک بازه زمانی مشخص (مثلا یک روز) را حجم معاملات آن نماد میگویند و در شرایطی ممکن است کارشناسان این حجم را غیرواقعی تلقی کنند که در اینصورت حجم مشکوک نامیده میشود.
در سایت شركت مديريت فناوری بورس تهران به آدرس tsetmc.com حجم معاملات نمادهای مختلف به صورت روزانه قابل دسترسی است.
برای آشنایی بیشتر با حجم مشکوک، ابتدا به بررسی دقیق مفهوم حجم در معاملات میپردازیم.
مفهوم حجم معاملات
همانطور که میدانید روشهای مختلفی جهت تحلیل بازار بورس به منظور انجام سرمایهگذاری سودده وجود دارد؛ تمامی این روشها از تعدادی پارامتر تشکیل شده اند که در بسیاری اوقات این پارامترها ثابت است و تغییر در روش محاسبه و یا تاکید بر یک پارامتر قویتر میشود.
حجم معاملات نیز یکی از پارامترهایی است که تقریبا در تمامی روشهای تحلیلی مورد استفاده قرار میگیرد. افرادی که از تکنیک تابلوخوانی برای انجام معامله استفاده میکنند، در واقع با تکیه بر حجم معاملات و همچنین میانگین حجم ماه، معاملات خود را مدیریت میکنند.
یکی دیگر از روشهایی که تحلیلگران بازار بورس از آن استفاده میکنند، تحلیل تکنیکال است. در این روش از اندیکاتورهای مختلفی استفاده میشود که گاهی هدف آنها تعیین وضعیت فعلی بازار و گاهی پیشبینی وضعیت آینده آن است؛ در تمامی این روشها سه پارامتر بازه زمانی، قیمت سهم و حجم معاملات سهم، بخش مهمی از فرآیند را تشکیل میدهند و در واقع حجم معاملات پارامتری است که موجب گسترش و توسعه اندیکاتور پول هوشمند اندیکاتورهای این روش تحلیلی شده است.
برای آشنایی بیشتر با روش تحلیل تکنیکال میتوانید مقاله تحلیل تکنیکال چیست؟ را مطالعه نمایید.
همچنین از آنجایی که بسیاری از سیستمهای معاملاتی در دنیا با تکیه بر حجم معاملات گسترش یافتهاند؛ این پارمتر، خود به اشکال مختلفی مورد بررسی قرار میگیرد و یکی از مهمترین آنها «میانگین حجم ماه» است.
میانگین حجم ماه چیست؟
برای انجام اندیکاتور پول هوشمند تحلیل بازار، پارامترهایی مانند قیمت، حجم و … به صورت میانگین در یک بازه زمانی خاص مورد بررسی قرار میگیرند؛ لذا طبق این تعریف، به میانگین حجمهایی که در طول یک ماه کاری معامله شدهاند، میانگین حجم ماه میگویند.
برای محاسبه میانگین حجم ماه، تمامی حجمهای یک ماه کاری (شامل ۲۱ روز قبل از روز جاری) را با یکدیگر جمع و سپس بر تعداد روز تقسیم میکنند. عدد بهدست آمده کاربردهای گستردهای در تحلیل بازار و برآورد سوددهی یک سهم دارد که از این دست میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
نقدشوندگی سهم: با استفاده از میانگین حجم ماه، میتوان میزان نقدشوندگی یک سهم را تخمین زد.
خرید سهام با توجه به نقدشوندگی آن به این معناست که به عنوان مثال: شما قصد خرید ۵۰۰ هزار سهم از نماد «الف» را دارید. اگر حجم معاملاتی این نماد در روز ۱۰۰هزار سهم باشد، انجام این معامله عملا امکانپذیر نیست و برای شما نقدشوندگی ندارد؛ اما اگر همین نماد دارای میانگین حجمی ۲۰ملیون سهم در ماه باشد، امکان معامله فراهم شده و این سهام قابلیت نقدشوندگی بالایی دارد.
توجه داشته باشید که نقدشوندگی هر سهم معیار بسیار اندیکاتور پول هوشمند مهمی در تصمیمگیری سرمایهگذاران برای خرید به حساب میآید.
ورود سرمایه به یک سهم: بالا رفتن حجم معاملات در سهام هر نماد به معنای ورود پول و سرمایه به آن است. این موضوع یکی از مواردی است که سرمایهگذاران به آن توجه میکنند. تزریق پول به هر سهام علاوه بر تاثیری که در میزان نقدشوندگی آن دارد، میتواند به معنای رخ دادن تغییرات مثبت در شرکت نیز باشد.
البته درنظر گرفتن این موضوع جهت انجام سرمایهگذاری، به تنهایی توصیه نمیشود؛ ولی در بحث میانگین حجم ماه، عدد بهدست آمده میتواند نشاندهنده رشد نماد و تزریق پول به آن باشد.
مفهوم حجم مشکوک
حجم معاملات هر نماد با توجه به رخدادهای مختلف، ممکن است مشمول تغییرات مثبت یا منفی شود؛ ولی معمولا سهام شرکتها روند اندیکاتور پول هوشمند مشخصی را در بازار طی میکند.
طبق این تعریف، زمانیکه حجم معاملات یک نماد به صورت غیرعادی و به یکباره افزایش یابد، اصطلاحا به آن حجم مشکوک میگویند.
به عنوان مثال، برای یک نماد به صورت معمول شاهد معامله ۱۰۰هزار سهم در روز بودیم و به یکباره این حجم به یک میلیون در روز افزایش یافته است؛ بدیهی است که این افزایش در یک روز طبیعی نبوده و این نماد با حجم مشکوک معامله روبرو شده است.
حجم مشکوک در بورس غالبا به معنای افزایش حجم معاملات یک نماد است؛ اما کاهش آن نیز به صورت افت قیمت سهم مشاهده شده است. نکته مهم، تحلیل این افت و خیز و بررسی میزان واقعی بودن آن است.
به عبارتی بالا رفتن حجم معاملات یک نماد، به معنای ورود سرمایهای قابل توجه به آن است، این ورود سرمایه در حالت نرمال، از تغییر در روند کار شرکت مذکور در جهتی مثبت نشات میگیرد. اما اگر چنین تغییری اتفاق نیفتاده باشد؛ افزایش قیمت، کاذب تلقی میشود. تشخیص این موضوع باعث انجام یک معامله سودده و یا زیانده خواهد شد.
کاربرد حجم در تحلیل نماد
یکی از فاکتورهای مهم که در تحلیلها و الگوهای نموداری از آن استفاده میشود، حجم معاملات هر نماد است. در نمودارهای تحلیلی به صورت نرمال زمانی که قیمت سهام شرکتی روند صعودی طی میکند، همزمان با آن حجم معاملات روند افزایشی دارد.
اما شناسایی سهم خوب در این نمودار چگونه اتفاق میافتد؟
فرض کنید در نمودار یک بازه زمانی خاص، نماد «الف» دارای افزایش قیمت ۵ درصدی و افزایش حجم معاملات ۴ درصدی است و نماد «ب» نیز افزایش قیمت ۵ درصد ولی افزایش حجم معاملات ۲ درصد را نشان میدهد؛ در این شرایط شرکت «الف» گزینه بهتری برای سرمایهگذاری تلقی میشود.
مثال بالا در رابطه با روند منفی هم به همین شکل کاربرد دارد، یعنی کاهش قیمت در یک نماد با کاهش حجم معاملات آن به صورت همزمان اتفاق میافتد و اگر تعادلی بین این دو برقرار نباشد، با حجم مشکوک در آن معامله روبرو هستیم.
حجم مشکوک چگونه ایجاد میشود؟
حجم مشکوک در نمادها، معمولا به صورت دستی و توسط اشخاص خاصی در بازار ایجاد میشود. به عبارتی اتفاقات یک نماد به مرور در روند معاملات آن تاثیر میگذارد و تغییر قابل توجه در یک یا چند روز خاص، از روال اندیکاتور پول هوشمند طبیعی حرکت بازار خارج است و احتمالا ارتباطی به تغییرات مثبت یا منفی آن شرکت ندارد.
ایجاد حجم مشکوک در ابعاد کوچک توسط افراد و در ابعاد بزرگتر توسط شرکتها انجام میشود. در این روند، ابتدا صفهای طولانی بابت خرید یک سهم، آن هم با قیمت بالاتر از ارزش واقعی خود، ایجاد میشود؛ با جمع شدن صدها سفارش عرضه در طول یک یا چند روز، توهمی مبنی بر سودده بودن آن بهوجود میآید و در نهایت افراد زیادی به سمت انجام آن معامله سوق پیدا میکنند و حجم خرید افزایش مییابد.
در این شرایط کارشناسان با بررسی سوابق نماد، نمودار تحلیلی، اتفاقات مثبت و منفی شرکت و … مشکوک و یا واقعی بودن حجم معاملات آن را تشخیص میدهند.
سخن آخر
طبق توضیحات ارائه شده در این مقاله، میتوان نتیجه گرفت که تغییرات در حجم معاملات، در صورتیکه به مرور اتفاق بیفتد و تناقضی با میانگین حجم معاملات ماهانه همان نماد نداشته باشد، نقطه قوت برای آن شرکت و احتمالا گزینه خوبی برای سرمایهگذاری است؛ اما رخ دادن تغییر بهصورت ناگهانی باعث ایجاد شک در واقعی بودن معاملات میشود.
اگرچه مبنا قرار دادن یک عامل برای تصمیمگیری در سرمایهگذاری، هرگز پیشنهاد نمیشود؛ اما حجم معاملات از مواردی است که خود به تنهایی از اهمیت ویژهای برخوردار است. بنابراین تشخیص حجم مشکوک در بورس نیز از نکات مهم این بازار است.
اندیکاتور CDD بیت کوین چیست؟ معرفی متریک آنچین Coin Days Destroyed
اندیکاتور Coin Days Destroyed یکی از شاخصهای مهم در تحلیل On-Chain شبکهها و رمزارزهاست. در این مقاله ابتدا شاخص CDD را معرفی میکنیم و سپس کاربرد این اندیکاتور مهم در تحلیل فاندامنتال بیت کوین و سایر رمز ارزها را آموزش میدهیم.
برای تحلیل قیمت بیت کوین و سایر رمز ارزها روشهای متنوعی وجود دارد. تحلیل فاندامنتال، تحلیل تکنیکال، بررسی توکنومیکس پروژهها، از جمله روشهای شناخته شدهای است که فعالان این بازار استفاده میکنند. تحلیل On-Chain یا روی شبکه یکی از روشهای بسیار کاربردی و قدرتمند در ارزیابی و رصد فعالیتهای صورت گرفته در یک شبکه بلاک چین و پروژههای مبتنی بر این تکنولوژی است. از آنجا که تمامی اطلاعات ذخیره شده در یک شبکه بلاک چین عمومی به صورت کاملا شفاف در اختیار عموم قرار دارد، در نتیجه میتوان کوچکترین فعالیت افراد و تغییر در شبکه را به سرعت رصد کرد. همین ویژگی اندیکاتور پول هوشمند باعث شده تا بتوان به صورت کامل یک شبکه را مورد بررسی قرار داد. تعداد آدرسهای جدید، میزان تراکنشهای ارسال شده روی شبکه، مقدار کارمزد تراکنشها، فعالیت هولدرهای شبکه و بسیاری از فاکتورها را میتوان ارزیابی و تحلیل کرد.
در این مقاله قصد داریم تا شاخص بسیار مهم و کاربردی Coin Days Destroyed یا به اختصار CDD را معرفی کنیم.
متریک CDD بیت کوین چیست؟
بسیاری از افراد با این شاخص از طریق سایت تحلیلی گلسنود آشنا شدهاند؛ اما این شاخص در سال ۲۰۱۱ میان طرفداران اولیه بیت کوین به عنوان شاخصی مناسب برای بررسی حجم تراکنشهای شبکه بیت کوین مطرح شد و مورد بحث قرار گرفت. برای این شاخص مولفه Coin Days اهمیت دارد که اشاره به تعداد روزهایی دارد که یک کوین (در واقع یک UTXO) به صورت دست نخورده در یک کیف پول باقی میماند. به عبارتی، Coin Days به تعداد روزهایی که مقدار مشخصی از یک کوین هولد شده، اشاره دارد. برای مثال، اگر ۱ واحد رمز ارز بیت کوین به مدت ۱۰۰ روز در یک کیف پول دست نخورده باقی مانده و جابه جا نشود، Coin Days آن به صورت تجمعی برابر ۱۰۰ خواهد بود. یا اگر ۰.۰۱ بیت کوین به مدت ۱۰۰ روز در یک کیف پول دست نخورده باقی بماند، Coin Days آن ۱ خواهد بود.
تا اینجا با مفهوم Coin Days آشنا شدیم. اکنون به سراغ Destroyed به معنی نابودی و یا از بین رفتن استُ میرویم. همانطور که در بالا اشاره شد، هر یک روزی که یک واحد رمز ارز بیت کوین در کیف پول دست نخورده باقی بماند، Coin Days آن برابر ۱ خواهد بود؛ هر چه این کوین بیشتر هولد شود، Coin Days آن نیز افزایش مییابد. اما سرانجام این یک واحد بیت کوین از این کیف پول منتقل خواهد شد؛ روزی که این بیت کوین از این کیف پول خارج شود، Coin Days آن نیز صفر خواهد شد که به آن Destroyed شدن میگویند. تمامی این فرآیند توسط شاخص Coin Days Destroyed محاسبه و اندازهگیری میشود.
چرا شاخص Coin Days Destroyed مهم است؟
همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره شد، این شاخص بیشتر برای محاسبه حجم معاملات و تراکنشهای بیت کوین مورد استفاده قرار میگیرد. برای مشخص شدن اهمیت این شاخص حالت زیر را در نظر بگیرید.
یکی از نهنگهای بیت کوین، ۱,۰۰۰ روز پیش تعداد ۱۰۰ واحد بیت کوین را خریداری کرده و تمام آن را وارد کیف پول خود میکند. نهنگ دیگری ۱۰ روز پیش، تعداد ۱۰۰ واحد بیت کوین را خریداری کرده و در کیف پولش نگهداری میکند. امروز هر دو تصمیم میگیرند تا بیت کوینهای خود را از کیف پولشان خارج کنند. اگر صرفا به حجم تراکنشها توجه کنیم؛ حجم تراکنشهای بیت کوین این دو نهنگ مجموعا ۲۰۰ واحد بیت کوین است.
تحلیلگران معتقدند که رفتار این دو نهنگ را نباید به صورت یکسان ارزیابی کنیم. کسی که ده روز بیت کوین خود را هولد کرده با کسی که نزدیک به سه سال به بیت کوینهای خود دست نزده، یکسان نیستند. در نتیجه برای درک بهتر رفتار پول هوشمند، نهنگها و سرمایهگذاران بلند مدت در بازار، به جای محاسبه حجم تراکنشهای روزانه بهتر است از شاخص CDD استفاده کنیم.
بسیاری از صاحبنظران و تحلیلگران خبره بازارهای مالی اعتقاد دارند که بازار را خرید و فروش پول هوشمند جابه جا میکند. قیمتها زمانی افزایش مییابند که پول هوشمند اقدام به خرید کند و برعکس، بازار زمانی ریزشی میشود که پول هوشمند اقدام به فروش دارایی خود کند. شاخص CDD به دنبال رصد رفتار پول هوشمند در بازار رمز ارزهاست.
متریک CDD چطور محاسبه میشود؟
پیش از محاسبه CDD به این نکته توجه کنید که این محاسبات برای هر UTXO (بیت کوین خرج نشده) که در زمان محاسبه این شاخص خرج میشود، تعریف شده است. برای محاسبه آن نیز باید مقدار بیت کوین خرج شده را در طول عمر UTXO آن مقدار ضرب کنیم. در نتیجه:
- تراکنشهایی که در آن کوینهایی با طول عمر بالا منتقل میشوند، عدد این شاخص را بالا میبرند (Coin Days بیشتری را نابود میکنند)
- تراکنشهایی که در آن تعداد بالایی رمز ارز جابه جا شود، تاثیر زیادی بر شاخص CDD داشته و Coin Days بالاتری را از بین خواهد برد
- تراکنشهایی که در آن هم تعداد بالایی رمز ارز جابه جا شود و هم این رمز ارزها طول عمر بالایی دارند، تاثیر به شدت زیادی بر این شاخص خواهند داشت
کاربرد اندیکاتور CDD چیست؟
تا اینجا متوجه شدیم که شاخص CDD هر تراکنشی که در این لحظه انجام شده را رصد میکند؛ سپس مقدار بیت کوین منتقل شده را در تعداد روزهایی که این بیت کوین در کیف پول قبلی دست نخورده باقی مانده بود (طول عمر) ضرب میکند و آن را به عنوان عدد CDD ثبت میکند. در انتها، CDDهای همه تراکنشهای صورت گرفته در آن لحظه را باهم جمع کرده و شاخص CDD بیت کوین در آن لحظه را نمایش میدهد. این نمودار عموما به صورت روزانه نمایش داده میشود. اما کاربرد این شاخص چیست؟ در ادامه سیگنالهایی که این شاخص ارائه میدهد را معرفی میکنیم:
- بالا بودن عدد اندیکاتور CDD شاید سرمایهگذاران بلندمدت به هدف نقد کردن بخشی از سود خود یا کاهش میزان سهم یک رمز ارز در سبدسرمایهگذاری خود، اقدام به جابه جایی آن رمز ارز کردهاند. اگر این تراکنش از سمت این کیف پول به کیف پول یکی از صرافیها انجام شده باشد، به معنی افزایش فشار فروش در بازار و کاهش قیمت آن رمز ارز در بازار است.
- رشد تدریجی اندیکاتور CDD و افزایش ادامه دار آن به این معناست که هولدرهای قدیمی بیت کوین در حال خرج کردن موجودی خود و انتقال آنها هستند. در روندهای صعودی بازار، اندیکاتور CDD عموما صعودی و افزایشی است. زیرا هولدرهای قدیمی و یا سرمایهگذاران درشت از تقاضای بوجود آمده در بازار برای فروش تدریجی داراییهای خود استفاده میکنند. این روند تدریجی افزایش شاخص CDD عموما در نزدیکی قلههای قیمتی، High جدیدی در نمودار خود ایجاد میکند.
- پایین بودن عدد شاخص CDD شرایطی را نشان میدهد که کوینها در کیف پولهای خود دست نخورده باقی مانده و هولدرها تمایلی به جابه جایی رمز ارزهای خود ندارند. همچنین کاهش این اندیکاتور به معنی کاهش فعالیت نهنگها در بازار است.
- کاهش تدریجی شاخص CDD زمانی رخ میدهد که تعداد هولدرها در حال افزایش بوده و افراد با توجه به قیمت دارایی، هولدر بودن را ترجیح میدهند. این شرایط عموما در اصلاحهای قیمتی در یک روند صعودی رخ میدهد.
اما مشاهده هر روزه این شاخص، کار منطقی به نظر نمیرسد. همانند همه تکنیکها برای یافتن الگوهای تکرار شونده برای یک اندیکاتور، برای شاخص Coin Days Destroyed نیز باید بر اساس طول عمر کل شبکه، بازههایی را تعیین کرد. وبسایت گلس نود برای شاخصCDD بیت کوین سه بازه زیر را تعریف کرده است:
- CDD بالاتر از ۵ میلیون روز: با توجه به تاریخچه قیمتی بیت کوین و عدد این شاخص برای بیت کوین، این بازه به عنوان بازه پایین شاخص CDD برای بیت کوین تعریف شده است. در این بازه کمترین میزان فعالیت هولدرها و نهنگهای بزرگ بیت کوین رخ داده است. طبیعتا با افزایش طول عمر شبکه بیت کوین، این بازه بالاتر خواهد رفت. همانطور که در تصویر بالا مشاهده میکنید، از سال ۲۰۱۵ عموما CDD بیت کوین بالای ۵ میلیون روز بوده است.
- CDD بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون روز: عموما در روندهای صعودی، CDD بیت کوین در این بازه قرار میگیرد. در چنین وضعیتی هولدرهای قدیمی کمی از بیت کوین های خود را به فروش میرسانند در نتیجه عدد شاخص CDD را افزایش میدهند.
- CDD بالاتر از ۲۰ میلیون روز: این عدد به ندرت در شبکه بیت کوین مشاهده میشود و در نوسانات شدید قیمتی رخ داده است؛ در واقع این انتقال باعث ایجاد نوسان شدید قیمتی شده و اتفاقی غیرقابل پیش بینی است.
منابعی که شاخص CDD بیت کوین را ارائه میدهند
سایت تحلیلی Glassnode یکی از بهترین منابع برای مشاهده لحظهای شاخص Coin Days Destroyed برای بیت کوین و سایر رمز ارزهاست. اما استفاده از این وبسایت رایگان نیست.
تحلیل بیت کوین با استفاده از شاخص CDD
در این بخش برای نمایش عملی کاربرد این اندیکاتور، قیمت بیت کوین را براساس شاخص Coin Days Destroyed تحلیل میکنیم.
نکته: در نمودارهای On-Chain عموما استفاده از نمودار روزانه کاربردی نیست و بهتر است از میانگین متحرکها استفاده کنیم. گلس نود نمودار میانگین ۷ و ۳۰ روزه را پیشنهاد میدهد. اما نمودار ۹۰ روزه ارتباط جالبی با قیمت دارد؛ تصویر زیر میانگین ۹۰ روزه شاخص CDD بیت کوین را نشان میدهد.
نکته:اطلاعات این نمودار بروز نیست.
تصویر بالا به اندازه کافی گویای همه چیز است. خط مشکی نمودار قیمت بیت کوین و خط نارنجی، میانگین ۹۰ روزه شاخص CDD بیت کوین است. تقریبا در تمام روندهای صعودی شاهد رشد پیوسته این شاخص هستیم. در سالهای اولیه، هرگاه این شاخص به بازه ۵ تا ۱۰ میلیون روز رسیده، شاهد تشکیل قله در نمودار قیمت بیت کوین بودهایم. همانطور که گفتیم با گذشت زمان طبیعتا این شاخص، فارغ از فعالیت هولدرها، افزایش خواهد یافت. زیرا تعدادی از بیت کوینها یا گم شدهاند و یا بیت کوینهای دوران ساتوشی بوده و جابه جا نمیشوند. پس این شاخص مدام افزایش مییابد.
روند صعودی قیمت بیت کوین در سال ۲۰۱۷ به ثبت قله ۲۰ میلیون روز در شاخص CDD همزمان بوده است. نکته بسیار جالب در مورد این نمودار، از سال ۲۰۲۰ تا اوایل سال ۲۰۲۱ است؛ که با افزایش قیمت بیت کوین، این شاخص کاهشی است. این نشان میدهد که هولدرهای بیت کوین در این بازه قیمتی، هیچ تمایلی به فروش و انتقال دارایی خود نداشتند. شاید یکی از دلایل رشد مداوم قیمت در سال ۲۰۲۰، خشک شدن عرضه از سمت هولدرها و نهنگهای بیت کوین بوده است.
سخن پایانی
شاخص Coin Days Destroyed یکی از متریکها و مولفههای مهم در تحلیل آنچین شبکههای بلاک چین و رمز ارزهای آنهاست. با استفاده از اندیکاتور CDD میتوان فعالیت هولدرها و نهنگهای دانه درشت بیت کوین را زیر نظر گرفت. هر چه عدد این شاخص پایینتر باشد نشان دهنده افزایش تعداد هولدرها و عدم تمایل هولدرهای قدیمی به فروش بیت کوین است و برعکس هرچه این شاخص افزایش یابد، نشان میدهد که نهنگها و هولدرهای قدیمی، بیت کوینهای خود را از کیف پولهای خود خارج میکنند که ممکن است منجر به افزایش فشار و در نتیجه کاهش قیمت بیت کوین شود.
آموزش اندیکاتور پول هوشمند اندیکاتور NVI و سیگنالگیری از آن؛ به کاهش حجم معاملات توجه کنیم
آموزش اندیکاتور NVI و سیگنالگیری از آن
پول هوشمند در بازار بورس اهمیت زیادی دارد. چندین ابزار و اندیکاتور در تحلیل تکنیکال با هدف شناسایی پول هوشمند ابداع شدهاند که NVI یکی از آنهاست. این اندیکاتور با در نظر گرفتن دو فاکتور حجم و قیمت، اطلاعاتی را در خصوص پول هوشمند در اختیار ما میگذارد. سیگنالگیری با اندیکاتور NVI به ما اجازه میدهد علاوه بر تشخیص فعال بودن پول هوشمند، روندها و نقاط بازگشت در بازار را نیز شناسایی کنیم. البته اندیکاتور NVI کاربردهای دیگری هم دارد که در ادامه این آموزش از اخبار بورس آنها را نیز مرور خواهیم داد. اما پیش از آن بهتر است ابتدا کمی بیشتر با این ابزار و فرمول آن آشنا شویم. به این ترتیب خواهیم توانست به کمک آن سیگنالهای مفیدی را به دست آوریم.
فهرست مطالب این آموزش با دسترسی سریع
اندیکاتور NVI چیست؟
پیش از آغاز آموزش سیگنالگیری با اندیکاتور NVI نیاز به آن داریم که با چیستی این ابزار آشنا شویم. سال ۱۹۳۶ بود که آقای پاول دیسارت (.Paul L. Dysart, Jr) به فکر جمعآوری دادههای مربوط اندیکاتور پول هوشمند به حجم معاملات افتاد. او این فاکتور را در مقایسه با روز قبل بررسی میکرد. کمتر بودن حجم فروش یا بیشتر بودن آن میتوانست اطلاعات مفیدی را در اختیار دیسارت قرار دهد. بر همین مبنا او دو اندیکاتور به نامهای PVI و NVI ابداع کرد.
اندیکاتور PVI یا شاخص حجم مثبت مربوط به روزهایی بود که حجم کنونی از حجم قبلی بیشتر بود. اما اندیکاتور NVI یا شاخص حجم منفی (Negative Volume Index)، به روزهایی اشاره داشت که حجم فعلی در مقایسه با روز قبل کمتر بود. این دو شاخص را که در واقع خطوط روند هستند، میتوان در کنار هم مورد استفاده قرار داد. این شاخصها اثر تغییرات حجم را بر تغییرات قیمت نشان میدهند.
اندیکاتور NVI یک شاخص تجمعی در تحلیل تکنیکال است که با توجه به تغییر حجم میتواند وجود پول هوشمند را نشان دهد. این شاخص بر دو اصل استوار است. مطابق منطقی که پشت این شاخص وجود دارد، اگر با کاهش حجم مواجه باشیم، پول هوشمند فعال است. اما اگر حجم افزایش پیدا کند، دیگر وجود پول هوشمند را نمیتوان مدنظر قرار داد و با مفهومی به نام پول نه چندان هوشمند سروکار خواهیم داشت.
در این اندیکاتور فرض بر این است که وجود پول هوشمند موجب ایجاد تحرکات قیمتی میشود. امری که در مقایسه با بقیهی بازار و معاملات، حجم کمتری را میطلبد. یعنی این تغییرات در حجمهای کم رخ میدهد. تغییرات مثبت قیمت در حجمهای پایین موجب افزایش مقدار NVI میشود. اما زمانی که این تغییرات منفی باشد، شاهد کاهش مقدار اندیکاتور هستیم. همچنین زمانی که حجم بالاتر باشد بدون توجه به تغییرات قیمت NVI بدون تغییر باقی میماند.
اندیکاتور NVI معمولا یک شاخص مناسب برای دنبال کردن جریان پول هوشمند است. زمانی که قیمت در پی کاهش حجم معاملات کاهش پیدا میکند، استفاده از این اندیکاتور میتواند کمککننده باشد. در روزهای کمحجم میتوان دریافت سرمایهگذاران نهادی مشغول دادوستد دارایی هستند. تمام حرف اندیکاتور NVI این است که قیمت از کاهش حجم معاملات تاثیر میپذیرد. تاثیراتی که ممکن است مثبت یا منفی باشد.
آموزش فرمول اندیکاتور NVI
محاسبهی مقدار اندیکاتور NVI به این بستگی دارد که چطور حجم معاملاتی یک روز مجزا را با حجم روز قبل مقایسه کنیم. پیشتر بیان کردیم که این اندیکاتور تنها در روزهایی که حجم در مقایسه با مقدار قبلی کاهش داشته باشد تغییر میکند. در چنین مواقعی باید با توجه به فرمول زیر، مقدار اندیکاتور را محاسبه کنیم:
در فرمول اندیکاتور NVI که در تصویر بالا میبینید، متغیرها به این شرح هستند:
اگر بخواهیم دادههای حاصل از فرمول اندیکاتور NVI را تفسیر کنیم، باید بگوییم زمانی که حاصل محاسبات فوق رو به افزایش باشد، به معنای آن است که قیمت با حجمهای کم در حال افزایش است. اما مقادیر کم اندیکاتور، به معنای آن است که همزمان با کاهش حجم معاملات، کاهش قیمت هم اتفاق میافتد. اگر هم حجم امروز در مقایسه با حجم دیروز افزایش یافته باشد، نیازی به انجام محاسبات نیست و مقدار اندیکاتور با مقدار قبلیاش برابری میکند.
در سال ۱۹۷۶ شخصی به نام نورمن فوسبک Norman Fosback کتابی به نام منطق بازار سهام نوشت. او در این کتاب یافتههای خود را منتشر کرده بود. فوسبک در محاسباتش از یک میانگین متحرک نمایی یکساله (۲۵۵روزه) استفاده کرد و با مقایسهی وضعیت اندیکاتور NVI با میانگین متحرک، نتایج جالبی به دست آورد.
در تصویر پایین میتوانید حالت مقایسهای مذکور را روی شاخص S&P500 مشاهده کنید. در این تصویر خط سبز اندیکاتور NVI و خط قرمز یک میانگین متحرک نمایی ۲۵۵روزه است.
همچنین در تصویر زیر نیز میتوانید محاسبات را با جزئیات مشاهده کنید. نخستین مقدار این اندیکاتور برابر ۱۰۰۰ در نظر گرفته شده است و تغییرات قیمت در عدد ۱۰۰ ضرب میشوند. به ستون Volume % Change توجه کنید. هر زمان مقدار این ستون منفی باشد، درصد تغییرات سهام از مقدار اندیکاتور کم میشود. در ردیف چهارم محاسبات میبینید که با منفی شدن درصد تغییرات حجم، درصد تغییرات S&P که ۱.۶ بوده است از میزان اندیکاتور کسر شده است. همچنین میبینید که هر زمان این مقدار مثبت بوده، هیچ تغییراتی در میزان اندیکاتور NVI به وجود نیامده است.
سیگنالگیری با اندیکاتور NVI
بخش مهمی از آموزش اندیکاتور NVI به سیگنالگیری اختصاص دارد. همچنین باید بدانیم بهتر است از این ابزار در کنار یک ابزار دیگر استفاده کنیم تا نتایج بهتری به دست آوریم. این ابزار کمکی در اینجا همان میانگین متحرکی است که پیشتر به آن اشاره کردیم. اگر بخواهیم به روش سنتی و مرسوم عمل کنیم، کار سختی پیش رو نداریم. مطابق گفتههای فوسبک، زمانی که اندیکاتور NVI بالاتر از میانگین متحرک قرار میگیرد، احتمال وقوع بازار گاوی زیاد است. اما در مواقعی که این شرایط به صورت معکوس رخ میدهد، احتمال وجود بازار خرسی قویتر است. البته نکتهی جالب آن است که این احتمالات با هم برابر نیستند. یعنی شانس وقوع بازار گاوی در زمان بالاتر بودن اندیکاتور نسبت به میانگین متحرک ۲۵۵دورهای ۹۶٪ است. اما احتمال وقوع بازار خرسی در شرایط معکوس، ۵۳٪ است.
در تصویر بالا میتوانید نمودار میانگین صنعتی داو جونز را مشاهده کنید که در پنجرهی پایین آن اندیکاتور NVI به چشم میخورد. این مسئلهی مهم را در نظر بگیرید که حتی با وجود استفاده از میانگین متحرک هم همچنان سیگنالهای نامناسب زیادی تولید میشود. در بخشهایی از تصویر که با رنگ زرد مشخص شده است، میتوانید ببینید که چگونه تقاطع بین اندیکاتور و میانگین متحرک طی چند برخورد از حرکت نوسانی اطلاع میدهد. همچنین میبینید که از سال ۲۰۰۲ به بعد با ظهور روندهای قویتر کمتر شاهد چنین حالتی بودهایم.
نکتهی دیگری که در سیگنالگیری به کمک اندیکاتور NVI باید به آن اشاره کنیم، مسئلهی تاخیر است. تحلیلگرانی که از این ابزار استفاده میکنند، معمولا انتظار تاخیر را از آن دارند. چرا که میانگین متحرک خود تاخیر دارد و در تولید سیگنال از آن استفاده میشود.
آموزش تنظیم دقیق اندیکاتور NVI
در اندیکاتور NVI در مثالهای بالا دیدیم که برای بررسی حجم از شاخصهایی نظیر داو جونز یا S&P استفاده شده است. اما تحلیلگران میتوانند سهام یا هر چیزی را که حجم داشته باشد به کمک این اندیکاتور تحلیل و بررسی کنند. به خاطر داشته باشید که منطق پشت این اندیکاتور با آن چه در سایر اندیکاتورها تاکنون دیدهاید متفاوت است. چرا که تحرکات و تغییرات قیمتی در هنگام افزایش حجم در نظر گرفته نمیشود.
در این مثال از دو میانگین متحرک نمایی ۲۵۵ و ۱۰۰روزه استفاده شده است. روند کلی در هنگام قرارگیری NVI بالاتر از میانگین متحرک نمایی ۲۵۵روزه (خط قرمز)، صعودی خواهد بود. اگر اندیکاتور زیر میانگین ۱۰۰روزه (خط آبی) قرار گیرد، میتوان در جریان روند صعودی از یک اصلاح باخبر شد. افزون بر این، اگر خطوط روند را روی نمودار ترسیم کنیم، میتوانیم تحلیل دقیقتری انجام دهیم.
در این تصویر میتوانید سه اصلاحی را که در طی سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۲ به وقوع پیوسته است مشاهده کنید. شکست خط روند به سمت بالا، از پایان دورهی اصلاحی و آغاز مجدد روند صعودی خبر میدهد. سیگنالهای شکست همچنین میتوانند به شکل موثری تحرکات قیمت سهم یا دارایی مورد بررسی را پیشبینی کنند.
جمعبندی
آنچه امروزه به نام شاخص حجم منفی یا اندیکاتور NVI در تحلیلها مورد استفاده قرار میگیرد، ترکیبی از یافتههای پاول دیسارت و نورمن فوسبک است. وظیفهی این شاخص این است که تغییرات قیمت را در حجمهای کم بررسی کند. اساس کار این اندیکاتور بر مبنای کاهش حجم است. در واقع این ابزار چنین فرض میکند که در زمانهایی که شاهد کاهش حجم هستیم، سر و کلهی پول هوشمند پیدا میشود. پس این ابزار در مواقعی که با افزایش حجم مواجهیم چیزی به ما نمیگوید.مطابق فرمول اندیکاتور NVI که در این مقاله آن را آموزش دادیم، میتوان دریافت این اندیکاتور حجمهای اندیکاتور پول هوشمند معاملاتی امروز و دیروز را مورد توجه قرار میدهد. اگر حجم امروز در مقایسه با حجم روز قبل کاهش داشته باشد، به کمک فرمولی که توضیح داده شد، باید میزان اندیکاتور را محاسبه کرد. اگر خروجی اندیکاتور نسبت به روز قبل افزایش پیدا کند به معنای آن است که با کاهش حجم، افزایش قیمت رخ داده است. اما اگر کاهش حجم با کاهش قیمت همراه باشد، مقدار اندیکاتور نیز منفی خواهد بود. اگر هم حجم نسبت به روز گذشته افزایش پیدا کرده باشد هیچ تغییری در مقدار قبلی اندیکاتور حاصل نخواهد شد.
سوالات متداول با پاسخهای کوتاه
اندیکاتور NVI یا شاخص حجم منفی (Negative Volume Index) یک شاخص تجمعی در تحلیل تکنیکال است که با توجه به تغییر حجم میتواند وجود پول هوشمند را نشان دهد.
زمانی که اندیکاتور NVI بالاتر از میانگین متحرک ۲۵۵ روزه قرار میگیرد (این میانگین متحرک همراه با اندیکاتور رسم میشود)، احتمال وقوع بازار گاوی زیاد است. اما در مواقعی که این شرایط به صورت معکوس رخ میدهد، احتمال وجود بازار خرسی قویتر است. البته نکتهی جالب آن است که این احتمالات با هم برابر نیستند. یعنی شانس وقوع بازار گاوی در زمان بالاتر بودن اندیکاتور نسبت به میانگین متحرک ۲۵۵دورهای ۹۶٪ است. اما احتمال وقوع بازار خرسی در شرایط معکوس، ۵۳٪ است.
اندیکاتور استوکاستیک چیست؟
اگر خاطرتان باشد، در مقاله ایچیموکو، سعی بر آن شد که کاربرد این اندیکاتور را در تحلیل های تکنیکال و تحلیل فاندامنتال بررسی کنیم. به این نتیجه رسیدیم که بر خلاف باور تریدرها در هر سطحی، عمل ترید یک عمل تخصصی می باشد و بر مبنای علمی پیش می رود. در این راستا ابزار هایی وجود دارد که تاکنون سعی بر بررسی آن ها داشته ایم.
در این مقاله در راستای بررسی و شناخت علمی تر بازارهای ارز دیجیتال، بر آن شدیم که اندیکاتور استوکاستیک را مورد بررسی قرار دهیم. پس برای بررسی تخصصی این موضوع، با ما تیم توکن باز همراه باشید.
مفاهیم کلی:
- اندیکاتور استوکاستیک (stochastic indicator) چیست؟
- انواع استوکاستیک
- فرمول محاسبه اندیکاتور استوکاستیک
- سیگنال های معاملاتی اندیکاتور استوکاستیک
- اندیکاتور استوکاستیک RSI چیست؟
- مراحل محاسبه استوکاستیک RSI
اندیکاتور استوکاستیک (stochastic indicator) چیست؟
این اندیکاتور ارتباط ما بین قیمت کلوز یا بسته شدن یک سهم و بازه قیمتی آن سهم در طی دوره زمانی را، مورد سنجش قرار می دهد.
این اندیکاتورها تا به امروز جزو محبوب ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال محسوب می شود. این اندیکاتورها از دقت بالایی برخوردارند ضمن آنکه قابل درک و فهم بوده و در نمایش دادن زمان خرید یا فروش یک سهم نیز دقیق می باشند. اندیکاتور استوکاستیک با این فرضیه استوار شده که در زمان بالا رفتن روند قیمت و بهای یک سهام، قیمت کلوز یا بسته شدن، متقارن به کران بالای بازه قیمتی می باشد.
انواع استوکاستیک
اندیکاتور استوکاستیک به سه دسته تقسیم می شود که با توجه به استراتژی مد نظر، تحلیلگران، مطلوب ترین مورد را برگزیده و انتخاب می کنند.
Fast stochastic
رایج ترین نوع این اندیکاتور، استوکاستیک سریع می باشد. اما به علت نوسانات شدیدی که دارد تنها مورد بهره جویی بعضی از تحلیلگران قرار میگیرد که نحوه محاسبه آن بر مبنای فرمول هایی است که در ادامه به ذکر آن می پردازیم.
Slow stochastic
اینگونه استوکاستیک نسبت به گونه ی پیشین که استوکاستیک سریع بوده، از طرفداران بیشتری برخوردار است. از K% سریع یا Fast با Simple Moving Average (میانگین متحرک ساده) و ۳ دورهای هموار شده می باشد و همچنین D% آن از SMA میانگین متحرک ساده K% کند یا Slow سه دورهای محاسبه میشود.
Complete stochastic
این استوکاستیک نسخه ی سفارشی استوکاستیک کند یا اِسلو میباشد. در استوکاستیک کامل K% سریع با SMA دوره هموار شده است.
فرمول اندیکاتور استوکاستیک
هر اندیکاتور، فرمول محاسبه ی مخصوص به خود را دارد. برای به دست آوردن و حساب کردن اندیکاتور استوکاستیک، دو پارامتر خط K% و خط D% را باید محاسبه و اندازهگیری کنیم که عوامل و پارامترهای اصلی در این اندیکاتور میباشند.
اندیکاتور استوکاستیک به گونه ی زیر محاسبه و اندازه گیری میشود. اول برای محاسبه و اندازهگیری خط K% به گونه ی زیر عمل میکنیم:
K% = (Current Close – Lowest Low) / (Highest High – Lowest Low) * 100
همانطور که می بینید، برای محاسبه، مستلزم دانستن قیمت بسته شده در کمترین قیمت و بالاترین قیمت هستیم. حاصل عددی این فرمول، در شمایل و شکل درصد پدید و به دست میآید که نشانگر تقارن به حداکثر قیمتی و یا حداقل قیمتی خواهد بود.
بدین ترتیب برای محاسبه خط D% به شکل زیر عمل میکنیم:
میانگین 3 دوره از خط K%
D% = 100 * (H3/L3)
در این فرمول هم مانند فرمول پیشین، نسبت 3 دوره از بالاترین قیمت سهم یا ارز به سه دوره از پایینترین قیمت آن سهم حساب میشود و حاصل آن به گونه ی درصد نمایانگر می شود. در حقیقت می توان گفت این دو خط بین صفر تا صد، نوسان در نوسان است.
سیگنال های معاملاتی اندیکاتور استوکاستیک
برای فهم و داشتن تفسیر صحیحی از این اندیکاتور، مستلزم دانستن چند نکته هستیم که در ادامه به آن اشاره میکنیم:
Price failure
باید بدانیم اگر استوکاستیک خیلی شدید و به طور ناگهانی صعودی شود و دو خطی که در اندیکاتور وجود دارند از همدیگر جدا شده و فاصله بگیرند، در اکثر موارد، نشانگر احتمالی آغاز روند قیمتی تازه و جدید خواهد بود.در حقیقت آن سیگنال به ما می گوید که مومنتوم روند صعودی در حال زیادشدن بوده و قیمت در تلاش برای رسیدن به نواحی بالاتر از سقف قیمتی خود، در جریان ۱۴ شمع اخیر است.
اگر این شرایط همزمان با شکست قیمت از نقاط خنثی نموداری هم مسیر باشد، قادر است سیگنال معاملاتی اولیه را تقویت بخشد. شکست قیمتی، وارد فاز تثبیت با شکست خط روند در اندیکاتور استوکاستیک شده و بالارفتن مومنتوم قیمت را تایید خواهد کرد.
Trading by trend
تا وقتی که استوکاستیک در یک مسیر به حرکت خود تداوم بخشد، روند قیمت دوام خواهد داشت. به بیان دیگر، نباید در پروسه ی تحلیل تکنیکال با اندیکاتور استوکاستیک، وارد جنگ شد. در حقیقت بهره مندی از این دانسته ها برای گرفتن پوزیشن های معاملاتی با احتمال win بیشتر و بالاتر، راهکار زیرکانه به حساب می آید.
Strong trends
اگر این اندیکاتور در نقطه ی اشباع داد و ستد قرار بگیرد، باید پوزیشن معاملاتی خود را نگه دارید. زیرا ممکن است یک روند بسیار پرقدرت و چشمگیری صورت بگیرد. باید بدانیم حتی اگر قیمت در انتهای نقطه ی اشباع داد و ستد نیز قرار بگیرد، به معنی تغییر کامل مسیر روند نخواهد بود.
اندیکاتور استوکاستیک RSI چیست؟
از این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال بهره جویی می شود و مسیر حرکت آن در بازه بین صفر تا یک – یا صفر تا صد – می باشد. اندیکاتور استوکاستیک به جای بهره مندی از دانسته های قیمتی استاندارد، با بکار بردن فرمول اسیلاتور استوکاستیک برای گروهی از «شاخصهای قدرت نسبی یا RSI» پدید میآید.
بهره جویی از مقدار RSI در این فرمول به تریدرها توان تشخیص Oversold یا Overbought شاخص قدرت نسبی فعلی را میدهد. اسیلاتور استوکاستیک RSI تحت عنوان یک اندیکاتور با حساسیت بالاتر پدید آمده است. این اندیکاتور به صورتی تنظیم شده که بجای آنکه به تحلیل کلی تغییرات قیمت توجه نماید، به عملکرد تاریخی یک سهم یا ارز توجه و دقت می نماید.
مراحل محاسبه استوکاستیک RSI
استوکاستیک RSI بر مبنای ارزیابی اندیکاتور شاخص قدرت نسبی حاصل می شود. RSI برای آنالیز خود از ۱۴ دوره زمانی کمک میگیرد. در ادامه به ارزیابی مراحل حساب کردن استوکاستیک RSI می پردازیم.
1.اقدام به ثبت سطوح بدست آمده از RSI را برای ۱۴ دوره نمایید.
2.در دوره انتهایی، RSI فعلی، بالاترین RSI و پایینترین RSI را بررسی نمایید. حال به تمام دادهها برای محاسبه استوکاستیک RSI دسترسی داریم.
3.پس از دوره ی چهاردهم یعنی دوره پانزدهم، به شاخص قدرت نسبی فعلی، بالاترین RSI و پایینترین RSI دقت فرمایید (اما فقط برای 14 دوره ی گذشته نه دوره پانزدهم) و استوکاستیک RSI جدید را محاسبه کنید.
4.با به انتها رسیدن هر دوره، استوکاستیک شاخص قدرت نسبی جدید را با بهره جویی از مقدارهای چهارده RSI پیشین، محاسبه کنید.
دیدگاه شما