لیکوئیدیتی چیست؟

صرافی استخر نقدینگی

استخر نقدینگی (Liquidity Pool) چیست؟ + کاربرد استخر نقدینگی در دیفای

استخر نقدینگی به کاربران اکوسیستم دیفای اجازه می‌دهد تا دارایی‌های دیجیتال را به‌صورت آنچین در یک صرافی غیرمتمرکز بدون نیاز به بازارسازهای سنتی یا مدل صرافی مبتنی بر دفتر سفارش، معامله کنند. استخر نقدینگی یک عنصر کلیدی در دنیای دیفای است که در عملکرد بازارسازهای خودکار، زراعت بازده، پروتکل‌های وام‌دهی و بسیاری از کاربردهای دیگر نقش بسیار مهمی دارد.

در بازارساز خودکار (AMM) به‌جای استفاده از مدل‌های مبتنی بر دفتر سفارش، معاملات آنچینِ کاربران به‌صورت خودکار و بدون مجوز از طریق یک استخر نقدینگی (liquidity pool) انجام می‌شوند. استخرهای نقدینگی علاوه‌بر تأمین پیوسته نقدینگی، بازارهایی آسان، دسترس‌پذیر، متنوع، شفاف و سریع برای مبادله ارزهای دیجیتال در اکوسیستم دیفای (Defi) فراهم کرده‌اند.

استخر نقدینگی (Liquidity Pool) چیست؟

برای درک ماهیت استخر نقدینگی نیاز است به ضرورت وجود نقدینگی در بازار پی برده باشیم. نقدینگی در بازار رمز ارز به معنای درجه‌ی آسانیِ مبادله رمز ارز با یک ارز دیگر بدون اثرگذاری بر قیمت آن‌هاست. بدون وجود نقدینگی کافی، خرید و فروش دارایی به قیمت دلخواه دشوار است و در کل هزینه‌های معاملاتی برای دو طرف معامله بالاتر است.

استخر نقدینگی درواقع مجموعه‌ای از دارایی‌های قفل‌شده در یک قرارداد هوشمند است که با هدف تسهیل معاملات غیرمتمرکز استفاده می‌شود. این مفهوم، بخش جدایی‌ناپذیرِ پلتفرم‌های بازارساز خودکار (AMM)، پروتکل‌های وام‌دهی، زراعت بازده، دارایی‌های سینتتیک، بیمه آنچین و بازی بلاک‌چین است.

ایده استخر نقدینگی به‌ خودی خود آسان است؛ یک مخزن دیجیتال که وجوه کاربران از طریق یک قرارداد هوشمند در آن قفل می‌شود. اما در یک محیط غیرمتمرکزِ بدون مجوز، چگونه می‌توان از آن استفاده کرد؟ اجازه دهید در ادامه ببینیم که چگونه صنعت دیفای توانسته با استفاده از استخرهای نقدینگی، خود را به همه نشان دهد.

استخر نقدینگی و دیفای (DeFi)

پیش از راه‌اندازی اولین نمونه‌های بازارساز خودکار (AMM)، نقدینگی ناکافی یک معضل جدی در دنیای مالی غیرمتمرکز و صرافی‌های آن بود. این موضوع به‌ویژه برای انواع جدید صرافی‌ غیرمتمرکز (DEX) با تعداد محدودی کاربر، جدی‌تر بود. به‌ علاوه، به‌علت توان عملیاتی محدود و هزینه گس‌ تراکنش در بلاک‌چین، پیاده‌سازی معاملات آنچین مبتنی بر دفتر سفارش و صف خریدار و فروشنده، غیرممکن بود. سوال اصلی این بود که چگونه می‌توان این مشکل را بدون استفاده از واسطه‌های بازارساز که با طبیعت غیرمتمرکز رمز ارزها در تناقض است، رفع لیکوئیدیتی چیست؟ و رجوع کرد؟

درست همین‌جا بود که اولین بازارساز‌های خودکار با استفاده از مفهوم استخر نقدینگی راه‌اندازی شدند؛ یک پروتکل صرافی غیرمتمرکز که با حذف فرد از یک طرف تراکنش، نقدینگی مبادله رمز ارز را با استفاده از قرارداد هوشمند تأمین می‌کند. در این مدل، قیمت دارایی‌ها به‌جای دفتر سفارش، توسط یک الگوریتم قیمت‌گذاری تعیین می‌شود.

دسترس‌پذیری بازار‌های مالی با پیدایش استخرهای نقدینگی به‌شدت افزایش یافته است. به دلیل ماهیت بدون مجوز بلاک‌چین‌هایی که این استخرها در آن‌ها مستقر هستند، هرکسی می‌تواند به نقدینگی استخر اضافه کند. همه می‌توانند تأمین‌کننده نقدینگی باشند.

یکی از نخستین پروتکل‌های به‌کار‌گیرنده نوآوری استخر نقدینگی پروژه‌ی بنکور (Bancor) بود. این مفهوم اما با محبوبیت پروتکل یونی‌سواپ توجه بیشتری را به خود معطوف کرد. پروژه‌های سوشی‌سواپ، کِرو (Curve) و بلنسِر (Balancer) از صرافی‌های غیرمتمرکز دیگری هستند که از استخرهای نقدینگی روی شبکه اتریوم استفاده می‌کنند. به همین صورت در بلاک‌چین بایننس، پروژه‌های پنکیک سواپ (PancakeSwap)، بیکری سواپ و برگر سواپ و در بلاک‌چین سولانا پروژه‌های Raydium و Serum از این نوآوری بهره می‌برند.

استخر نقدینگی در برابر دفتر سفارش

برای درک تمایز استخر نقدینگی اجازه دهید ابتدا به سنگ بنای پلتفرم‌های معاملات الکترونیک آنلاین یعنی دفتر سفارش نگاهی بیندازیم. دفتر سفارش، به بیان ساده، یک مجموعه از سفارش‌های باز لحظه‌ای (Real-time) است که نشان‌دهنده قیمت‌هایی است که خریدار و فروشنده متمایل به انجام معامله در آن‌ها هستند.

سیستمی که سفارش‌های خریدار و فروشنده را با هم جور می‌کند موتور تطابق (matching engine) نام دارد. به هر حال جدا از بحث‌های فنی موتور تطابق، این مفهوم دفتر سفارش است که هسته اصلی اغلب صرافی‌های متمرکز است. این مدل برای تسهیل مبادلات با کارایی بالا، بسیار عالی است و به ایجاد بازارهای مالی پیچیده رنگ واقعیت پاشیده است.

معاملات در دنیای مالی غیرمتمرکز به‌صورت آنچین انجام می‌شوند و خبری از وجود یک واسطه متمرکز که وجوه و نقدینگی دراختیار او باشد، نیست. این یعنی برای پیاده‌سازی مدل صرافی سفارش‌محور در این دنیای غیرمتمرکز مشکل جدی وجود دارد. هرگونه تعامل با دفتر سفارش نیازمند هزینه تراکنش بلاک‌چین (برای مثال هزینه گس) است که هزینه‌های معاملاتی را به‌شدت بالا می‌برد. کار بازارسازها که نقدینگی کافی برای بازار جفت‌های معاملاتی ایجاد می‌کنند، پرهزینه خواهد شد.

به علاوه سریع‌ترین بلاک‌چین‌ها نیز توان عملیاتی کافی برای انجام معاملات روزانه میلیارد دلاری را ندارند. این یعنی ایجاد یک صرافی سفارش‌محورِ آنچین روی یک بلاک‌چین در عمل امکان‌پذیر نیست. البته گرچه می‌توان از زنجیره‌های جانبی (sidechains) یا راه‌حل‌های لایه دو استفاده کرد، اما باز هم شبکه در شکل فعلی خود قادر به انجام این حجم از فعالیت‌ها نیستند.

لازم به ذکر است که صرافی‌های غیرمتمرکزی وجود دارند که به‌خوبی با دفتر سفارش آنچین کار می‌کنند. صرافی غیرمتمرکز بایننس و پروژه صرافی سرام (Serum) در بلاک‌چین سولانا، به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که از معاملات بی‌واسطه سریع و ارزان پشتیبانی می‌کنند.

استخر نقدینگی چگونه کار می‌کند؟

برای درک مناسب از استخر نقدینگی بهتر است نحوه کارکرد آن را در بازارسازهای خودکار (AMM) بررسی کنیم. برخلاف بازارهای سنتی، در این بازار شما درواقع با نقدینگی یک استخر (برای مثال استخر ETH/DAI) به معامله می‌پردازید. به زبان ساده، برای این‌که یک خریدار بتواند خرید کند، نیاز نیست در همان زمان فروشنده‌ای با همان قیمت وجود داشته باشد. اگر یک صرافی سفارش‌محور (برای مثال صرافی غیرمتمرکز بایننس) را یک مرکز معاملات فرد‌به‌فرد تصور کنیم، می‌توان گفت که معاملات در یک بازارساز خودکار، فرد ‌به ‌قرارداد هستند. از همین نظر، خبری از دفتر سفارش و انواع مختلف سفارش (مثل سفارش بازار، سفارش محدود و سفارش توقف) نیست.

تأمین‌کنندگان نقدینگی برای مشارکت دارای انگیزه هستند زیرا به‌عنوان پاداش، درصد مشخصی از کارمزدهای انجام‌شده در استخر را دریافت می‌کنند که متناسب با سهم آن‌ها از کل نقدینگی استخر است. آن‌ها توکن‌های LP را به‌عنوان نماینده‌ای از توکن‌های قفل‌شده خود دریافت می‌کنند. وقتی بخواهند دارایی خود را از استخر خارج کنند، باید آن‌ها را بسوزانند.

برای مثال وقتی در پلتفرم یونی‌سواپ ترید می‌کنید، این فعالیت توسط الگوریتم قرارداد هوشمندِ حاکم بر استخر، مدیریت می‌شود. قیمت‌گذاری نیز براساس تریدهای انجام‌شده در استخر نقدینگی تعیین می‌شود. هرچه نقدینگی بیشتری در یک استخر باشد، سفارش‌های بزرگتر دچار لغزش قیمتی (slippage) کمتری می‌شوند. همین پیامد به‌نوبه‌ی خود می‌تواند باعث جذب بیش از پیش تأمین‌کنندگان نقدینگی به پروتکل موردنظر شود.

مزایای استخر نقدینگی

• بازارهای مالی با سادگی استفاده، دسترس‌پذیری بیشتر و تنوع بیشتر دارایی‌ها
• ورود و خروج آسان به موقعیت‌های جفت‌های معاملاتی که در صرافی‌های معمول نقدینگی کمی دارند
• عرضه پیوسته نقدینگی با یک روش غیرمتمرکز
• استفاده از قراردادهای هوشمند و امکان برنامه‌نویسی براساس خواسته‌ها
• ارائه فرصت کسب درآمد از طریق دارایی‌های هولدشده برای تأمین‌کنندگان نقدینگی
• عدم نگرانی برای پیدا کردن طرف مقابل معامله در قیمت دلخواهتان
• قطعیت‌پذیری بالای تراکنش‌ها نسبت به مدل دفتر سفارش

کاربرد استخر نقدینگی چیست؟

این نوآوری بسیار ساده است و می‌تواند با اهداف متفاوتی به‌کار گرفته شود:

رایج‌ترین کاربرد استخر نقدینگی در صرافی‌های غیرمتمرکز مبتنی بر فناوری بازارساز خودکار (AMM) است. پلتفرم یونی‌سواپ یکی از این موارد است. تأمین‌کنندگان نقدینگی، ارزشی برابر از دو توکن را در یک استخر قفل می‌کنند تا در ساخت یک بازار و تأمین نقدینگی آن شریک باشند. در ازای آن، از کارمزد معاملات انجام‌شده در استخر، سهمی متناسب با مشارکت خود دریافت می‌کنند.

استخر لیکوئیدیتی پایه اصلی برای زراعت بازده (yield farming) با استخراج نقدینگی مثل پلتفرم Yearn است. این پلتفرم جایی است که در آن کاربران وجوه خود را به استخرهایی اضافه می‌کنند که برای تولید بازده استفاده می‌شوند. استخرها، پلتفرم‌ها و بازارهای دیفای متعددی وجود دارند که هر یک به کاربران در ازای تأمین نقدینگی، با نرخ‌های متفاوتی پاداش می‌دهند. توکن‌های LP یک استخر می‌توانند در استخرهای نقدینگی دیگری استفاده شوند زیرا پروژه‌ها توکن‌های استخر پروژه‌های دیگر را در پروتکل خود ادغام می‌کنند و این زنجیره‌ها پیچیده و پیچیده‌تر می‌شوند. ایده‌ی زراعت بازده این است که چگونه کاربران دیفای، توکن‌های خود را در پروتکل‌های غیرمتمرکز گوناگون قفل کنند تا بتوانند پاداش و درآمد خود را حداکثر کنند.

توزیع توکن‌های جدید به یک جامعه‌ی مورد هدف یک مشکل دشوار برای پروژه‌های کریپتو است. استفاده از استخراج نقدینگی یکی از موفق‌ترین رویکردها به این چالش بوده است. توکن‌ها به‌صورت الگوریتمی بین کاربرانی که وجوه خود را در یک استخر نقدینگی قرار داده‌اند، توزیع می‌شوند. سپس، توکن‌های به‌تازگی صادرشده به‌ تناسب سهم کاربر از استخر، برای آن‌ها ارسال می‌شوند.

استخرهای نقدینگی می‌توانند در حکم‌رانی پروتکل‌ها نیز استفاده شوند. برخی مواقع، به حد بالایی از توکن‌های رأی‌دهی نیاز است تا یک پروپوزال حکم‌رانی تصویب شود. اگر توکن‌ها با هم در یک استخر نقدینگی ترکیب شوند، مشارکت‌کنندگان می‌توانند انگیزه‌های مشترک جمعی را که برای آینده پروتکل مهم است، به شکل موثرتری دنبال کنند.

یک کاربرد دیگر استخر نقدینگی، در حوزه بیمه غیرمتمرکز در برابر خطرات قرارداد هوشمند است. به‌تازگی برای پیاده‌سازی این نوآوری از راه‌حل استخرهای نقدینگی استفاده شده است.

صدور دارایی سینتتیک (دارایی ترکیبی) در یک بلاک‌چین به استفاده از استخر نقدینگی نیاز دارد. کاربران وجوهی را به‌عنوان وثیقه به یک استخر اضافه می‌کند، پروتکل آن را به یک اوراکل قابل‌اعتماد وصل می‌کند و قرارداد هوشمند توکن‌هایی را به کاربر می‌دهد که به دارایی دلخواه کاربر، برای مثال سهام یک شرکت خاص مثل اپل یا مایکروسافت، متصل است.

در نهایت به‌نظر می‌رسد که کاربران‌ فراوانی هنوز کشف نشده‌اند. همه‌ی این‌ها به نبوغ و مهارت توسعه‌دهندگان و برنامه‌نویسان در دنیای بلاک‌چین و کریپتو بستگی دارد.

ریسک و خطرات استخر نقدینگی

اگر برای یک بازارساز خودکار تأمین نقدینگی می‌کنید، ضروری است که نسبت به مفهوم زیان موقت (impermanent loss) آگاه و هشیار باشید. در یک جمله، به زیان دلاری تأمین‌کنندگان نقدینگی برای استخرهای نقدینگی یک بازارساز خودکار نسبت به هولد کردن ساده توکن‌ها، زیان موقت می‌گویند. زیان موقت زمانی سنگین می‌شود که نسبت ارزش بین دو توکن قفل‌شده در یک استخر نقدینگی تغییر بزرگی داشته باشد.

برای مثال، فرض لیکوئیدیتی چیست؟ کنید قیمت اتر برابر با هزار تتر باشد. شما یک عدد اتر و 1000 عدد تتر را در یک استخر نقدینگی پروتکل یونی‌سواپ قفل می‌کنید. فرض کنید حالا در این استخر 10 اتر و 10هزار تتر وجود دارد. این یعنی شما 10درصد از نقدینگی کل (000,10*10) را دارید. حال اگر در دنیای بیرون از این استخر، ارزش اتر بالا رود و به چهارهزار تتر برسد چه؟ چون طبق فرمول، ارزش کل لیکوئیدی نباید تغییر کند، درواقع حالا در استخر 5 اتر و 20هزار تتر وجود دارد. حال اگر شما توکن‌های خود را از استخر خارج کنید، ده درصد خود را از نقدینگی استخر خواهید گرفت. این یعنی 0.5 اتر و 2هزار تتر. با نرخ مبادله جدید، جمع ارزش دارایی شما 4هزار دلار است. اما اگر اصلا در این استخر تأمین‌کننده نقدینگی نمی‌شدید، الآن 5هزار دلار می‌داشتید. این یک مثال برای فهم پدیده زیان موقت بود.

موضوع مهم دیگر، ریسک قراردادهای هوشمند است. وقتی وجوهی را در یک استخر نقدینگی قفل می‌کنید، با این‌که به لحاظ فنی واسطه‌ای آن‌ها را دراختیار ندارد، اما قرارداد هوشمند به تنهایی متصدی آن‌هاست. برای مثال اگر یک باگ فنی یا نوعی روش برای سوءاستفاده از قرارداد هوشمند یک پروتکل وام فوری باشد، وجوه کاربران می‌تواند برای همیشه ناپدید شود.

به علاوه همواره مراقب پروژه‌هایی باشید که تیم توسعه آن‌ها اجازه تغییر قوانین حاکم بر استخر لیکوئیدیتی را دارند. گاهی برنامه‌نویسان می‌توانند کلمه عبور یا برخی دسترسی‌های انحصاری را در درون کدهای قرارداد هوشمند تعبیه کنند. با این وجود، پتانسیل انجام اقدامات خراب‌کارانه برای آن‌ها وجود دارد.

جمع‌بندی

استخر نقدینگی یک نوآوری پرکاربرد در دنیای دیفای است که بر مشکل نقدینگی محدود در مدل‌های سنتی صرافی غیرمتمرکز غلبه کرده است. با حذف دفتر سفارش، برای انجام معامله نیازی به طرف مقابل نیست و کاربران درواقع با یک مخزن ارز معامله می‌کنند که توسط یک قرارداد هوشمند اداره می‌شود. تأمین‌کنندگان نقدینگی توکن‌های خود را در یک استخر قفل می‌کنند و متناسب با سهم خود، درصدی مشخص از کارمزد معاملات انجام‌شده در استخر را دریافت می‌کنند. دارایی‌های قفل‌شده در استخر برای انجام معاملات غیرمتمرکز در دنیای دیفای استفاده می‌شوند.

استخر نقدینگی، یک راه‌حل غیرمتمرکز قوی برای مشکل نقدینگی در بازار دیفای شد و در ادامه نقش برجسته‌ای در رشد صنعت دیفای داشت. با این‌که پیدایش استخر نقدینگی بنا به نیاز بود اما درنهایت روش مبتکرانه‌ای برای تأمین نقدینگی به‌صورت الگوریتمی و غیرمتمرکز ارائه داد.

در پایان شایان ذکر است که قبل از تصمیم‌گیری، شناخت کارکردهای خاص انواع استخر نقدینگی موجود در بازار اهمیت بالایی دارد. در کل، استخرهایی بهترین انتخاب هستند که به اندازه کافی برای حذف ریسک و نوسانات نرخ مبادله بزرگ باشند، سابقه طولانی داشته و حجم مبادلات روزانه بالایی دارند.

این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید به‌عنوان مشاوره‌ی تجاری و سرمایه‌گذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.

استخر نقدینگی چیست و چه کاربردهایی دارد؟

عبور از معاملات سنتی به معاملات آنلاین به‌ ­­وسیله ارزهای دیجیتال با گذر زمان رخ داده است. دنیای کریپتوکارنسی‌ها روزبه‌روز با تکنولوژی‌ها و پیشرفت‌های جدیدی روبه‌رو می‌­شود. در این مقاله قصد داریم به یکی از تکنولوژی‌های نوپای این عرصه یعنی استخر نقدینگی بپردازیم. ما می‌­خواهیم بدانیم استخر نقدینگی چیست و انواع استخر نقدینگی کدام است و در کل چه کاربردی دارد؟ اگر به دنبال اخبار بازار سرمایه و ارزهای دیجیتال هستید، حتما همراه ما باشید.

انواع صرافی غیرمتمرکز

قبل از تعریف استخر نقدینگی یا استخر لیکوئیدیتی باید ابتدا بگوییم همان‌طور که می­‌دانید 2 نوع صرافی یا اکسچنج غیرمتمرکز (DEX) در بازار رمز ارزها وجود دارد، که عبارت‌اند از:

1. صرافی‌های همتابه همتا و مبتنی بر دفتر معاملات:

در این نوع صرافی‌ها به سبک و شیوه سنتی عمل می­‌شود، و صرافی‌ها واسطه بین خریدار و فروشنده در انجام معاملات هستند، و به عبارتی P2P هستند.

در این نوع صرافی‌ها خریدار و فروشنده ارز در تلاش هستند تا در بهترین و پرسودترین قیمت به انجام معامله بپردازند، فروشنده به دنبال فروش در بالاترین قیمت و خریدار نیز در پی خرید در کمترین قیمت بازاری است، این ترجیح فروشندگان و خریداران تا جایی ادامه پیدا می­‌کند که در یک نقطه خاص به توافق قیمتی برسند، و معامله صورت گیرد، و گفتنی است که این نوع معامله از طریق دفتر معاملات و یا Order Book صورت می‌­پذیرد.

نکته: قابل ذکر است که این نوع صرافی مناسب و ویژه زمانی است که نقدینگی زیاد است.

2. صرافی استخر نقدینگی:

در این صرافی‌ها، واسطه‌ای برای انجام معاملات و سفارش‌ها وجود ندارد، و کلیه معاملات بر روی قراردادهای هوشمند و یا Defi قفل شده است و توسط استخرهای نقدینگی صورت می­‌گیرد، که در ازای قراردادن توکن در استخرهای نقدینگی امکان دریافت سود و کارمزد وجود دارد. شاید این سوال برایتان پیش آید، وقتی که واسطه‌ای وجود نداشته باشد، چگونه امنیت معاملات تامین می­‌شود؟

در جواب باید گفت که قراردادهای هوشمند تضمین‌کننده امنیت و دریافت سود و کارمزد هستند.

نکته: زمانی که میزان و حجم دارایی‌ها کم باشد، استفاده از استخر نقدینگی گزینه مناسبی است.

صرافی استخر نقدینگی

استخر نقدینگی یا همان (Liquidity Pool) چیست؟

اما در حقیقت استخر چیست؟ آیا مکان فیزیکی است یا مجازی؟! باید گفت منظور از استخر نقدینگی یک فضای غیرفیزیکی و مجازی در بستر اینترنت است که کاربران به طور آزادانه می‌­توانند در این استخر سهم و مشارکت داشته باشند و به کسب سود و یا معامله بپردازند.

اولین استخر نقدینگی معرفی شده در دنیای کریپتوکارنسی‌ها با استخر نقدینگی Bancor در دنیا مطرح شد. و به عبارتی با بنکور بود که استخر نقدینگی متولد شد. ولی با این‌ حال مهم‌ترین استخر نقدینگی که توانست به یکباره توجه همه را به سمت خود جلب کند استخر نقدینگی Uniswap بود.

کاربرد استخر نقدینگی چیست؟

شما در Pool Liqiudity بدون نیاز به‌ واسطه تنها با استفاده از سیستم قراردادهای هوشمند می‌­توانید توکن‌های خود را در این استخر قرار دهید، و در ازای قرار دادن توکن در استخر نقدینگی کارمزد معاملات را دریافت کنید، و یا خود مستقیم به معامله توکن‌های خود بپردازید. در حقیقت وظیفه استخر نقدینگی تامین سرمایه و دارایی لازم برای صرافی‌های غیرمتمرکز است.

روش کار استخر نقدینگی چیست؟

برای استفاده از کاربردهای Pool Liqiudity می‌­توانید توکن خود را وارد استخر نقدینگی کنید، و به‌ ازای انجام معاملات کارمزد دریافت کنید. از طرفی علاوه بر این می­‌توانید با انجام معامله در استخرهای نقدینگی، توکن‌های مختلف را با هم معامله کنید، گفتنی است برای انجام فعالیت و یا معامله در فضای استخر نقدینگی نیازی به استفاده از واسطه یا شخص سومی وجود ندارد، زیرا با روشی مطمئن و امن از طریق قراردادهای هوشمند کل پروسه معاملاتی شما در استخر نقدینگی انجام می­‌گیرد. به همین دلیل برای بسیاری از کاربران استفاده از استخر نقدینگی جذابیت خاص خودش را دارد.

liquidity چیست

دانش و داشتن اطلاعات کافی در زمینه فعالیتی امری بسیار مهم است. در زمینه ارز دیجیتال به علت پیچیدگی و نوظهوری این عرصه, داشتن اطلاعات صحیح و دانش فنی بیشتر قابل توجه است. یکی از مفاهیم بسیار کاربردی و مهم در زمینه ارز دیجیتال مفهوم لیکوئیدیتی و استفاده از آن است.

لیکوئیدیتی چیست؟

مفهوم کلی لیکوئیدیتی داشتن قدرت خریدوفروش یک دارایی با کمترین دامنه تغییرات است.منظور از این قدرت همان قدرت نقدشوندگی است.

در واقع این قدرت مولفه‌ای برای ورود به بازار است و به افراد اطمینان خاطر داده که به راحتی یک دارایی را می‌توان به دارایی دیگر تبدیل کرد.liquidity چیست

اما این مفهوم هم در بازار معنای خاصی دارد و هم برای افراد دارای مفهوم خاصی است.ابتدا به تعریف بازار لیکوئیدیتی و سپس به ترسیم مفهوم لیکوئیدیتی یک دارایی می‌پردازیم.

بازار لیکوئیدیتی

مفهوم این بازار داشتن بازار نقد است به این معنی که حجم معاملات در آن به حدی است که همیشه برای دارایی خریدار وجود دارد. قیمت خرید و فروش در این بازار تفاوت چندانی ندارد. در اصطلاح تفاوت قیمت خرید و فروش را اسپرد گویند.

وقتی در بازار گفته می‌شود فلان ارز دارای لیکوئیدیتی مناسبی است در واقع به قدرت و سهولت تبدیل این ارز به عنوان یک دارایی به ارزی دیگر یا تبدیل کردن آن به پول نقد اشاره می‌شود. در بازار لیکوئیدیتی همیشه خریدار با اختلاف قیمت کمی از حد خرید اولیه وجود دارد.

بنابراین سه فاکتور مهم بازار لیکوئیدیتی حجم معاملات بالا در بازه های زمانی کوتاه مدت, داشتن لیست سفارش خرید با تعداد مناسب و تفاوت بین کمترین قیمت درخواستی(خرید) و بالاترین قیمت پیشنهادی(فروش) می‌باشد.

این بازار برای ورود معامله‌گر و خروج از بازار بهترین امکان است.

ادامه مطلب در وبلاگ کوین‌کده…

امروزه به دلیل طرفداران بسیاری که…

امروزه به دلیل طرفداران بسیاری که دنیای ارزهای دیجیتالی پیدا کرده است و فراگیر شدن این ارزها لیکوئیدیتی چیست؟ ، در صنعت های گوناگون کوین کده با هدف اطلاع رسانی و بالا بردن آگاهی ، آموزش ، مشاوره و برطرف کردن مشکلات افراد علا قه مند به این حوزه ، راه اندازی شده است.

مطلبی دیگر از این انتشارات

مطلبی دیگر از این انتشارات

مطلبی دیگر از این انتشارات

لطفا صبر کنید

درباره مفهوم Market Liquidity چه می‌دانید؟ برای آشنایی بیشتر با این مسئله در ابتدای امر باید به این موضوع پرداخت که لیکوییدتی چیست؟ در کل این اصطلاح به امکان تبدیل شدن یک دارایی به پول نقد یا دارایی دیگر اطلاق می‌شود. لیکوییدتی به دو حوزه مختلف اشاره دارد که یکی Market Liquidity و دیگری Accounting Liquidity است.

در کل Market Liquidity به بازاری می‌گویند که در آن ترید زیادی انجام می‌شود و بیشتر معامله‌‌گران مایل هستند در آن به معامله یا ترید بپردازند. از سوی دیگر دارایی لیکوئید به دارایی‌هایی گفته می‌شود که امکان نقد کردن آن‌ها به سادگی وجود دارد.

Market Liquidity در دنیای ارز دیجیتال به چه معنا است؟

برای آشنایی بیشتر با لیکوییدیتی مارکت لازم است که در ابتدای امر مفهوم لیکوییدیتی را درک کنیم و پس از آن به بررسی بازار لیکوییدیتی بپردازیم. همان طور که می‌دانید لیکوییدیتی به فرایندی اطلاق می‌شود که به ما می‌گوید یک دارایی تا چه اندازه می‌تواند سریع و آسان خرید و فروش شود.liquidity چیست

با توجه به توضیحات ذکر شده لیکوییدیتیِ خوب به معنای این است که دارایی‌های موجود می‌توانند به سادگی خرید و فروش شوند، بدون اینکه قیمت آن‌ها تحت تاثیر قرار بگیرد. اما در مورد لیکوییدیتیِ بد باید بگوییم دارایی مورد نظر امکان خرید و فروش سریع و آسان را نخواهند داشت، در صورتی که این قابلیت برای آن‌ها ایجاد شود معامله یا تراکنشی که انجام می‌گیرد بر قیمت آن تاثیر زیادی خواهد گذاشت.

آیا می‌دانید لیکوییدترین دارایی پول نقد یا معادل آن است که به سادگی می‌تواند به دارایی‌های دیگر تبدیل شود؛ استیبل‌کوین‌ها در دنیای ارزهای دیجیتال نیز این موقعیت را دارند.

گرچه استیبل کوین‌ها در حال حاضر جایگاه خود را نیافته‌اند و هنوز در پرداخت‌های روزانه برای افراد جامعه موقعیت خود را به اثبات نرسانده‌اند، اما پیش‌بینی می‌شود با گذشت زمان مطمئناً مورد پذیرش عمومی قرار خواهند گرفت. با توجه به این امر استبیل کوین‌ها بیشتر حجم معاملات بازار ارزهای دیجیتال را در اختیار دارند و همین امر باعث شده که به میزان زیادی لیکویید باشند.

اگر بخواهیم میزان لیکویید بودن دارایی‌های فیزیکی و ارزهای دیجیتال را با همدیگر مقایسه کنیم، باید بگوییم که دارایی‌های محسوس به اندازه‌ی دارایی‌های دیجیتال لیکویید نیستند. به این دلیل که دارایی‌های محسوس ثابت هستند و دچار استهلاک می‌شوند. نکته‌ی دیگری که در مورد لیکوئیدیتی چیست؟ این دارایی‌ها وجود دارد مخارج و مدت زمانی است که برای معامله‌ی آن‌ها نیاز است.

خرید و فروش در دنیای رمز ارزها به صورت یک بازی است، این بازی به صورت جا به جا کردن بیت‌ها در کامپیوتر می‌باشد. این نوع مبادلات باعث می‌شود که لیکویید در موقعیت بهتری قرار بگیرد و دلیل این امر قابلیت تکمیل تراکنش‌، تسویه و معامله به صورت کاملا ساده است.

Market Liquidity چیست؟

Market Liquidity یا لیکوییدیتی بازار به معنای میزان سهولت خرید و فروش دارایی‌ها در بازار با قیمت عادلانه است. قیمت عادلانه یا منصفانه به معنای قیمتی است که به ارزش واقعی دارایی‌ها نزدیک‌تر باشد. در این مورد باید درخواست فروش یا ارزش واقعی یعنی کمترین قیمت اعلام شده که توسط فروشنده‌ها برای دارایی‌ها اعلام می‌شود، باید به بالاترین قیمت یا پیشنهاد خرید که توسط خریدار مطرح می‌شود نزدیک باشد. تفاوتی که میان قیمت پیشنهاد شده توسط فروشنده وجود دارد با قیمتی که توسط خریدار پیشنهاد می‌شود به شکاف قیمت پیشنهاد خرید و فروش معروف است.

با توجه به توضیحاتی که در بالا ذکر کردیم اختلاف قیمت خریدار و فروشنده به معنای همان شکاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش شناخته می‌شود. هر اندازه این شکاف کمتر باشد برای Market Liquidity مناسب‌تر است. در هنگام این اتفاق اصولاً می‌گویند که بازار لیکوییدیتیِ مطلوبی دارد. هر اندازه اختلاف قیمت‌ها به وسیله‌ی معامله‌گران متعادل‌تر شوند. در مقابل آن شکاف بین پیشنهاد خرید و فروش عمیق‌تر می‌شود که به معنای این است که بازار در حالت لیکویید نیست و خرید و فروش در آن به سختی انجام می‌گیرد.

معامله‌گرانی که اهل آربیتراژ هستند می‌توانند از شکاف بازار نهایت استفاده را ببرند. به این علت که می‌توانند از تفاوتی اندکی که میان قیمت‌ها وجود دارد نهایت فایده را ببرند و بارها از آن استفاده کنند. نکته‌ی قابل توجه اینکه همان‌طور که آربیتراژ برای تریدرها و معامله‌گران سود زیادی به دنبال دارد برای بازار نیز سودمند است. حتما این پرسش پیش خواهد آمد که چگونه این امر اتفاق می‌افتد؟ پاسخ این است عملکرد معامله‌گرها موجب کاهش شکاف قیمتی می‌گردد و معامله‌گران دیگر این امکان را دارند که معامله‌ی بهتری را تجربه کنند.

وجود معامله‌گران آربیتراژ موجب می‌شود که یک اعتماد نسبی در بازار ایجاد شود به این دلیل که تفاوت قیمت زیادی میان دارایی‌ها در بازارهای متفاوت وجود ندارد. اگر با دقت به این امر نگاه کنید متوجه می‌شوید که قیمت بیت کوین در لیکوییدترین و بزرگترین صرافی‌ها تقریبا مساوی است. باید بدانید این تساوی به لطف تریدرهای آربیتراژ به وجود می‌آید. جالب است بدانید که این فرایند برای تریدرها سود زیادی را به دنبال دارد. آن‌ها با استفاده از تفاوت اندک قیمت ارزهای دیجیتال در صرافی‌های مختلف در هنگام خرید و فروش رمز ارزها از سود زیادی بهره‌مند می‌شوند.

لیکوییدیتی حسابداری یا accounting liquidity چیست؟

همان‌طور که در ابتدا گفتیم در کنار Market Liquidity، لیکوییدیتی حسابداری وجود دارد که کاربرد آن معمولاً در زمینه کسب و کار و ترازهای مالی انجام می‌گیرد. این معیار به عنوان معیار محاسبه توانایی کمپانی‌ها برای بازپرداخت بدهی‌های جاری و کوتاه مدت است که به دارایی‌ها و وجوه کنونی اشاره می‌کند. بنابراین Accounting Liquidity با سلامت مالی شرکت ارتباط مستقیمی دارد.

چگونه می‌توانیم بگوییم یک بازار لیکوئید است؟

در امر Market Liquidity سه شاخص مهم وجود دارد که این امکان مشخص کردن لیکوئید یا عدم لیکویید بودن بازار را به وجود می‌آورد این شاخص‌ها عبارتند از:

شاخص اول مربوط به حجم معاملات 24 ساعته است، شاخص دوم مربوط به تعداد در فهرست سفارش‌ها، bid-ask spread یا اسپرد بید و اسک است. این فرآیند به تفاوت میان قیمت درخواستی یا اسک و بیشترین قیمت پیشنهادی یا بید، است که به آن فروش نیز می‌گویند.

با توجه به این نکته فهرست سفارش‌ها امکان دارد که به صورت دائمی به علت وجود عواملی مانند iceberg و سفارشات limit که دائما در فهرست سفارشات قابل مشاهده نیستند به عنوان منبع قابل اعتماد و دقیقی به شمار نروند.

لیکوییدیتی یک امر بسیار مهم در ترید کردن به شمار می‌رود به این دلیل که یک عامل مهم برای ورود و خروج ساده از یک بازار خاص می‌باشد.

با توجه به بحث لیکوییدتیی در بازار حتما این پرسش پیش خواهد آمد که آیا همه‌ی ارزهای دیجیتال کاملاً لیکویید هستند؟ در پاسخ باید گفت در حقیقت نه این طور نیست. برخی از دارایی‌های کریپتو نسبت به بقیه از لیکویید بهتری برخوردار هستند. این لیکوییدتی تحت تاثیر بهره‌وری بازار و حجم معاملاتی بالا است.

در برخی از بازارهای ارز دیجیتال روزانه فقط چند صد هزار دلار مورد معامله قرار می‌گیرد، این در حالی است که بعضی از بازارها در طول روز میلیاردها دلار ترید می‌شود، بنابراین لیکوییدتی برای ارزهایی مانند بیت کوین و اتریوم مشکلی به وجود نمی‌آورد. این در حالی است که تعداد زیادی کویین‌ها در بازار‌های خود از عدم لیکوییدیتی رنج می‌برند.

این مسئله در معاملات آلت کوین بسیار مهم و حائز اهمیت است. در صورتی که یک معامله‌گر اقدام به خرید یک کوین غیرلیکویید کند امکان این امر که آن را با قیمت مناسبی به فروش برساند بسیار پایین است. به همین علت کارشناسان ارزهای دیجیتال پیشنهاد می‌کنند که دارایی‌های خود را با ارزهایی معامله کنند که از لیکویید بالایی برخوردار هستند.

در صورتی که یک معامله‌گر سفارش یک خرید بزرگ را در یک بازار غیرلیکویید انجام دهد چه اتفاقی خواهد افتاد؟ پاسخ لغزش است. این حالت که با عنوان لغزش از آن یاد می‌شود به اختلاف میان قیمت مورد نظر و به محل انجام معامله بین کاربران اطلاق می‌شود. لغزش بالا یعنی هنگامی که معامله با قیمتی بسیار متفاوت‌تر از چیزی که انتظار دارید انجام می‌گیرد. این اتفاق زمانی روی می‌دهد که سفارشات زیادی در دفتر سفارشاتی که کاربران قصد اجرای آن را دارند وجود نخواهد داشت. برای دوری از این مسئله باید از سفارش‌های محدود استفاده کنید. در این موقعیت نیز این امکان وجود دارد که سفارشات شما به حد نصاب نرسد.

لیکویید قابلیت این را دارد که در شرایط بازار تغییرات زیادی را ایجاد کند. حوادثی مانند بحران مالی تاثیر بسیار زیادی بر لیکوییدیتی دارد. به این دلیل که فعالان بازار ارزهای دیجیتال برای جبران بدهی‌های کوتاه مدت و تعهدات مالی خود به سرعت از بازار خارج می‌شوند. در پایان باید گفت که لیکوییدیتی به عنوان عامل مهمی در بازار به شمار می‌رود و معامله‌گران به دنبال یک بازار لیکویید هستند. گروه پارسیان بورس امیدوار است که مقاله Market Liquidity مفید باشد.

لیکوئیدیتی چیست؟

دیدگاه خود را بنویسید

با سلام و احترام. سایت بسیار عالی و بینظیری ایجاد کردید. تشکر فراوان بابت زحمات شما. لطفا ادامه دهید

یو اس جی

روبوفارکس

ارانته

آمارکتس

آلپاری

اچ وای سی ام

کوکوین

کوینکس

نوبیتکس

بینگ ایکس

اکسیر

والکس

«ایران بروکر» به معامله‌گران محترم کمک می‌کند بتوانند توانایی‌های معاملاتی خود را ارتقا دهند و پس از بررسی و مقایسه انتخاب‌ صحیحی در رابطه با سرمایه‌گذاری داشته باشند و بتوانند بستر مناسبی را برای معاملات خود انتخاب نمایند.

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:

معامله در بازارهای مالی دارای ریسک بسیار بالایی است. اکثر افراد در بازارهای مالی سرمایه‌ی خود را از دست می‌دهند. مسئولیت سود و ضرر هرکس با خود اوست. ما هیچ صرافی یا بروکری را تأیید کامل نمی‌کنیم. تمامی کارگزاری‌ها اشکالات و نواقصی دارند. مراقب سرمایه‌ی خود باشید.

این وبسایت در راستای قوانین جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کند.

سلب مسئولیت: کلیه مطالب، مقالات، آموزش‌ها، تحلیل‌های ارائه شده در وبسایت “ایران بروکر” متضمن هیچ پیشنهاد معاملاتی‌ای نیست و صرفا جنبه‌ی مطالعاتی و اطلاع‌رسانی دارد. این وبسایت نسبت به ضرر و زیان احتمالی افراد هیچگونه مسئولیتی را نمی‌پذیرد. افراد باید نسبت به ریسک‌های ذاتی بازارهای مالی آگاهی داشته باشند و قبل از اقدام به هرگونه سرمایه‌گذاری مطمئن شوند که تجربه و دانش کافی را دارند. بیشتر بخوانید

© انتشار و کپی‌برداری از مطالب سایت بدون ذکر منبع و لینک‌دهی ممنوع است. کلیه مطالب منتشر شده در وبسایت متعلق به “ایران بروکر” است.

ضرر ناپایدار (Impermanent Loss) چیست؟

لطفا وارد شده یا عضو شوید تا بتوانید دیدگاهی ارسال نمایید

لطفا وارد شده یا عضو شوید تا بتوانید سوال بپرسید

1 پاسخ

لطفا وارد شده یا عضو شوید تا بتوانید دیدگاهی ارسال نمایید

به NazarEx.ir خوش آمدید
در مورد رمزارزها و ارزهای دیجیتال
راحت بپرسید ، پاسخ دهید و امتیاز کسب کنید و جایزه بگیرید !

تمامی حقوق برای پارس رسانه محفوظ است | Nazarex.ir